Brexit: Podstawowe konsekwencje na gruncie VAT bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej
Wyjście Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (dalej: Zjednoczone Królestwo) z Unii Europejskiej (dalej: UE) bez umowy (czyli tzw. „twardy Brexit”) oznacza, że nie będzie wprowadzony w relacjach UE ze Zjednoczonym Królestwem okres przejściowy, obejmujący m.in. czasowe utrzymanie obecnego stanu prawnego w zakresie opodatkowania VAT transakcji dostaw towarów i świadczenia usług pomiędzy Polską (polskimi podmiotami) a Zjednoczonym Królestwem (brytyjskimi podmiotami). W związku z tym może nastąpić gwałtowna zmiana sytuacji przedsiębiorców, dokonujących obrotu z firmami i obywatelami rezydującymi w Zjednoczonym Królestwie.
I. Zmiany zasad opodatkowania VAT dostaw towarów między Polską a Zjednoczonym Królestwem
Z dniem bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE przepisy dotyczące dostaw i przemieszczeń towarów dokonywanych pomiędzy państwami UE nie będą miały zastosowania do obrotu towarowego między państwami członkowskimi (UE-27) a Zjednoczonym Królestwem, które stanie się państwem trzecim (1). W konsekwencji w relacjach pomiędzy UE-27 i Zjednoczonym Królestwem nie będą występować takie transakcje, jak wewnątrzwspólnotowa dostawa /nabycie towarów oraz sprzedaż wysyłkowa.
Począwszy od dnia bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE dostawy i przemieszczenia towarów między Polską a Zjednoczonym Królestwem będą podlegały przepisom odnoszącym się do eksportu i importu towarów. |
Zmiany dotyczące WDT i WNT
Oznacza to, że sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami (B2B) towarów wysyłanych /transportowanych na terytorium Zjednoczonego Królestwa, obecnie zazwyczaj traktowana – po spełnieniu określonych warunków – jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) podlegająca w Polsce opodatkowaniu stawką 0% (i odpowiednio wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w Zjednoczonym Królestwie), po bezumownym wyjściu Zjednoczonego Królestwa z UE zostanie uznana za eksport towarów z Polski.
Spowoduje to zmianę warunków umożliwiających stosowanie stawki podatku 0% – wystąpi obowiązek posiadania dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE (wywóz ten musi być potwierdzony przez właściwy organ celny).
Z kolei nabycie od przedsiębiorcy towarów wysyłanych /transportowanych z terytorium Zjednoczonego Królestwa do Polski, obecnie stanowiące wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT), począwszy od daty bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE będzie traktowane jako import towarów objęty wymogiem złożenia zgłoszenia celnego (importowego) oraz rozliczenia podatku VAT w Polsce.
Podatnicy będą mogli skorzystać z istniejącego uproszczenia umożliwiającego rozliczenie VAT należnego z tytułu importu towarów w deklaracji VAT składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów (art. 33a ustawy o VAT (2)). |
Należy również mieć na względzie, że z dniem bezumownego wyjścia podatnicy zaangażowani w wielostronny obrót towarowy ze Zjednoczonym Królestwem nie będą mogli korzystać z procedury uproszczonej dla rozliczania VAT w przypadku wewnątrzwspólnotowych transakcji trójstronnych, o której mowa w rozdziale 8 działu „Procedury szczególne” ustawy o VAT.
Zmiany dotyczące sprzedaży wysyłkowej
Począwszy od dnia „twardego Brexitu” do dostaw towarów na rzecz konsumentów (sprzedaż B2C), wysyłanych /transportowanych na terytorium Zjednoczonego Królestwa przez podatnika VAT lub na jego rzecz, nie będą mieć zastosowania przepisy dotyczące sprzedaży wysyłkowej. Oznacza to, że w relacjach z tym państwem przestaną także obowiązywać limity sprzedaży wysyłkowej ustalane przez poszczególne państwa członkowskie UE.
Z dniem bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE dostawy określane jako:
|
II. Zmiany zasad opodatkowania VAT świadczenia usług między Polską a Zjednoczonym Królestwem
Zmiany dotyczące miejsca świadczenia usług
Zasadniczą kwestią dla prawidłowego rozliczenia podatku VAT z tytułu usług świadczonych na rzecz kontrahenta ze Zjednoczonego Królestwa (w tym po jego wyjściu z UE) jest określenie miejsca ich świadczenia (opodatkowania). Miejsce świadczenia usług zależy w szczególności od takich czynników jak:
- przedmiot (rodzaj) usługi;
- status podatkowy usługobiorcy (podatnik VAT albo konsument) i państwo jego siedziby/miejsca zamieszkania;
- państwo, w którym usługi są faktycznie wykonywane.
Od prawidłowego określenia miejsca świadczenia zależy zatem czy dane świadczenia będą podlegały opodatkowaniu w Polsce, czy też w Zjednoczonym Królestwie. Wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE może (ale nie musi) mieć wpływ na podatników mających siedzibę w Polsce, którzy świadczą usługi na rzecz brytyjskich kontrahentów bądź na terytorium Zjednoczonego Królestwa.
