Aspekty prawno – podatkowe udziału w partnerskich programach reklamowych

Z badań rynkowych wynika, iż Internet od kilku lat jest najszybciej rozwijającym się kanałem marketingowym w Polsce. Z roku na rok ma miejsce wzrost wydatków na reklamę internetową. Przykładowo Polski rynek reklamy on-line osiągnął w 2004 r. wartość mierzoną wydatkami netto na poziomie 87 mln zł (bez barterów) i wzrósł z poziomu około 50 mln w 2003 roku (źródło: Raport strategiczny IAB Polska. Internet 2004. Polska, Europa i świat). Reklama w Internecie może przybierać różne formy i jest związana ze stopniem narzucania internaucie kontaktu z przekazem reklamowym. Jedną z wielu form reklamy jest umieszczenie na stronie internetowej tzw. płatnych linków. Ta forma reklamy jest nazywana czasami Partnerskim Programem Reklamowym. Żeby zarabiać w ramach partnerskich programów reklamowych nie trzeba sprzedawać własnych produktów. Wystarczy posiadać własną stronę internetową i na niej polecać produkty internetowe sprzedawców.

W uproszczeniu polega to na tym, że operator (wypłacający pieniądze) udostępnia mechanizm, umożliwiający różnym podmiotom (zarówno przedsiębiorcom i osobom fizycznym nie prowadzącym działalności gospodarczej) umieszczanie na stronach internetowych tych osób i firm płatnych linków, opłacanych przez inne podmioty, które rozliczają się z operatorem od ilości odsłon lub kliknięć (model rozliczeń CPA czyli Cost Per Action/Aquisition). Po upłynięciu okresu rozliczeniowego lub uzbieraniu określonej kwoty operator przelewa zgromadzone środki na rachunek przedsiębiorcy lub osoby, która umieściła mechanizm na swoich stronach. Przekazanie środków odbywa się na podstawie zawartej w Internecie umowy (najczęściej umowa nie ma formy pisemnej).

Z praktyki wynika, że średnio popularna, ale dobrze wyprofilowana tematycznie strona internetowa, może przynieść swojemu właścicielowi regularne przychody rzędu od kilkudziesięciu do kilku tysięcy złotych miesięcznie. Należy zaznaczyć, że te strony internetowe najczęściej nie mają charakteru profesjonalnego - są to strony hobbystyczne, poświęcona np. sportowi czy muzyce.

W związku z rosnącą popularnością i coraz większymi przychodami osób krajowych z tytułu udostępniania swoich stron internetowych na tzw. płatne linki pojawia się konieczność omówienia tego problemu na gruncie ustawy o działalności gospodarczej i przeanalizowania skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku od towarów i usług.

Niniejszy artykuł stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na podstawowe pytania związane z tym zagadnieniem tj.:

1) Czy osoba uzyskująca przychody z tytułu zamieszczania na swojej stronie „płatnych linków” prowadzi działalność gospodarczą, czy też można takie przychody uzyskiwać nie rejestrując działalności?

2) Jak należy potraktować przychody na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych (i czy można uwzględnić udokumentowane koszty związane z prowadzeniem tej witryny)?

3) Jak powinien rozliczać się z Urzędem Skarbowym uzyskujący przychody w przypadku uznania, iż nie prowadzi on działalności gospodarczej (tzn. iż nie są to przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej)?

4) Jak należy traktować, dokumentować i rozliczać przychody uzyskiwane przez małoletniego?

5) Czy osoby uzyskujące przychody z zamieszczania „płatnych linków” w ramach działalności gospodarczej mogą opodatkować je zryczałtowanym 19 % podatkiem?

6) Czy osoby uzyskujące przychody z zamieszczania „płatnych linków” w ramach działalności gospodarczej mogą opodatkować je w sposób określony w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych i jaką stawką ?

7) W jaki sposób należy dokumentować przychody uzyskiwane z tytułu zamieszczania na stronach internetowych „płatnych linków”?

8) Jak należy rozwiązać problem na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych związany z walutą rozliczeń, którą jest najczęściej EURO lub USD, w zależności od kraju operatora lub jego oddziału?

9) Jak należy traktować takie przychody na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług?

1. Czy osoba uzyskująca przychody z tytułu zamieszczania na swojej stronie internetowej „płatnych linków” prowadzi działalność gospodarczą, czy też można takie przychody uzyskiwać nie rejestrując działalności?

W art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 Nr 173 poz. 1807, zwanej dalej także: USDG) zdefiniowano pojęcie działalności gospodarczej.

Zgodnie z tym przepisem działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Naszym zdaniem, pojęcie to ma podstawowe znaczenie dla dokonania analizy przedmiotowego zagadnienia. Przedstawiciele doktryny prawnej wskazuje się bowiem, iż przewidziana w art. 2 USDG definicja działalności gospodarczej powinna być traktowana jako powszechnie obowiązujące rozumienie tego pojęcia w polskim systemie prawnym, wiążące zarówno dla ustawodawcy, jak i organów wykonawczych oraz sądowniczych [tak K. Kohutek, Komentarz do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, 2005 r.; E. Mazur, Definicja nie tylko w rozumieniu ustawy, Rzeczpospolita nr 201 z dnia 27 sierpnia 2004 r.,]

W literaturze wskazuje się, iż treść definicji zawartej w art. 2 USDG daje podstawę, by przyjąć, iż dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą, konieczne jest łączne spełnienie trzech warunków. Po pierwsze, dana działalność musi być działalnością zarobkową, po drugie, działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany oraz, po trzecie, w sposób ciągły.

W tym miejscu można powołać uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1991 r. [III CZP 117/91, OSP 1992, z. 11-12, poz. 235], w której sformułowano cechy działalności gospodarczej:

a) zawodowy (zatem nie amatorski, nie okazjonalny) charakter działalności;

b) podporządkowanie się zasadom racjonalnego gospodarowania (regułom opłacalności i zysku);

c) powtarzalność działań (standaryzacja transakcji, seryjność produkcji, stała współpraca);

d) uczestnictwo w obrocie gospodarczym.

Wyżej wymienione przez SN elementy działalności gospodarczej potwierdził także NSA w wyroku z dnia 4 lutego 2000 r. [(I SA/Lu 1518/98, I SA/Lu 1519/98, niepubl.)].

Jak zauważa się w literaturze przedmiotu, wskazane w punktach a-d przesłanki (elementy) należy traktować jako pomocnicze przy ocenie określonej działalności. Jej kwalifikacja powinna odbywać się w pierwszej kolejności na podstawie zbadania warunków wymienianych w ustawie (art. 2 USDG). Jakkolwiek - z uwagi na niejednoznaczny charakter tych warunków (zwłaszcza przesłanki wykonywania działalności w sposób zorganizowany i ciągły) - treść cytowanej uchwały może okazać się przydatna w zakresie uznania danej działalności za gospodarczą (w rozumieniu art. 2 USDG) bądź też odmowy przyznania jej takiego statusu (tak K. Kohutek, Komentarz do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, 2005 r.).

Biorąc powyższe pod uwagę, o tym czy zamieszczanie „płatnych linków” na stronach internetowych można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej decydować będą każdorazowo okoliczności danego przypadku.

W sytuacji, gdy twórcę strony internetowej, na której zamieszczone będą „płatne linki” łączy z operatorem umowa o stałej współpracy bądź z okoliczności wynika, iż mamy do czynienia z działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły (nawet gdy brak jest pisemnej umowy), nastawioną na zysk to są to przesłanki do uznania, iż prowadzi on działalność gospodarczą. Fakt ten wiąże się z określonymi obowiązkami a mianowicie m.in. z obowiązkiem zarejestrowania się w ewidencji działalności gospodarczej, uzyskania numeru REGON w Urzędzie Statystycznym czy zgłoszenia działalności gospodarczej w Urzędzie Skarbowym.

