Anulowanie faktur niewprowadzonych do obiegu

Pytanie: W Spółce zdarzają się sytuacje, w wyniku których zostają omyłkowo sporządzone nieprawidłowe faktury. Nieprawidłowości te zwykle są wynikiem błędu technicznego systemu finansowo-księgowego lub pracownika i skutkują wygenerowaniem w systemie i wydrukowaniem (albo wyłącznie wygenerowaniem) faktury zawierającej błędy, np. w: cenie za usługi/towary, ilości sprzedanych towarów/zakresie wykonywanych usług, danych nabywcy, nazwie towaru lub usługi. Czy Spółka ma prawo anulować omyłkowo wygenerowane (i wydrukowane) faktury, które nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego, bez potrzeby wystawiania nabywcom faktur korygujących?

Spóła zaznacza, że zgodnie z obowiązującą w spółce procedurą, anulowaniu może podlegać wyłącznie omyłkowo wystawiona faktura, która nie została wprowadzona do obrotu prawnego (spółka posiada oba egzemplarze faktury, tj. przeznaczony dla sprzedawcy i nabywcy). Spółka przyjmuje, że faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego, jeżeli egzemplarz faktury nie został wysłany dla kontrahenta, jak również gdy egzemplarz faktury został przesłany dla kontrahenta, a kontrahent dokonał zwrotu faktury bez ostatecznego uwzględniania dokumentu w ewidencji (w każdym z tych przypadków spółka jest w posiadaniu obu egzemplarzy faktury).

Zgodnie z procedurą anulowania faktur, na techniczną czynność anulowania faktury składają się:

  1. dokonanie przez spółkę przekreślenia obu egzemplarzy faktury uniemożliwiając ich powtórne wydanie i wykorzystanie,
  2. umieszczenie na obu egzemplarzach faktury adnotacji „anulowano” wraz z przyczyną i okolicznościami anulowania,
  3. w zależności od etapu, na którym dochodzi do anulowania faktury, może wystąpić konieczność wystornowania faktury w rejestrze VAT, co oznacza, że z powodów technicznych anulowana faktura pojawia się w rejestrze sprzedaży zarówno ze znakiem dodatnim jak i ujemnym (w efekcie jej wartość wynosi zero).

Odpowiedź:

Zgodnie z art. 106a pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), przepisy Rozdziału 1 Faktury Działu IX Dokumentacja stosuje się do sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których ustawodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiona przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

Jak wynika z zapisu art. 106b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Przez sprzedaż zaś - stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Podatnik wystawia fakturę m.in. w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura VAT sporządzona, a nie wprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak - w drodze wyjątku - jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego. Anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.

Zatem, w analizowanych przypadkach, tj. gdy faktury zostaną omyłkowo sporządzone wskutek błędu technicznego systemu finansowo-księgowego lub pracownika, i nie zostaną wprowadzone do obrotu prawnego, spółka będzie miała prawo do anulowania przedmiotowych faktur. Jednocześnie podnieść należy, że anulowanie powinno odbyć się poprzez opatrzenie faktur VAT odpowiednią adnotacją o przyczynie i okolicznościach anulowania i pozostawienie ich w dokumentacji podatkowej, bez wprowadzania ich do ewidencji i wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT. Spółka powinna być w posiadaniu zarówno oryginału jak i kopii przedmiotowych faktur. Ponadto należy zaznaczyć, że anulowanie faktury VAT powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Tym samym spółka powinna dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych.

(Interpretacja indywidualna z 26 lipca 2016 r., sygn. IPPP3/4512-340/16-2/KP - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie)

Red.

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...