W przypadku większości usług wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE nie będzie powodować zmiany w zakresie miejsca opodatkowania usług świadczonych na rzecz podmiotów brytyjskich (podatników bądź konsumentów). |
Jednak w przypadku wykonywania niektórych usług wymóg traktowania Zjednoczonego Królestwa jako terytorium państwa trzeciego (nie zaś państwa członkowskiego UE) może prowadzić do zmiany miejsca ich opodatkowania (zob. ramka).
Świadczenie usług wymienionych w art. 28l ustawy o VAT (np. sprzedaż praw lub udzielanie licencji i sublicencji, usługi reklamy, usługi doradcze, prawnicze, księgowe, usługi tłumaczeń) na rzecz konsumentów zlokalizowanych poza terytorium UE, podlega opodatkowaniu w kraju, gdzie podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (czyli na terytorium państwa trzeciego). Natomiast gdy te same usługi są świadczone na rzecz konsumentów z UE, miejsce świadczenia jest ustalane według zasady ogólnej, czyli zasadniczo jest to państwo, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE spowoduje zatem, że dla ww. usług – w przypadku ich świadczenia dla konsumentów – miejsce opodatkowania ulegnie zmianie (tego typu usługi nie będą już opodatkowane w Polsce, lecz w Zjednoczonym Królestwie). |
Zmiany dotyczące procedury Mini One Stop Shop (MOSS) oraz progu dla usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych
Począwszy od daty bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE podatnicy wykonujący usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne („usługi TNE”) na rzecz konsumentów brytyjskich utracą możliwość korzystania z ułatwienia w postaci progu dla usług TNE w wysokości 42 000 zł, o którym mowa w art. 28k ust. 2 ustawy o VAT. Ułatwienie to pozwala na rozliczanie w Polsce VAT od takich usług według reguł obowiązujących dla transakcji krajowych.
Z dniem bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE świadczenie usług TNE na rzecz brytyjskich podmiotów niebędących podatnikami (sprzedaż B2C) będzie podlegało opodatkowaniu w Zjednoczonym Królestwie. VAT z tytułu takich usług nie będzie mógł zostać zadeklarowany i rozliczony w uproszczony sposób za pośrednictwem Małego Punktu Kompleksowej Obsługi (ang. Mini One Stop Shop /MOSS) w państwie siedziby (identyfikacji) unijnego podatnika (np. w Polsce). Oznacza to, że podatnik świadczący takie usługi będzie obowiązany do zapłaty VAT bezpośrednio w Zjednoczonym Królestwie, jak również do dopełnienia obowiązujących tam wymogów w zakresie rejestracji, deklarowania i sprawozdawczości na potrzeby VAT. |
III. Obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego w Polsce przez podmioty ze Zjednoczonego Królestwa
Jedną z konsekwencji „twardego Brexitu” będzie obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego w Polsce przez podmioty gospodarcze ze Zjednoczonego Królestwa, wykonujące w Polsce czynności podlegające VAT. Co istotne, obowiązek ten będzie dotyczył także przedsiębiorców, którzy już obecnie są zarejestrowani w Polsce jako czynni podatnicy VAT.
Przedsiębiorca ze Zjednoczonego Królestwa będzie miał obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego, jeżeli łącznie spełnia następujące warunki (art. 18a ust. 1 ustawy o VAT):
- jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, tj. wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT,
- nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski lub innego państwa UE,
- ma obowiązek zarejestrowania się w Polsce jako podatnik VAT czynny.
Przedstawiciel podatkowy jest obowiązany do wykonywania, w imieniu i na rzecz podatnika-mocodawcy, obowiązków w zakresie rozliczania VAT, w tym
Przedstawiciel podatkowy powinien zostać ustanowiony w terminie, który umożliwi mu dopełnienie ww. obowiązków ciążących na podatniku-mocodawcy. |
IV. Zmiany dotyczące zwrotu podatku od towarów i usług podmiotom zagranicznym – procedura VAT-Refund
Następstwem bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE będzie zmiana w procedurze mającej na celu uzyskanie zwrotu podatku VAT od zakupów dokonanych w tym kraju.
Zwrot VAT podatnikom mającym siedzibę w Zjednoczonym Królestwie składającym w Polsce wnioski o zwrot VAT w procedurze VAT-Refund
Brytyjscy podatnicy nie będą mogli składać wniosku w formie elektronicznej zgodnie z dyrektywą 2008/9/WE (3), lecz będą musieli ubiegać się o taki zwrot zgodnie z trzynastą dyrektywą Rady 86/560/EWG (4).
Wniosek o zwrot VAT zapłaconego w Polsce powinien być złożony w formie papierowej, do naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście (5). Nie będzie możliwości monitorowania procesu obsługi takiego wniosku za pośrednictwem elektronicznego systemu.
