Bezpodstawne wzbogacenie a opodatkowanie VAT

Fakt, że spółka uzyskała zapłatę za wykonanie robót budowlanych w wyniku zawarcia ugody sądowej, która została zawarta wskutek powództwa wniesionego na podstawie art. 405 k.c. (bezpodstawne wzbogacenie), nie ma znaczenia dla opodatkowania VAT tych robót. Przepisy ustawy o VAT nie uzależniają uznania określonych czynności podatnika za świadczenie usługi podlegającej opodatkowaniu od sposobu uzyskania przez podatnika zapłaty za tę czynność. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają usługi wykonane także bezumownie, które odbiorca usługi przyjął – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

O co toczył się spór?

Spółka złożyła wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. We wniosku podała, że wykonywała na rzecz miasta jako inwestora budowę szlaków B21 i B22 i stacji B oraz stacji A22 I linii Warszawskiego Metra. W trakcie budowy zaistniały okoliczności zmuszające spółkę do wykonania szeregu dodatkowych robót budowlanych, które nie zostały przewidziane w umowie. Podatnik wykonał te roboty bez umowy.

Inwestor nie zapłacił spółce za wykonane przez nią dodatkowe prace budowlane nieprzewidziane w umowie, dlatego też podatnik wniósł do sądu rejonowego pozew o zapłatę wynagrodzenia za wykonane roboty dodatkowe. Wskutek pozwania inwestora została zawarta ugoda sądowa, na mocy której inwestor został zobowiązany „tytułem bezpodstawnie uzyskanych korzyści (zgodnie z art. 405 k.c.)” do zapłaty na rzecz wykonawcy kwoty 2 181 837,22 zł.

Podatnik chciał wiedzieć, czy zwrot kwoty 2 181 837,22 zł przez miasto z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Zdaniem podatnika w przypadku bezpodstawnego wzbogacenia chodzi w istocie o zwrot utraconych korzyści na rzecz zubożałego, w omawianej sprawie podmiotem tym jest spółka. Zwrot kwoty z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia nie jest czynnością, która mieści się w zakresie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) – uważa podatnik.

Dyrektor izby skarbowej uznał stanowisko zaprezentowane przez podatnika za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wydanej interpretacji stwierdził, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (czynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde ś...