Opłaty za bezumowne korzystanie z lokalu a opodatkowanie VAT

Środki finansowe otrzymane przez podatnika za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowią wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości za okres nieobjęty umową, które w świetle przepisów ustawy o VAT podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Pomimo upływu roku od wygaśnięcia umowy podatnik nie wykazał, że podjął w tym okresie jakiekolwiek czynności prawne mające na celu wydanie lokalu. Innymi słowy podatnik nie wykazał, że nie zgadza się z powstałą sytuacją i podejmuje środki prawne mające na celu jej zmianę, a tym samym manifestuje brak woli utrzymania istniejącej sytuacji – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie.

O co toczył się spór?

Podatnik – Zespół Szkół Budowlanych – złożył wniosek o udzielenie interpretacji podatkowej. We wniosku podał, że do 31 sierpnia 2008 r. na podstawie umowy najmu jedna z firm handlowo-usługowych zajmowała nieruchomość należącą do podatnika. Wpłacany przez najemcę czynsz podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%. Po wygaśnięciu w dniu 31 sierpnia 2008 r. umowy najmu według decyzji Wydziału Edukacji Urzędu Miasta wynajmowany budynek Zespół Szkół Budowlanych miał przekazać Międzyszkolnemu Ośrodkowi Sportowemu.

Firma handlowo-usługowa wynajmowanego budynku nie opuściła, pomimo że od 1 września 2008 r. nie było między stronami zawartej umowy najmu i żadne faktury VAT nie były przez Zespół Szkół Budowlanych wystawiane. Firma wpłacała natomiast co miesiąc na rachunek bankowy szkoły, kwoty dotychczasowego czynszu, które wnioskodawca przekazywał na otwarte specjalnie na ten cel konto depozytowe. Obecnie podatnik jest w trakcie podpisywania ugody z firmą, na podstawie której zobowiązana ona będzie do wpłacenia odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Wszystkie środki finansowe po 31 sierpnia 2008 r. przez firmę nie były przez podatnika wydatkowane.

Podatnik chciał wiedzieć, czy uzyskane od 1 września 2008 r. środki finansowe może potraktować jako odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania i zwolnić z opodatkowania VAT. Zdaniem podatnika środki te nie podlegają opodatkowaniu ponieważ podatnik traktuje je jako wpłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości. W związku z tym nie można traktować ich jako wynagrodzenia należnego właścicielowi za użytkowany lokal w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Minister finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia stwierdził, że środki finansowe otrzymane przez podatnika za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowią wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości za okres nieobjęty umową, które w świetle przepisów ustawy o VAT podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Z art. 659 Kodeksu cywilnego przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Zdaniem ministra finansów o tym, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości w ty...