Do wniosku należy dołączyć, również w formie papierowej, następujące załączniki:
- faktury, oraz dokumenty celne, z których wynikają wnioskowane kwoty zwrotu VAT,
- oryginał zaświadczenia wskazującego, że podmiot składający wniosek jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Zjednoczonym Królestwie.
Co istotne, zwrot VAT w Polsce podmiotom ze Zjednoczonego Królestwa będzie przysługiwał pod warunkiem spełnienia przez to państwo zasady wzajemności w zakresie zwrotu VAT.
Pozostałe zasady procedury zwrotu VAT, w tym: terminy rozpatrzenia złożonych wniosków o zwrot VAT, minimalne limity wnioskowanej kwoty zwrotu VAT, co do zasady pozostają bez zmiany. W Polsce kwestie te reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom (Dz. U. poz. 1860), które stanowi implementację przepisów dyrektywy Rady 2008/9/WE oraz trzynastej dyrektywy Rady 86/560/EWG. |
Zwrot VAT w procedurze VAT-Refund zapłaconego w Zjednoczonym Królestwie przez polskich podatników VAT
Wnioski o zwrot VAT zapłaconego w Zjednoczonym Królestwie podlegają regulacjom w zakresie procedury VAT – Refund obowiązującym w tym kraju.
Wnioski te nie będą mogły być składane, jak dotychczas, za pomocą środków komunikacji elektronicznej za pośrednictwem naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika. |
V. Zmiany dotyczące zwrotu VAT podróżnym (TAX – FREE)
Z dniem wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE pojawi się możliwość sprzedaży towarów obywatelom tego kraju (podróżnym) w systemie TAX FREE. Oznacza to, że obywatele brytyjscy robiący zakupy w Polsce będą mogli odzyskać podatek VAT od towarów zakupionych na terytorium Polski i wywiezionych poza obszar UE. Natomiast sprzedawca uczestniczący w polskim systemie TAX FREE, będzie miał prawo do zastosowania stawki VAT 0% do opodatkowania sprzedaży dokonanej podróżnemu (po spełnieniu warunków wymienionych w ustawie o VAT).
Co do zasady, osoby fizyczne niemające stałego miejsca zamieszkania na terytorium UE (podróżni), mają prawo do otrzymania zwrotu VAT zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium Polski, które w stanie nienaruszonym zostały wywiezione przez nie poza terytorium UE w bagażu osobistym.
Podstawą do zwrotu jest przedstawienie przez podróżnego:
- dokumentu wystawionego przez sprzedawcę, na którym urząd celno–skarbowy potwierdził stemplem zaopatrzonym w numerator wywóz towarów;
- do ww. dokumentu powinien być przymocowany wystawiony przez sprzedawcę paragon z kasy rejestrującej.
Linki do stron internetowych KE poświęconych Brexitowi:
https://ec.europa.eu/taxation_customs/uk-withdrawal-pl
https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/value-added-tax_en.pdf (dokument w j. angielskim)
(1) Państwo trzecie oznacza państwo niebędące członkiem Unii Europejskiej
(2) Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.).
(3) Dyrektywa Rady 2008/9/WE z dnia 12 lutego 2008 r. określająca szczegółowe zasady zwrotu podatku od wartości dodanej, przewidzianego w dyrektywie 2006/112/WE, podatnikom niemającym siedziby w państwie członkowskim zwrotu, lecz mającym siedzibę w innym państwie członkowskim (Dz. U. L 44 z 20.02.2008, s. 23)
(4) Trzynasta dyrektywa Rady 86/560/EWG z dnia 17 listopada 1986 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do podatków obrotowych – warunki zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium Wspólnoty (Dz. U. L 326 z 21.11.1986, s. 40)
(5) Dane kontaktowe: Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście: ul. Jagiellońska 15, 03-709 Warszawa, tel. +48 22 51 13 501, e-mail: 2us.warszawa.srodmiescie@mf.gov.pl , Godziny urzędowania poniedziałek od 8.00 do 18.00, wtorek - piątek od 8.00 do 16.00 Strona internetowa:
http://www.mazowieckie.kas.gov.pl/web/bip-1401/drugi-urzad-skarbowy-warszawa-srodmiescie
Źródło: Ministerstwo Finansów
Ostatnie artykuły z tego działu
- Samochód będący współwłasnością w kosztach firmy
- Źródła przychodu w PIT: Najem w okresie zawieszenia firmy
- Składki ZUS zleceniobiorców delegowanych do pracy za granicą
- Budowle i garaże a podatki. Resort finansów zapowiada ważne zmiany
- JPK_CIT bez opóźnień, ale z mniejszą ilością danych podatkowych
- Stawka VAT na żywność wraca do poziomu 5 proc. Inflacja wyraźnie wzrośnie
- Ulga dla seniora przy przejściu na emeryturę w trakcie roku
- Czy limit płatności gotówkowych będzie zmieniony? - MF odpowiada
- Wystawianie faktur i paragonów podczas zawieszenia działalności
- Przedsiębiorcy apelują o uproszczenie i obniżenie składki zdrowotnej
Wszystkie artykuły z tego działu »
Dodaj nowy komentarz