Usługi w dziedzinie kultury, nauki, sportu i rozrywki a VAT

Ustawa o VAT uzależnia określenie miejsca świadczenia usług od wielu czynników. Są nimi status usługobiorcy, tj. czy świadczone są one na rzecz podmiotów, które są podatnikami, bądź nimi nie są, przedmiotu usługi, czy też miejsca posiadania siedziby usługobiorcy. W zależności od tego określone usługi mogą być opodatkowane m.in. w miejscu siedziby usługobiorcy bądź usługodawcy. Właściwym miejscem opodatkowania może być również miejsce faktycznego wykonywania czynności.

Usługami, których określenie miejsca świadczenia zależy m.in. od czynników wskazanych powyżej są usługi w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji czy rozrywki jak i usługi wstępu na tego rodzaju usługi. Podkreślić jednak należy, że dla usług w dziedzinach wskazanych powyżej jak i wstępu na te usługi ustawodawca przewidział różne miejsca świadczenia tych usług. Zależą one przede wszystkim od statusu podmiotów na rzecz których są one świadczone.

Określenie miejsca świadczenia usług

Zagadnienie miejsca świadczenia usług regulują art. 28a - 28o ustawy o VAT. Przepisy te podzielić można na trzy zasadnicze części. Pierwszą z nich (art. 28a) stanowią przepisy definiujące kategorię podatnika, które, biorąc pod uwagę uzależnienie miejsca opodatkowania świadczonych usług właśnie od statusu usługobiorcy, są przepisami bardzo istotnymi. Jako drugą część wskazać należy ustanowienie podstawowych zasad opodatkowania świadczonych usług (art. 28b-28c). Trzecia część wskazuje na wyjątki od ustanowionych podstawowych zasad określania miejsca opodatkowania świadczonych usług, tj. zawiera regulacje szczególne, określające miejsce świadczenia usług w zależności od przedmiotu usług jak i statusu usługobiorcy czy faktu posiadania przez niego siedziby poza terytorium UE.

Wyjątki od reguły

Usługami, do których zastosowanie znajdują wyjątki od głównych zasad opodatkowania, wyrażonych w art. 28b i 28c ustawy o VAT są właśnie usługi w dziedzinach wymienionych na wstępie. Ustawodawca od statusu usługobiorcy uzależnia miejsce ich opodatkowania. Opodatkowanie usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji czy rozrywki, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana. Zatem przepis ten reguluje miejsce świadczenia odmiennie niż mówi o tym zasada ogólna opodatkowania usług wskazana w art. 28c ustawy, zgodnie z którą miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej. W przypadku gdy usługi są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast  gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Przy świadczeniu usług, ale na rzecz podatników, których definicja określona została w art. 28a ustawy o VAT, miejsce świadczenia powinno być określone zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ustawy. I tak miejscem świadczenia usług w przypadku ich świadczenia na rzecz podatnika oraz biorąc pod uwagę zastrzeżenia zawarte w art. 28b ustawy, jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Należy jednak wskazać, że w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast w przypadku nieposiadania przez podatnika ani siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce świadczenia będzie jego stałe...