Dokonanie korekty VAT przy transakcji objętej odwrotnym obciążeniem

Istnieje zatem duża różnica w momencie ujęcia w ewidencji faktur wystawionych w trybie odwrotnego obciążenia uzależniona od przyczyny powstania takiego dokumentu. W innym momencie rozliczyć będzie należało fakturę korygującą powodem wystawienia której była pomyłka, a w innym taką, która dokumentuje złożoną reklamację związaną ze zwrotem towaru.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ustawodawca wprowadził mechanizm odwrotnego obciążenia. W jego ramach obowiązek rozliczenia VAT należnego od dokonanych czynności opodatkowanych obciąża nabywcę. Nie czyni więc tego sprzedawca jak przy większości transakcji. Lista operacji handlowych objęta ww. mechanizmem określona została w załączniku nr 11 do ustawy (towary) oraz załączniku nr 14 (usługi).

Rozliczenie to następuje na podstawie faktury otrzymanej od sprzedawcy. Jest to szczególnego rodzaju faktura niezawierająca stawki VAT. W jej miejsce podatnik stosuje własne oznaczenie, wskazujące, że sprzedaż objęta jest takim właśnie mechanizmem.

Może się zdarzyć sytuacja, iż wskutek pomyłki sprzedawcy, który zastosował nieprawidłową cenę dojdzie do zaniżenia wartości transakcji. Wówczas prawidłowym jego działaniem będzie wystawienie faktury korygującej zwiększającej wartość sprzedaży, na którą opiewała faktura pierwotna.

Ponieważ jednak podatek rozliczany jest przez nabywcę, to w jego dokumencie pojawia się taki element jak podstawa opodatkowania, która na skutek korekty ulega zmianie. Zatem korekta zapoczątkowana niejako przez sprzedawcę powinna znaleźć swój dalszy ciąg w postępowaniu nabywcy. Korekta po stronie nabywcy – najogólniej rzecz biorąc – w przypadku zmiany podstawy opodatkowania uzależniona jest od momentu wystawienia przez sprzedającego faktury korygującej.

Wśród przyczyn korekty faktur w mechanizmie odwrotnego obciążenia dwie bywają najczęstsze:

  • nieprawidłowe sklasyfikowanie towaru bądź usługi pod względem statystycznym,
  • przypadki szczególne w usługach budowlanych - tutaj odwrotne obciążenie znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadkach świadczenia usługi przez podwykonawcę a może się zdarzyć, iż zleceniodawca usługi z takich czy innych przyczyn zaniedba konsekwencje tego faktu na gruncie rozliczenia VAT.

Przykład
Czynny vatowiec w styczniu 2019 r. otrzymał fakturę VAT „odwrotne obciążenie” z tytułu zakupu partii tabletów. W styczniu br. dokonana została również ich dostawa. Po pewnym czasie sprzedawca zauważył, że cena za dostarczony towar jest niższa niż powinna z powodu zastosowania nieaktualnych cen jednostkowych. Dlatego też w kwietniu 2019 r. wystawił fakturę korygującą na plus. W miesiącu wystawienia wpłynęła ona do nabywcy. W tego rodzaju sytuacji zaniżenie podstawy opodatkowania było zdarzeniem, które istniało od samego początku, pojawiło się już w momencie zawierania transakcji.

W związku z tym zaniżenie podstawy opodatkowania nie stanowiło nowego zdarzenia, tak więc wywołuje ono nieprawidłową wysokość podstawy opodatkowania już w momencie wystawienia pierwotnej faktury. W konsekwencji w wyniku zaniżenia podstawy opodatkowania korekta należnego podatku winna zostać dokonana za okres wystawienia pierwotnej faktury obciążeniowej. Z drugiej strony w przypadku korekty faktury dokumentującej odwrotne obciążenie nabywca uzyska uprawnienie do zwiększenia podatku naliczonego oraz wykazania go w rozliczeniu za okres wystawienia faktury pierwotnej.

Błąd lub pomyłka

Korekta rozliczenia podatku powstała na skutek błędu lub pomyłki w fakturze z odwrotnym obciążeniem powinna zostać dokonana w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży a więc w miesiącu dokonania dostawy lub świadczenia usługi. Takie stanowisko zajął m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 10 czerwca 2016 r. sygn. ITPP3/4512-191/16/MD. W takiej sytuacji zbędne jest posiadanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej, wbrew regule wyrażonej w art. 29a ust. 13 ustawy o VAT.

