Alimenty od byłego męża. Skutki podatkowe w PIT

Aby skorzystać ze zwolnienia, wysokość zasądzonych alimentów przez sąd nie może być wyższa niż 700 zł na miesiąc. Należy zaznaczyć, że zwolnienie obowiązuje także wówczas, gdy alimenty wypłacane są jednorazowo za kilka miesięcy bądź lat. Bez znaczenia dla celów podatkowych jest fakt skumulowania ich wypłaty, bowiem podstawę opodatkowania dochodu z tego tytułu stanowi nadwyżka należnych za każdy miesiąc alimentów ponad kwotę 700 zł - wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 19 kwietnia 2016 r., nr ILPB2/4511-1-434/16-2/DJ.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku (data wpływu 29 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanych zaległych alimentów od byłego męża – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 mara 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanych zaległych alimentów od byłego męża.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sprawa dotyczy naliczenia (lub nie) podatku dochodowego od jednorazowej spłaty alimentów dla osoby dorosłej od współmałżonka za okres kilku lat.

Dnia 3 grudnia 2002 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie o zasądzeniu od byłego męża na rzecz Zainteresowanej zabezpieczenia na rzecz alimentów w kwocie 700 zł do czasu rozstrzygnięcia sprawy. Dnia 18 marca 2005 r. Sąd Rejonowy zmniejszył kwotę alimentów do kwoty 550 zł.

Od momentu zasądzenia alimentów były mąż wpłacał symboliczne kwoty od 20 do 100 zł. Na dzień 3 grudnia 2015 r. dług męża wynosił 76 751,58 zł + należne odsetki 39 063,32 zł za okres 2002-2015 roku.

W 2015 roku udało się podpisać z byłym mężem ugodę, na podstawie której były mąż przelał kwotę 40 000 zł na konto Wnioskodawczyni w zamian za rezygnację z egzekwowania pozostałej zaległości.

Zainteresowana w Krajowej Informacji Podatkowej uzyskała informację, że podatek dochodowy jest nienależny, gdyż kwota wpłaty od byłego męża dotyczyła okresu 2002 do 2015 r., a kwota zasądzonych alimentów nie przekroczyła kwoty 700 zł miesięcznie, zwolnionej z opodatkowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy należny jest podatek dochodowy od jednorazowej spłaty zadłużenia alimentacyjnego od byłego męża na rzecz Wnioskodawczyni za okres 2002-2015 r., jeśli zasądzona kwota alimentów wynosiła 700/550 zł miesięcznie?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wg informacji uzyskanych z KIP podatek dochodowy jest niezależny, gdyż dotyczy spłaty zadłużenia, obejmującego okres 2002-2015 r., a kwota alimentów nie przekracza kwoty zwolnionej z opodatkowania, tj. 700 zł na każdy miesiąc.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Art. 20 tejże ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 127 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są alimenty:

1. na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
2. na rzecz innych osób niż wymienione w lit. a, otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

W związku z powyższym, kwota alimentów stanowiąca nadwyżkę ponad 700 zł miesięcznie liczona za każdy miesiąc oddzielnie stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy podlegający opodatkowaniu, który należy wykazać w zeznaniu podatkowym za rok, w którym został otrzymany.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że dnia 3 grudnia 2002 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie o zasądzeniu od byłego męża na rzecz Zainteresowanej zabezpieczenia na rzecz alimentów w kwocie 700 zł. Dnia 18 marca 2005 r. Sąd Rejonowy zmniejszył kwotę alimentów do kwoty 550 zł. Od momentu zasądzenia alimentów były mąż wpłacał symboliczne kwoty od 20 do 100 zł. Na dzień 3 grudnia 2015 r. dług męża wynosił 76 751,58 zł + należne odsetki 39 063,32 zł za okres 2002-2015 roku.

W 2015 roku udało się podpisać z byłym mężem ugodę, na podstawie której były mąż przelał kwotę 40 000 zł na konto Wnioskodawczyni w zamian za rezygnację z egzekwowania pozostałej zaległości.

Ustalając kwotę objętą zwolnieniem, należy odpowiedzieć na pytanie, czy w przypadku Wnioskodawczyni wysokość alimentów nie przekraczała miesięcznie kwoty 700 zł. Zatem, aby skorzystać z przedmiotowego zwolnienia, wysokość zasądzonych alimentów przez sąd nie może być wyższa niż 700 zł na miesiąc. Należy zaznaczyć, że zwolnienie obowiązuje także wówczas, gdy alimenty wypłacane są jednorazowo za kilka miesięcy bądź lat. Bez znaczenia dla celów podatkowych jest fakt skumulowania ich wypłaty, bowiem podstawę opodatkowania dochodu z tego tytułu stanowi nadwyżka należnych za każdy miesiąc alimentów ponad kwotę 700 zł.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała w 2015 r. jednorazowo kwoty należnych alimentów za lata 2002-2015, przy czym w orzeczeniu sądu przyznano na rzecz Zainteresowanej alimenty od byłego męża w wysokości nie przekraczającej 700 zł miesięcznie. W związku z tym, że powyższa kwota alimentów dotyczy spłaty zadłużenia, obejmującego okres 2002-2015 r., będzie korzystała ze zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 127 ww. ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, że jednorazowa wypłata w 2015 r. zaległych alimentów, przyznanych Wnioskodawczyni na podstawie wyroku sądowego w wysokości nie przekraczającej 700 zł miesięcznie, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy podkreślić bowiem, że dla zastosowania powyższego zwolnienia nie jest istotna kwota wypłacona w danym miesiącu, ale miesięczna kwota zasądzonych alimentów. W konsekwencji powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna z 19 kwietnia 2016 r., nr ILPB2/4511-1-434/16-2/DJ - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu