Przesłanki amortyzacji środków trwałych

Aby dokonywać amortyzacji środka trwałego dla celów podatkowych, nie wystarcza sama obiektywna klasyfikacja majątku jako środka trwałego, lecz konieczne jest jego ujawnienie w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych — orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.

O co toczył się spór?

Podatnik (spółka) nabył na podstawie aktu notarialnego nieruchomość zabudowaną. Budynek użytkowany był już w styczniu 2006 r., ponieważ spółka kontynuowała wynajem znajdujących się w nim pomieszczeń na rzecz firm, które miały zawarte umowy najmu z poprzednim właścicielem. Zakup budynku został ujęty w księgach na koncie 030100 — „Inwestycje w nieruchomości”. Następnie nieruchomość przeksięgowano z tego konta na konto 01200 „Budynki i lokale”. Spółka dokonała również naliczenia odpisów amortyzacyjnych za luty i marzec 2006 r. i ujęła na koncie kosztów amortyzacji w jednej pozycji, łącznie z odpisem za kwiecień, kwotę 160 049,04 zł. Organy podatkowe, powołując się na treść art. 15 ust. 6, art. 16h ust. 1, a zwłaszcza jego pkt 4, art. 16d ust. 2, art. 9 ust. 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654, ze zm.; dalej: u.p.d.o.p.) wskazały, że dane niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów to co najmniej: data przyjęcia środka trwałego do użytkowania, data wprowadzenia środka trwałego do ewidencji, wartość początkowa, stawka amortyzacji oraz określenie amortyzacji, data likwidacji albo zbycia. Samo wprowadzenie omawianego budynku do ewidencji rachunkowej spółki na konto 030100 „Inwestycje w nieruchomości” nie spełnia warunków, jakie powinna spełniać ewidencja środków trwałych. Dokument OT „Przyjęcie środka trwałego” nie zawiera daty jego sporządzenia, a także podpisów zespołu przyjmującego. Zauważono, że spółka prowadziła ewidencję środków trwałych oraz odpisów amortyzacyjnych przy użyciu komputera. Odpisy były naliczane przez system według zadanych wartości, takich jak wartość początkowa i stawka amortyzacyjna. Odpisy za luty i marzec zostały zarachowane dopiero w kwietniu, łącznie z odpisem za kwiecień, co jest dowodem, że do kwietnia spółka nie wprowadziła niezbędnych danych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w przepisie art. 9 ust. 1 u.p.d.o.p. Zatem dopiero w kwietniu 2006 r. można mówić o ujęciu środka trwałego w ewidencji środków trwałych, które spełnia wymogi art. 9 ust. 1 u.p.d.o.p. Organy podatkowe zauważyły również, w oparciu o treść art. 16h ust. 4 u.p.d.o.p., że podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał lub jednorazowo na koniec roku podatkowego z uwzględnieniem art. 16i u.p.d.o.p. Jednakże w żadnym razie powyższy przepis nie pozwala na dowolność w dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych, lecz wymaga od podatnika podjęcia decyzji o sposobie dokonywania tychże odpisów — a w konsekwencji obciążania kosztów uzyskania przychodów — przed dokonaniem pierwszego odpisu. W omawianej sprawie spółka pierwszego odpisu dokonała w dniu [...] w kwocie 160 049, 04 zł, który to odpis obejmował sumę odpisów za luty, marzec i kwiecień 2006 r. Następne odpisy były dokonywane co miesiąc w równych ratach w wysokości 53 349,68 zł. Wynika to bezpośrednio z przedstawionej przez spółkę tabeli amortyzacyjnej oraz wydruku konta 400110 „Amortyzacja — budynki i lokale”, na którym 30 kwietnia 2006 r. ujęto księgowanie kwoty 160 049,04 zł. Zatem łączny odpis — zdaniem organów podatkowych — został dokonany z naruszeniem art. 16h ust. 1 u.p.d.o.p., co skutkowało brakiem możliwości zaliczenia odpisów jako kosztu uzyskania przychodów stosownie do art. 15 ust. 6 u.p.d.o.p.

Podatnik wniósł skargę na decyzję dyrektora izby skarbowej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Spółka nie zgodziła się z twierdzeniami organów podatkowych, że nie miała prawa dokonania odpisów amortyzacyjnych za miesiące: luty, marzec i kwiecień 2006 r. oraz zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

W jej ocenie nieuzasadnione jest stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym za wprowadzenie do ewidencji (pozwalające na dokonanie odpisów amortyzacyjnych), w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie można uznać wprowadzenia budynku do tej ewidencji na koncie „Inwestycje w nieruchomości” w sytuacji, w której ujęcie budynku w tej ewidencji na powyższym koncie stanowiło wymóg przepisów ustawy o rachunkowości, a ponadto odbyło to się z uwzględnieniem informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów...