Orzecznictwo podatkowe: Przekazanie nagród w związku ze sprzedażą premiową a obowiązek VAT

W świetle art. 7 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz.535 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 czerwca 2005 r., nie stanowi dostawy przekazanie przez podatnika bez wynagrodzenia towarów należących do jego przedsiębiorstwa, na cele wiążące sięztym przedsiębiorstwem, nawet jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego okwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem tych towarów.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Zygmunt Chorzępa, Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Protokolant Iwona Wtulich, po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej P.B.L. Spółki Akcyjnej w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 12 stycznia 2007 r. sygn. akt I SA/Lu 780/06 w sprawie ze skargi P.B.L. Spółki Akcyjnej w L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 13 grudnia 2005 r. nr [...] w przedmiocie interpretacji co do sposobu i zakresu zastosowania prawa podatkowego 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie, 2. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w L. na rzecz P.B.L. Spółka Akcyjna w L. kwotę 470 zł (słownie: czterysta siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 780/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę P. B. L. S.A. w L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 13 grudnia 2005 r., nr [...] w przedmiocie interpretacji co do sposobu i zakresu zastosowania prawa podatkowego.

1.2. Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan faktyczny ustalony w niniejszej sprawie przez organy podatkowe.

1.3. Wnioskiem datowanym dnia 5 maja 2005 r., lecz złożonym w dniu 7 lipca 2005 r., ww. spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 ze zm.), dalej zwana „u.p.t.u.”, zapytując, czy przekazanie nagród w związku ze sprzedażą premiową jest czynnością opodatkowaną. Wskazano, że spółka prowadzi samodzielnie lub zleca agencjom reklamowym prowadzenie akcji polegających na premiowaniu zakupu określonych ilości wyrobów nagrodami rzeczowymi lub bonami towarowymi. Akcje te, skierowane do konsumentów, sklepów detalicznych i dystrybutorów handlowych, mają na celu zwiększenie sprzedaży i umocnienie kontaktów handlowych. Wyjaśniono przy tym, że pod pojęciem sprzedaży premiowej rozumieć należy wydanie nagrody premiowej kupującemu, który dokona określonego zakupu towaru objętego promocją bez dodatkowych opłat. W ocenie spółki, przekazanie nagród jest ściśle związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a zatem w świetle art. 7 ust. 2 u.p.t.u., czynność ta nie podlega opodatkowaniu i spółka nie ma obowiązku wystawienia faktur wewnętrznych.

1.4. W postanowieniu z 27 września 2005 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe wyjaśniając, że interpretacja art. 7 ust. 2 u.p.t.u. dokonana w kontekście ust. 3 tego przepisu prowadzi do wniosku, że przekazanie w formie nagród, bez wynagrodzenia, towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika podlega opodatkowaniu, za wyjątkiem towarów wymienionych w tymże ust. 3, a formą rozliczenia takiej czynności jest faktura wewnętrzna, zgodnie z art. 106 ust. 7 u.p.t.u.

1.5. W zażaleniu strona w szczególności podniosła, że „nagrody przekazywane w związku ze sprzedażą premiową wkalkulowane są w cenę sprzedawanego wyrobu i ściśle związane z prowadzonym przedsiębiorstwem”, co oznacza, że są przekazywane odpłatnie, za wynagrodzeniem i podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.

1.6. Dyrektor Izby Skarbowej zaskarżoną decyzją utrzymał w mocy postanowienie organu pierwszej instancji, w pełni podzielając jego stanowisko w przedmiotowej sprawie.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie spółka wniosła o uchylenie decyzji organu odwoławczego, jak również poprzedzającego ją postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego, zarzucając im naruszenie: art. 2, art. 87 i art. 217 Konstytucji RP, przez dokonanie interpretacji art. 7 ust. 1 i ust. 2 u.p.t.u. wbrew ich literalnemu brzmieniu; art. 7 ust. 1 u.p.t.u., przez uznanie, że wydanie nagrody stanowi czynność odrębną od sprzedaży promowanego wyrobu; art. 7 ust. 2 u.p.t.u. wskutek uznania, że opodatkowaniu podlega wszelkie przekazanie towarów bez wynagrodzenia oraz wywiedzenie tego obowiązku wprost z art. 5 VI Dyrektywy; art. 106 ust. 7 u.p.t.u. i w konsekwencji uchybienie art. 120, art. 121 § 1 i art. 210 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. nr 8, poz. 60 ze zm.), dalej zwana „O.p.”.

2.2. W odpowiedzi Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. Sąd pierwszej instancji uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada przepisom prawa, a skarga jako nieuzasadniona podlega oddaleniu.

3.2. Sąd podał, że organ trafnie przyjął, że sprzedaż premiowa opisana we wniosku, polegająca na premiowaniu zakupu określonych ilości wyrobów nagrodami rzeczowymi lub bonami towarowymi ma na celu zwiększenie sprzedaży, a zatem wydanie (przekazanie) nagród ma niewątpliwie związek z tą sprzedażą, prowadzoną w ramach przedsiębiorstwa podatnika.

Wskazano, że w myśl art. 7 ust. 2 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega przekazanie towarów na cele inne niż związane z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem oraz wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w tym darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia całości lub części podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. Zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek. Organ zasadnie uznał, że prawidłowe odczytanie normy zawartej w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy nie jest możliwe bez odniesienia do niej wyłączenia zawartego w ust. 3 tego artykułu. Wyłączenie z opodatkowania czynności przekazania bez wynagrodzenia drukowanych materiałów reklamowych, prezentów o małej wartości i próbek, która związana jest z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem, wskazuje, że bez tego wyłączenia czynność nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem podlegałaby opodatkowaniu.

W konsekwencji Sąd stwierdził, że na podstawie art. 7 ust. 2 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega przekazanie towarów na cele inne niż związane z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem oraz wszelkie inne przekazania towarów bez wynagrodzenia, w tym darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia całości lub części podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Wobec tego zasadnym było również wskazanie, że czynność przekazania towarów w formie nagród przy sprzedaży premiowej podlega udokumentowaniu stosownie do art. 106 ust. 7 u.p.t.u.

3.3. Wbrew zarzutom skargi Sąd podał, że organy podatkowe nie wywiodły obowiązku opodatkowania czynności przekazania towarów bez wynagrodzenia z przepisów prawa wspólnotowego, ale z wykładni przepisów u.p.t.u. Dopiero organ odwoławczy, uznając dokonaną w postanowieniu wykładnię za odpowiadającą treści art. 7 ust. 2 u.p.t.u. wsparł ją argumentacją wskazującą, że regulacja ta jest wynikiem implementacji prawa wspólnotowego, a w szczególności art. 5 ust. 6 VI Dyrektywy Rady.

3.4. Za nieuzasadniony Sąd uznał także zarzut pominięcia w udzielonej interpretacji okoliczności, że nagrody w ramach sprzedaży premiowej zostały wkalkulowane w cenę sprzedawanego wyrobu, a więc były przekazywane odpłatnie. Sąd podkreślił, że we wniosku podatnik nie powoływał się na tę okoliczność, a zatem w myśl art. 14a § 2 O.p. organ udzielający interpretacji nie miał podstaw do jej uwzględnienia. W takiej sytuacji podatnik prezentując inne, niż przedstawione we wniosku okoliczności, nie może skutecznie podważyć dokonanej przez organ wykładni przepisów.

3.5. Z powyższych względów Sąd uznał, że wydane w sprawie postanowienie i decyzja w pełni odpowiadają zarówno przepisom postępowania, jak i prawa materialnego, stąd nie są zasadne zarzuty skargi w zakresie uchybienia art. 2, art. 87 i art. 217 Konstytucji RP.

4. Skarga kasacyjna.

4.1. Podatnik zaskarżył wyrok Sądu pierwszej instancji w całości, zarzucając mu naruszenie prawa materialnego, tj.:

— art. 7 ust. 2 i 3 u.p.t.u., poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że przekazanie nagród rzeczowych i/lub bonów towarowych na potrzeby związane z prowadzonym przez spółkę przedsiębiorstwem podlega opodatkowaniu,

— art. 217 Konstytucji RP, przez niewłaściwe zastosowanie polegające w istocie na jego niezastosowaniu i opodatkowaniu czynności nie wymienionej wprost w przepisie ustawy,

— art. 2 Konstytucji przez jego niewłaściwe zastosowanie, a to poprzez: rażące naruszenie zasady pewności prawa i ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, zastosowanie wykładni contra legem art. 7 ust. 2 i 3 u.p.t.u. i wyciągnięcie z tego negatywnych konsekwencji dla podatnika oraz rażące naruszenie zasady demokratycznego państwa prawa;

— naruszenie art. 106 ust. 7 u.p.t.u. poprzez przyjęcie, że wydanie „nagrody” w ramach sprzedaży premiowej jest jedną z czynności, która powinna być udokumentowana wymienioną w tym przepisie fakturą wewnętrzną.

Nadto podniesiono zarzuty uchybienia przepisom postępowania, tj.:

— art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej zwana „P.p.s.a.”, poprzez nieuchylenie decyzji wydanej z rażącym naruszeniem przepisów prawa materialnego (tj. art. 7 ust. 2 i 3 u.p.t.u., art. 217 i art. 2 Konstytucji),

— art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. poprzez nieuchylenie decyzji wydanej z naruszeniem przepisów postępowania, w szczególności: art. 120 O.p. i art. 7 Konstytucji RP, art. 121 O.p., art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 O.p., a uchybienia te miały istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy przez Dyrektora Izby Skarbowej,

— art. 133 § 1 P.p.s.a. przez podanie nieprawdy w zakresie zawartości akt sprawy, na podstawie których wydany został wyrok, co miało istotny wpływ na wynik tej sprawy.

Przy tak sformułowanych zarzutach skarżąca spółka wniosła o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie do ponownego rozpoznania, rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie i zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów postępowania.

4.2. W uzasadnieniu autor skargi kasacyjnej podkreślał, że nieodpłatne przekazanie towarów podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy następuje na cele niezwiązane z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. W ocenie strony Sąd stwierdzając, że wydawanie nagród przy sprzedaży premiowej miało związek z prowadzoną przez podatnika działalnością, jednocześnie — wbrew normie art. 7 ust. 2 i 3 u.p.t.u. — uznał, że czynność ta powinna być opodatkowana. Taka rozszerzająca wykładnia ww. przepisów jest niedopuszczalna w prawie podatkowym i zdaniem strony stoi w sprzeczności z regulacją zawartą w art. 217 Konstytucji RP. W tym kontekście pełnomocnik skarżącej stwierdził również, że organy podatkowe nie mają prawa do uzupełniania, czy poprawiania treści normy prawnej, zwłaszcza jeśli to niekorzystnie wpływa na sytuację prawną podatnika. Takie działanie jest bowiem sprzeczne z wynikającą z art. 2 Konstytucji RP zasadą demokratycznego państwa prawa i zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez to państwo prawa.

4.3. Argumentując zarzuty naruszenia przepisów postępowania autor skargi kasacyjnej wskazał, że Sąd pierwszej instancji akceptując ww. uchybienia w zakresie wykładni prawa materialnego postąpił wbrew dyspozycji art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. Nadto Sąd bezzasadnie oddalił skargę mimo zasygnalizowanych przez stronę uchybień natury procesowej. W szczególności nie zauważono, że organy podatkowe działały wbrew zasadom sformułowanym w art. 120 O.p. i art. 7 Konstytucji RP, art. 121, art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 O.p.

4.4. Dodatkowo pełnomocnik skarżącej stwierdził, że Sąd w uzasadnieniu wyroku mylnie podał, jakoby spółka we wniosku nie wskazała, że wartość nagród została wkalkulowana w cenę sprzedaży produktów, co miało istotne, wręcz kluczowe znaczenie dla przyjętego przez tenże Sąd toku rozumowania. Wskutek tej „swoistej manipulacji aktami sprawy” wydano w ocenie strony błędne rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

5. Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.

5.1. Przede wszystkim skonkretyzować należy stan prawny, do którego odnosi się interpretacja Naczelnika Urzędu Skarbowego co do sposobu i zakresu zastosowania prawa podatkowego, bowiem interpretowany przepis art. 7 ust. 3 u.p.t.u., z którego treści organy i Sąd pierwszej instancji wyciągają wnioski co do wykładni art. 7 ust. 2 u.p.t.u., z dniem 1 czerwca 2005 r. uległ nowelizacji ustawą z dnia 21 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 90, poz. 756).

Wniosek podatnika, aczkolwiek datowany dnia 5 maja 2005 r., złożony został w urzędzie organu podatkowego w dniu 7 lipca 2005 r., a więc już po wskazanej powyżej nowelizacji art. 7 ust. 3 u.p.t.u. We wniosku podatnik nie sprecyzował brzmienia przepisów prawa podatkowego, których interpretacji się domagał, opisując jedynie nurtujące go zagadnienie. Z treści postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego, organu odwoławczego oraz z wyroku Sądu pierwszej instancji wynika, że swojej wykładni organy te dokonywały na gruncie brzmienia art. 7 ust. 3 u.p.t.u. obowiązującego od 1 czerwca 2005 r. Wadliwym zatem było odnoszenie się w skardze kasacyjnej (por. str. 5) do brzmienia tego przepisu w jego treści obowiązującej przed nowelizacją, skoro nie ta treść tego przepisu była przedmiotem spornej interpretacji i miała wpływ na wykładnię art. 7 ust. 2 u.p.t.u.

5.2. Kwestia ustalenia stanu prawnego, którego dotyczy sporna interpretacja jest ważna dla rozstrzygnięcia tej sprawy, bowiem wykładni art. 7 ust. 2 i 3 u.p.t.u. w brzmieniu obowiązującym do 31 maja 2005 r. dokonał Naczelny Sąd Administracyjny uchwałą (7) z dnia 28.5.2007 r., sygn. akt I FPS 5/06, w której orzekł, że „w świetle art. 7 ust. 2 i 3 u.p.t.u., w brzmieniu obowiązującym w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 maja 2005 r., przez dostawę towarów należało rozumieć również przekazanie przez podatnika bez wynagrodzenia towarów należących do jego przedsiębiorstwa...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »