Delegacje zagraniczne a diety - planowane zmiany

Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej planuje się trzy zasadnicze zmiany w odniesieniu do diet w delegacjach zagranicznych: • stawki diet, • wprowadzenie zapisu, zgodnie z którym pracodawca może określić więcej niż jedno państwo docelowe, • wprowadzenie obowiązku odpowiedniego obniżania należnej pracownikowi diety o posiłki zapewnione w cenie noclegu.

Przewiduje się wzrost stawek diet w zdecydowanej większości państw oraz w większym niż obecnie zakresie wyrażanie ich w EUR – zmiana rodzaju waluty z USD na EUR nastąpić ma w odniesieniu do kilkunastu krajów. Jak wskazuje MPiPS w uzasadnieniu projektu, najniższy wzrost stawek diet jest w Australii (1,14%), Portugalii, Mongolii i Malcie (2,1-2,4%), najwyższy ma miejsce w przypadku np. Chile (42,9%), Cypru (51,5%), Wenezueli (53,8%), Islandii (55,6%).

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 77⁵ § 3 i 4 Kodeksu pracy, warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej pracownikowi zatrudnionemu u innego pracodawcy niż pracodawca należący do sfery budżetowej („budżetowka” objęta jest rozporządzeniami dotyczącymi świadczeń delegacyjnych bezpośrednio) określa się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania. Dopiero przy braku takich regulacji pracodawca taki stosować musi bezpośrednio przepisy rozporządzeń delegacyjnych (po zmianach – rozporządzenia delegacyjnego). Przy czym istotne jest to, że przy ustalaniu wewnętrznych regulacji pracodawca ten jest związany tylko zasadą, zgodnie z którą wysokość diety za dobę podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju nie może być ustalona w wysokości niższej niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określona w rozporządzeniu. Jak najbardziej można więc stosować niższe stawki diet w delegacjach zagranicznych.

Państwo docelowe

Przepisy przewidują bardzo zróżnicowane stawki diet, w zależności od tego, do którego kraju udaje się pracownik. Zawierają przy tym zastrzeżenie, zgodnie z którym wysokość diety ustala się dla docelowego państwa podróży.

Sprawa jest prosta przy jasnym określeniu jednego państwa docelowego, czyli wówczas, gdy w trakcie wyjazdu pracownik wykonywać ma zadania służbowe tylko w jednym państwie. Przykładowo, jeżeli pracownik jedzie samochodem do Francji, po przekroczeniu granicy nie naliczamy diet w wysokości przypisanej dla Niemiec, przez które przejeżdża. Cały wyjazd rozliczany jest w kwocie diety przewidzianej dla Francji.

Inaczej jest jednak wówczas, gdy podczas jednego wyjazdu pracownik wykonuje zadania służbowe w kilku krajach. Jeżeli są to równorzędne zadania (nie mówimy o „załatwieniu” czegoś przy okazji wyjazdu do głównego celu delegacji) trudno mówić o jednym państwie docelowym.

W niektórych opiniach wskazuje się, że w delegacji zagranicznej może wy...