CIT: Ustalanie różnic kursowych metodą rachunkową

Czy rozliczając różnice kursowe na postawie przepisów o rachunkowości spółka powinna wykazywać w kosztach lub w przychodach podatkowych odpowiednio nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi różnicami kursowymi lub nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi, wykazanej za dany okres w rachunku zysków i strat (tzw. ujęcie różnic per saldo)? Czy spółka powinna rozpoznać powstałą w danym okresie nadwyżkę ujemnych różnic kursowych bądź dodatnich różnic kursowych, co do których nie jest w stanie określić, czy różnice dotyczą działalności opodatkowanej czy zwolnionej, jako odpowiednio:

• tzw. koszt wspólny działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych i opodatkowanej na zasadach ogólnych, mający wpływ na wynik osiągany w ramach wskazanych rodzajów działalności zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 15 ust. 2 w zw. z art. 15 ust. 2a ustawy o CIT - w przypadku wystąpienia nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi;
• przychód podlegający w całości opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych - w przypadku wystąpienia nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi?

Zdaniem spółki:

1. rozliczając różnice kursowe dla celów podatkowych zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”), tj. w oparciu o przepisy o rachunkowości, powinna wykazywać w kosztach uzyskania przychodu danego okresu nadwyżkę ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi różnicami kursowymi tego okresu, a w przypadku nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi różnicami kursowymi - nadwyżka ta będzie stanowiła przychód podatkowy danego okresu (ujęcie per saldo). Spółka nie ma tym samym obowiązku ujmowania dla celów podatkowych oddzielnie przychodów (dodatnie różnice kursowe) i kosztów (ujemne różnice kursowe).
2. nadwyżka ujemnych bądź dodatnich różnic kursowych rozpoznana zgodnie z tzw. metodą rachunkową rozpoznawania różnic kursowych, w przypadku, gdy spółka nie jest w stanie określić, czy różnice dotyczą działalności opodatkowanej czy zwolnionej, powinna stanowić dla spółki:
   • tzw. koszt wspólny działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych i opodatkowanej na zasadach ogólnych, mający wpływ na wynik osiągany w ramach wskazanych rodzajów działalności zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 15 ust. 2 w zw. z art. 15 ust. 2a ustawy o CIT - w przypadku wystąpienia nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi;
   • przychód podlegający w całości opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych - w przypadku wystąpienia nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi.

Ad. 1

Zgodnie z art. 9b ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie art. 15a ustawy o CIT (tzw. podatkowa metoda ustalania różnic kursowych) albo w oparciu o przepisy o rachunkowości (tzw. rachunkowa/ bilansowa metoda ustalania różnic kursowych).

Należy podkreślić, że art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT odsyła w zakresie ww. metody rachunkowej ustalania różnic kursowych do stosowania przepisów o rachunkowości. Spółka decydując się na bilansową metodę ustalania różnic kursowych zobowiązana jest zatem ustalać te różnice stosując przepisy ustawy o rachunkowości.

Rachunkowa metoda rozliczania różnic kursowych polega na odpowiednim włączeniu do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów zarówno zrealizowanych oraz niezrealizowanych różnic kursowych, a także z wyceny pozycji pozabilansowych. Tym samym, stosując metodę bilansową, podatnik zalicza odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej.

Bezpośrednią konsekwencją odesłania do przepisów o rachunkowości w przypadku tzw. metody rachunkowej ustalania różnic kursowych jest konieczność analogicznego prezentowania różnic kursowych dla celów podatkowych, jak dla celów rachunkowych, a zatem zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: „UoR”) w tym zakresie. W rezultacie, w przypadku gdy zgodnie z przepisami UoR, różnice kursowe powinny być wykazane, to będą one wpływać na wynik podatkowy Spółki - nawet, jeżeli nie są one uznawane za różnice kursowe na gruncie przepisów podatkowych.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie spółki, w związku z przyjęciem metody rachunkowej, powinna stosować w zakresie zasad określenia różnic kursowych dla celów podatkowych, przepisy o rachunkowości (UoR).

Na gruncie UoR różnice kursowe prezentowane są zgodnie z tzw. wynikowym (bilansowym) sposobem rozliczania różnic kursowych.

Zgodnie z art....