W przypadku wystawienia faktury ze stawką podatku zamiast w sposób prawidłowy dla odwrotnego obciążenia należy ująć ją wstecznie, już w momencie wystawienia faktury pierwotnej. Przyczyna korekty istniała bowiem już w chwili wystawienia tej faktury. Czyli sprzedawca korektę błędnego rozliczenia powinien ująć w miesiącu powstania obowiązku podatkowego wywołanego odwrotnym obciążeniem, według którego transakcja powinna zostać rozliczona od samego początku. Oznacza to, że sprzedawca ujmuje fakturę korygującą w rozliczeniu za miesiąc dokonania dostawy towarów oraz wykazuje jej wartość ze stawką NP, która jest właściwa dla odwrotnego obciążenia.

Jest on przy tym obowiązany dokonać:

  • operacji in minus transakcji w rejestrze sprzedaży,
  • operacji in plus z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia,
  • korekty deklaracji VAT z ujęciem transakcji prawidłowo opodatkowanej,
  • korekty deklaracji podsumowującej VAT-27 z ujęciem prawidłowej informacji o dokonanych transakcjach z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia w danym miesiącu.

Nabywca otrzymujący fakturę z niepotrzebnie wykazaną stawką podatku powinien kwotę brutto potraktować jako podstawę rozliczenia VAT z tytułu transakcji. Wynika to z wyrażonej w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT zasady, że podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać od nabywcy, lub usługobiorcy bądź osoby trzeciej. Od kwoty brutto z faktury zakupowej powinien on wyliczyć należny VAT oraz wykazać go zarówno w rejestrze zakupów jak i deklaracji VAT.

Zwrot/reklamacja towaru

Inną – być może nawet częstszą – przyczyną wystawienia faktury korygującej w przypadku odwrotnego obciążenia są dokonane zwroty bądź reklamacja towaru. Pociąga to za sobą konieczność wystawienia faktury korygującej, która zmniejszy wartość faktury pierwotnej. Zmniejszenie to w niektórych przypadkach będzie musiało nastąpić nawet do zera. W przypadku, gdy faktura pierwotna i faktura korygująca zostaną wystawione w tym samym okresie rozliczeniowym nie nastręcza to większych problemów z właściwym rozliczeniem obydwu dokumentów. Inaczej sprawa wyglądać będzie gdy faktura pierwotna i faktura korygująca (obydwie w procedurze odwrotnego obciążenia) dotrą do nabywcy w różnych okresach rozliczeniowych.

Przykład
Czynny vatowiec w lutym 2019 r. otrzymał fakturę w procedurze odwrotnego obciążenia za zakupione tablety, w tym samym miesiącu miała też miejsce dostawa towaru. W kwietniu 2019 r. nabywca ujawnił wady towaru, które eliminowały go jako towar handlowy, w związku z czym zdecydował się dokonać jego zwrotu sprzedawcy. Ten udokumentował ten fakt wystawieniem faktury korygującej, co miało miejsce w marcu 2019 r. Nabywca korektę otrzymał w tym samym miesiącu.

Tutaj sytuacja jest inna niż w przypadku przyjęcia nieprawidłowej ceny sprzedawanego towaru lub wykonanej usługi. Zwrot towaru niespełniającego wymagań nabywcy stanowi nową okoliczność, która nie istniała jeszcze w chwili realizacji transakcji zakupu. W takim przypadku faktura korygująca, która dokumentuje zwrot towaru i została wystawiona w procedurze odwrotnego obciążenia winna zostać uwzględniona w ewidencji za okres jej otrzymania, czyli w powyższym przykładzie za marzec 2019 r.

Istnieje zatem duża różnica w momencie ujęcia w ewidencji faktur wystawionych w trybie odwrotnego obciążenia uzależniona od przyczyny powstania takiego dokumentu. Jak wyżej przedstawiono w innym momencie rozliczyć będzie należało fakturę korygującą powodem wystawienia której była pomyłka, a w innym taką, która dokumentuje złożoną reklamację związaną ze zwrotem towaru.

Adam Okonkwo

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...