Dokonanie korekty VAT przy transakcji objętej odwrotnym obciążeniem

Istnieje duża różnica w momencie ujęcia w ewidencji faktur wystawionych w trybie odwrotnego obciążenia uzależniona od przyczyny powstania takiego dokumentu. W innym momencie rozliczyć będzie należało fakturę korygującą powodem wystawienia której była pomyłka, a w innym taką, która dokumentuje złożoną reklamację związaną ze zwrotem towaru.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ustawodawca wprowadził mechanizm odwrotnego obciążenia. W jego ramach obowiązek rozliczenia VAT należnego od dokonanych czynności opodatkowanych obciąża nabywcę. Nie czyni więc tego sprzedawca jak przy większości transakcji. Lista operacji handlowych objęta ww. mechanizmem określona została w załączniku nr 11 do ustawy (towary) oraz załączniku nr 14 (usługi).

Rozliczenie to następuje na podstawie faktury otrzymanej od sprzedawcy. Jest to szczególnego rodzaju faktura niezawierająca stawki VAT. W jej miejsce podatnik stosuje własne oznaczenie, wskazujące, że sprzedaż objęta jest takim właśnie mechanizmem.

Może się zdarzyć sytuacja, iż wskutek pomyłki sprzedawcy, który zastosował nieprawidłową cenę dojdzie do zaniżenia wartości transakcji. Wówczas prawidłowym jego działaniem będzie wystawienie faktury korygującej zwiększającej wartość sprzedaży, na którą opiewała faktura pierwotna.

Ponieważ jednak podatek rozliczany jest przez nabywcę, to w jego dokumencie pojawia się taki element jak podstawa opodatkowania, która na skutek korekty ulega zmianie. Zatem korekta zapoczątkowana niejako przez sprzedawcę powinna znaleźć swój dalszy ciąg w postępowaniu nabywcy. Korekta po stronie nabywcy – najogólniej rzecz biorąc – w przypadku zmiany podstawy opodatkowania uzależniona jest od momentu wystawienia przez sprzedającego faktury korygującej.

Wśród przyczyn korekty faktur w mechanizmie odwrotnego obciążenia dwie bywają najczęstsze:

• nieprawidłowe sklasyfikowanie towaru bądź usługi pod względem statystycznym,
• przypadki szczególne w usługach budowlanych - tutaj odwrotne obciążenie znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadkach świadczenia usługi przez podwykonawcę a może się zdarzyć, iż zleceniodawca usługi z takich czy innych przyczyn zaniedba konsekwencje tego faktu na gruncie rozliczenia VAT.

Przykład
Czynny vatowiec w styczniu 2019 r. otrzymał fakturę VAT „odwrotne obciążenie” z tytułu zakupu partii tabletów. W styczniu br. dokonana została również ich dostawa. Po pewnym czasie sprzedawca zauważył, że cena za dostarczony towar jest niższa niż powinna z powodu zastosowania nieaktualnych cen jednostkowych. Dlatego też w kwietniu 2019 r. wystawił fakturę korygującą na plus. W miesiącu wystawienia wpłynęła ona do nabywcy. W tego rodzaju sytuacji zaniżenie podstawy opodatkowania było zdarze...