Przy czym nie jest istotne, w jakim zakresie (na jaką skalę) podmiot wykonuje daną działalność. Także drobne przedsięwzięcia, które nie angażują znacznych nadkładów finansowych i tym samym nie rodzą znacznego ryzyka ekonomicznego, są objęte pojęciem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 USDG. - jeżeli tylko osoby podejmujące te przedsięwzięcia działają z motywacją uzyskania dochodu i ponadto spełniają pozostałe przesłanki konstytutywne dla działalności gospodarczej [M. Szydło, Pojęcie przedsiębiorcy w prawie polskim, Przegląd Sądowy 2002, nr 7-8, s. 2 i n.].

W tym miejscu należy zauważyć, że nie dokonanie rejestracji w ewidencji działalności gospodarczej wiąże się z określonymi sankcjami, o których mowa w art. 601 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń. I tak zgodnie z tym przepisem, kto wykonuje działalność gospodarczą bez wymaganego zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wpisu do rejestru działalności regulowanej lub bez wymaganej koncesji albo zezwolenia, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny.

2. Jak należy potraktować przychody na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych (i czy można uwzględnić udokumentowane koszty związane z prowadzeniem tej witryny)?

Krajowe przepisy podatkowe nie przewidują wprost takiej formy osiągania przychodów, definiują jednak na użytek prawa podatkowego pojęcie „działalności gospodarczej”. Definicja ta ma znaczenie dla określenia ewentualnych konsekwencji podatkowych udostępniania stron internetowych w celu zamieszczania na nich „płatnych linków”.

Definicja prawna działalności gospodarczej zawarta jest w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2005 Nr 8 poz. 60, z późn. zm., zwana dalej także OP). Przez działalność gospodarczą na gruncie Ordynacji podatkowej rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

Ponadto, zgodnie z art. 5a ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., zwanej dalej także: PDOF) pozarolnicza działalność gospodarcza - oznacza działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 PDOF.

Biorąc powyższą definicje działalności gospodarczej, a także uwagi poczynione w pkt 1, istnieje ryzyko, iż organy podatkowe potraktują zamieszczanie na stronie internetowej twórcy tzw. „płatnych linków” za działalność gospodarczą. Kwalifikacja ta będzie bardziej prawdopodobna, gdy ta działalność zarobkowa będzie oparta na stałej współpracy z operatorem, wykonywana w sposób ciągły (nie okazjonalny) i przynosząca znaczy zysk twórcy strony (w tym celu jest bowiem prowadzona).

Takie kryteria uznania danej działalności za działalność gospodarczą zostały zaprezentowane w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 22 lipca 2005 r. (pismo to dotyczy konsekwencji podatkowych zawierania umów zlecenia i umów o dzieło między osobami fizycznymi). W wyjaśnieniach tych stwierdzono, iż „w sytuacji gdy działalność jest wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (cykliczny lub stały), prowadzona jest we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, to mamy do czynienia z pozarolniczą działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy, a to z kolei oznacza konieczność zarejestrowania tej działalności” (sygn. PB5/KD-033-72-1101/05, Biul.Skarb. 2005/5/18).

W przypadku uznania twórcy za przedsiębiorcę, powinien on zarejestrować się we właściwym Urzędzie Skarbowym i wybrać formę opodatkowania zgodnie, z którą rozliczać będzie przychody uzyskane od operatora (np. 19 % podatek liniowy).

Oczywiście może on wtedy uzyskane przychody pomniejszać o udokumentowane, poniesione w celu osiągnięcia tego przychodu koszty związane z prowadzeniem witryny. Zgodnie bowiem z ogólną regułą wyrażoną w art. 22 ust. 1 PDOF kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 PDOF.

3. Jak powinien rozliczać się z Urzędem Skarbowym uzyskujący przychody w przypadku uznania, iż nie prowadzi on działalności gospodarczej (tzn. iż nie są to przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej)?

W przypadku uznania, iż osoba zamieszczającą na stronie internetowej „płatne linki” nie jest przedsiębiorcą i nie uzyskuje przychodów z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej powstaje pytanie o sposób potraktowanie tego rodzaju przychodów. Naszym zdaniem, i w takiej sytuacji rozstrzygające znaczenie będą miały okoliczności danego przypadku. Wydaje się jednak, iż w katalogu źródeł przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 PDOF zwrócić należy uwagę na pkt. 2 „działalność wykonywaną osobiście” i pkt 9 „in...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »