PKPiR krok po kroku – odcinek 9

Od 2009 r. ustawodawca wprowadził nowe, bardziej korzystne niż przed nowelizacją, zasady rozliczania kosztów uzyskania przychodów z tytułu wynagrodzeń, składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (metodą memoriałową). W roku 2008 wynagrodzenia i składki ZUS zaliczane były do kosztów podatkowych w dacie faktycznej zapłaty. Od 1 stycznia 2009 r. należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 updof, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty podatkowe wmiesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji wterminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego (art. 22 ust.6ba updof).

Podobnie, zgodnie z art. 22 ust. 6bb updof składki ZUS finansowane przez pracodawcę oraz składki na FP i FGŚP stanowią koszty podatkowe w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone:

- z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne – w terminie wynikającym z odrębnych przepisów,
- z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu następnym – w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony, nie później niż do 15. dnia tego miesiąca.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 55 i 55a oraz ust. 3d updof (odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 57 i 57a oraz ust. 7d updop) do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4–9 oraz w art. 18 updof, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy, jak również nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez płatnika składek. Zasada ta znajduje odpowiednie zastosowanie do składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (składki na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy i inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw od nagród i premii wypłaconych w gotówce lub papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym zawsze są wyłączone z możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów).

Pamiętać jednak należy, że w myśl art. 11 ust. 1 updof przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W przypadku świadczeń wypłacanych w gotówce, świadczeń rzeczowych lub innych nieodpłatnych świadczeń przychód powstaje przede wszystkim w momencie faktycznej wypłaty (wydania towaru, świadczenia usługi itp.). Ale przychodem są również świadczenia postawione do dyspozycji, czyli świadczenia, które czekały na odbiór pracownika.

Zatem od 1 stycznia 2009 r. należności ze stosunku pracy (stosunków pokrewnych), zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy oraz świadczenia z tytułu członkostwa w spółdzielniach rolnych stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W razie uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się zasady dotychczasowe (wynagrodzenie jest kosztem w momencie wyp...