Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT przy zaliczkach z tytułu eksportu

Skoro ustawodawca odrębnie unormował moment powstania obowiązku podatkowego w eksporcie i w zaliczkach z tytułu eksportu, to uznać należy, że każde z tych zdarzeń powoduje powstanie niezależnego obowiązku podatkowego. Zdarzeniem powodującym powstanie obowiązku podatkowego w eksporcie jest wydanie towaru lub wystawienie faktury (art. 19 ust. 1 i 4 ustawy o VAT), natomiast zdarzeniem stwarzającym możliwość zastosowania stawki 0% jest otrzymanie potwierdzenia wywozu towarów przez podatnika (art. 41 ust. 6 ustawy o VAT). Wydanie towaru lub wystawienie faktury - jako warunek powstania obowiązku podatkowego w eksporcie towarów, nie ma wpływu na powstanie obowiązku podatkowego z tytułu zaliczek - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie.

O co toczył się spór?

Spółka złożyła wniosek o wydanie wiążącej interpretacji. We wniosku wskazała, że dokonuje eksportu towarów do kontrahenta z siedzibą na terytorium państwa trzeciego. Przed dokonaniem dostawy otrzymuje zaliczkę z tytułu należności za towar. W zależności od osoby kontrahenta zaliczka wynosi 100% lub też część należności. Przedpłata zostaje udokumentowana fakturą VAT z wykazaną stawką 0%. W tym samym lub następnym miesiącu spółka wysyła towar do kontrahenta i wystawia w związku z tym fakturę ostateczną z wykazaną również stawką 0%. Dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty nie wpływa do spółki w terminach określonych w art. 41 ust. ust. 6, 7 i 11 ustawy o VAT, ale dokument ten otrzymuje przed upływem 6 miesięcy od otrzymania zaliczki na poczet eksportu towarów.

Spółka chciała wiedzieć, czy otrzymanie dokumentu SAD (lub komunikatu IE599) z tytułu dokonanego eksportu towarów w terminie późniejszym niż przewiduje to art. 41 ust. 7 (lub art. 41 ust. 11) ustawy o VAT, ale przed upływem 6 miesięcy od otrzymania zaliczki na poczet eksportu rodzi obowiązek dokonania korekty rozliczenia omawianej zaliczki i wykazania jej ze stawką 22%.

W ocenie spółki otrzymanie dokumentu SAD (komunikatu IE599) po upływie terminu określonego w art. 41 ust. 6, 7 i 11 ustawy o VAT, uprawniającego do opodatkowania stawką 0% eksportu towarów, ale przed upływem 6 miesięcy od otrzymania tej zaliczki nie rodzi obowiązku dokonania korekty rozliczenia przedmiotowej zaliczki i wykazania jej ze stawką krajową 22%. Podatnik jest zdania, że jeśli zaliczka stanowiła jedynie część całkowitej należności z tytułu eksportu towarów, odrębny reżim należy zastosować do samej zaliczki oraz różnicy wynikającej z faktury ostatecznej (całkowitej kwoty należności i otrzymanej zaliczki). W takim przypadku podatnik powinien rozliczyć różnicę na zasadach określonych w art. 41 ust. 6, ust. 7 oraz ust. 11 ustawy a więc ze stawką 0% pod warunkiem, że przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany miesiąc lub miesiąc następny otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty. W sytuacji gdy podatnik takiego dokumentu nie otrzyma we wskazanym czasie, będą miały zastosowanie stawki właściwe dla dostawy tego towaru na terytorium kraju, ale tylko w stosunku do różnicy wynikającej z faktury ostatecznej.

Minister finansów uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Zdaniem organu podatkowego zaliczka na poczet eksportu nie może być rozpatrywana w oderwaniu od samej czynności eksportu. W sytuacji nieotrzymania dokumentu potwierdzającego wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty w terminach, o których mowa w art. 41 ust. 6, 7 i 11 wnioskodawca traci prawo do opodatkowania stawką 0% o...