Przychód z odpłatnego prawa rzeczowego a CIT

Spółka z o.o., działając przez swoich przedstawicieli, nabyła kilka nieruchomości gruntowych. Na jednej z nich ustanowiła służebność przechodu i przejazdu dla każdoczesnego właściciela działki sąsiedniej. Prawo to w akcie notarialnym wyceniono na określoną kwotę, płatną corocznie. Jakie konsekwencje w podatku dochodowym będzie miało odpłatne ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego?

Jak wskazuje się w doktrynie prawa cywilnego, co do zasady odpłatność nie należy do treści służebności. Poza sytuacjami ustanowienia mocą orzeczenia sądowego służebności w prawie sąsiedzkim i służebności przesyłu oraz mocą decyzji administracyjnej o wywłaszczeniu, a także zmiany z ważnych potrzeb gospodarczych treści czy sposobu wykonywania służebności kwestia ta została pozostawiona decyzji stron. Wolą stron wynagrodzenie może zostać ustalone jako świadczenie jednorazowe, ale także jako świadczenie okresowe (tak E. Gniewek, Kodeks cywilny. Komentarz). Brak jest więc przeszkód prawnych ukształtowania ustanowionej służebności jako prawa odpłatnego.

Przepisy ustawy o CIT

Analizując opisane zdarzenie na gruncie zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy wskazać, iż zasadniczo wszelkie przysporzenia majątkowe otrzymywane przez podatników, które powodują przyrost ich aktywów bądź zmniejszenie zobowiązań generują dla nich przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Ten sam skutek wystąpi w przypadku ustanowienia przez podatnika służebności za wynagrodzeniem.  

Powyżej zasygnalizowana konieczność opodatkowania umówionego przez strony wynagrodzenia stanowi konsekwencję zastosowania art. 12 ustawy o CIT, w myśl którego przy...