Podatek VAT 2011: W przyszłym roku czekają nas spore zmiany

Ministerstwo Finansów opublikowało w biuletynie informacji publicznej projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym. Z lektury założeń wynika, iż w 2011 roku czekają nas spore zmiany – zarówno dotyczące bardzo dużej grupy osób (np. kwestia odliczeń VAT od samochodów), jak i odnoszące się do wąskich grup podatników.

Zmiana ustawy będzie oddziaływać na:

1) podmioty biorące udział w obrocie gazem, energią elektryczną, cieplną i chłodniczą,
2) podatników VAT korzystających z prawa do odliczenia w odniesieniu do nabywanych nieruchomości stanowiących u nich majątek przedsiębiorstwa i związanych z tym wydatków, w przypadku gdy nieruchomości te są wykorzystywane również na cele prywatne przez podatnika lub jego pracowników lub bardziej ogólnie, do celów innych niż prowadzona przez podatnika działalność,
3) podatników VAT nabywających określone pojazdy samochodowe do działalności gospodarczej, których konstrukcja sprawia, że mogą być wykorzystywane również do celów prywatnych,
4) podmioty zagraniczne świadczące na terytorium Polski okazjonalne przewozy drogowe osób pojazdami zarejestrowanymi za granicą.

Skrót, który prezentujemy, odnosi się do punktów 2 i 3. Założenia są bardzo obszerne – zainteresowanych regulacjami wymienionymi w punkcie 1 i 4 odsyłamy do do pliku projektu, którego adres podajemy na końcu artykułu.

Projekt z dnia 28 lipca 2010 r. założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (skrót)

I. SYNTETYCZNE PRZEDSTAWIENIE ZAGADNIEŃ:

1. Aktualny stan stosunków społecznych w dziedzinie, której dotyczyć ma projektowana ustawa

1.1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwana dalej „ustawą VAT”, regulująca kwestie związane z opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług stanowi implementację wspólnotowych reguł opodatkowania podatkiem VAT, tj. dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347/1 z późn. zm.), zwanej dalej „dyrektywą VAT”.

Konieczność nowelizacji ustawy VAT wynika z obowiązku implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy Rady 2009/162/UE z dnia 22 grudnia 2009 r. zmieniającej niektóre przepisy dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L 10/14), zwanej dalej „dyrektywą Rady 2009/162/UE”. Państwa członkowskie zobowiązane są wprowadzić do krajowego porządku prawnego odpowiednie przepisy niezbędne do wykonania ww. dyrektywy ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2011 r.

1.2. Konieczna jest również zmiana przepisów ustawy VAT w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 Magoora sp. z o.o., dotyczącego interpretacji przepisów szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L 145 z 13.06.1977, str. 1, z późn. zm.) w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia paliwa wykorzystywanego do napędu niektórych pojazdów samochodowych. Obecnie obowiązujące, w następstwie ww. wyroku TSUE, rozwiązania stwarzają pewne preferencje w rozliczeniach podatkowych VAT związanych z zakupem określonych pojazdów samochodowych, których konstrukcja praktycznie nie różni się lub różni minimalnie od samochodów osobowych, a stwarza nieporównywalnie lepsze możliwości zmniejszenia obciążeń podatkowych u podatnika nabywającego taki pojazd.

Sposób zaś wykorzystywania takiego pojazdu nie różni się praktycznie od wykorzystywania samochodów osobowych. Sytuacja taka nie powinna mieć miejsca, gdyż prowadzi do sztucznego „wymuszania” zakupu określonych pojazdów w celu uzyskania preferencji podatkowych.

1.3. Konieczność nowelizacji ustawy VAT związana jest również z wyrokiem TSUE z dnia 6 maja 2010 r. w sprawie C-311/09 (KE przeciwko Polsce).

W następstwie tego wyroku istnieje potrzeba zmiany w zakresie istniejącej w przepisach o podatku od towarów i usług możliwości obliczania podatku VAT od usług okazjonalnych przewozów osób świadczonych przez zagranicznych przewoźników w sposób inny niż na zasadach ogólnych. Zapewnieniu prawidłowości rozliczania tego rodzaju usług zgodnie z ogólnymi zasadami powinny towarzyszyć odpowiednie zmiany w ustawie VAT i ustawie o transporcie drogowym.

2. Aktualny stan prawny w dziedzinie, której ma dotyczyć projekt ustawy, z uwzględnieniem obowiązujących ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych i prawa Unii Europejskiej

W zakresie implementowanej dyrektywy Rady 2009/162/UE

2.1. Definicja wyrobów akcyzowych

(...)

2.2. Dostawy i import gazu w systemie gazowym

(…)

2.3. Miejsce świadczenia usług

(…)

2.4. Dostawy i import energii cieplnej i chłodniczej oraz usługi zapewnienia dostępu do sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej lub usługi transportu lub przesyłu poprzez te sieci, a także świadczenie innych usług bezpośrednio z nimi związanych

(…)

2.5. Import gazu przywożonego na statkach

(...)

2.6. Usystematyzowanie pojęć w przepisach dotyczących miejsca świadczenia dla dostawy towarów i świadczenia usług będące konsekwencją zmian przyjętych w ustawie z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

(...)

2.7. Odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z nieruchomością wykorzystywaną zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy VAT. W przypadku gdy podatnik odliczył podatek naliczony od transakcji w zakresie nabycia lub wytworzenia nieruchomości i wykorzystuje tą nieruchomość (stanowiącą w dalszym ciągu majątek przedsiębiorstwa podatnika) w celach innych niż wykonywana działalność gospodarcza, co do zasady, powinien dokonać opodatkowania takich czynności. Obecnie, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy VAT nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług (odpłatne świadczenie usług stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy VAT). W przypadku wykonywania przez podatnika, obok działalności opodatkowanej, działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług, zastosowanie mają również przepisy dotyczące odliczeń podatku naliczonego przy uwzględnieniu proporcji (art. 90 ustawy VAT) oraz korekt podatku naliczonego, w tym w szczególności przepisy dotyczące wieloletniej korekty podatku naliczonego w przypadku nieruchomości (art. 91 ustawy VAT).

W zakresie prawa Unii Europejskiej, podstawowa zasada dotycząca prawa do odliczenia została sformułowana w art. 168 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. W świetle ww. regulacji, jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku VAT.

Za odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 26 ww. dyrektywy, tzn. podlegające opodatkowaniu, uznaje się:

1) użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników lub, bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, w przypadkach kiedy VAT od takich towarów podlegał w całości lub w części odliczeniu;
2) nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa.

2.8. Usystematyzowanie i doprecyzowanie definicji nieodpłatnego świadczenia usług uznawanego za odpłatne świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy VAT w związku z wprowadzanymi zmianami w zakresie odliczania podatku naliczonego związanego z nieruchomościami wykorzystywanymi na cele związane z działalnością gospodarczą i niezwiązane z taką działalnością.

Obowiązujący przepis art. 8 ust. 2 ustawy VAT odpowiadający art. 26 ust. 1 dyrektywy VAT, nie rozróżnia analogicznie jak przepis dyrektywy sytuacji użycia towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa na cele prywatne podatnika lub jego pracowników. Ponadto, zgodnie z dyrektywą uznanie nieodpłatnego świadczenia usług za odpłatne nie jest powiązane z warunkiem, aby usługodawcy w związku z tą czynnością przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego (prawo to ma znaczenie jedynie w przypadku użycia towaru stanowiącego część majątku przedsiębiorstwa na cele prywatne).

2.9 Prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu samochodów oraz paliwa wykorzystywanego do ich napędu

Konsekwencją wyroku TSUE z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 Magoora sp. z o.o., dotyczącego interpretacji przepisów szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L 145 z 13.06.1977, str. 1, z późn. zm.) w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia paliwa wykorzystywanego do napędu niektórych pojazdów samochodowych jest zmiana zasad odliczania podatku naliczonego z tytułu nabycia lub importu niektórych pojazdów samochodowych (objętych ww. wyrokiem) oraz nabycia usług, zgodnie z umową najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są te pojazdy samochodowe. TSUE rozpatrując w ww. wyroku z dnia 22 grudnia 2008r. sprawę mającą za przedmiot wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w przedmiocie interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania polskich przepisów dotyczących możliwości odliczania podatku od towarów i usług naliczonego przy zakupie paliwa do samochodu wykorzystywanego dla celów działalności gospodarczej, przyznając Polsce prawo do zachowania istniejących do dnia 30 kwietnia 2004 r. wyłączeń prawa do odliczenia w tym zakresie, zakwestionował dokonane po tym dniu rozszerzenie zakresu wcześniej stosowanych wyłączeń.

Uwzględniając tezy ww. wyroku TSUE Minister Finansów wydał w dniu 13 lutego 2009 r. interpretację ogólną Nr PT3/812/4/15/CZE/09/185 (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 3, poz. 27), wyjaśniając w jakim zakresie przysługuje podatnikom prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu samochodów oraz paliwa wykorzystywanego do ich napędu.

W świetle tej interpretacji prawo to przysługuje, co do zasady, w przypadku gdy:

1) przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące od dnia 1 maja 2004 r. umożliwiają(-ły) odliczenie podatku,
2) przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące od dnia 1 maja 2004 r. uniemożliwiają(-ły) odliczenie podatku, ale przepisy o podatku od towarów i usług obowiązujące na dzień 30 kwietnia 2004 r. umożliwiały odliczenie podatku, tj. w przypadku pojazdów samochodowych, w odniesieniu do których na podstawie homologacji producenta lub importera dla danego typu pojazdu samochodowego bezspornie wynika, że nie jest to samochód osobowy i dopuszczalna ładowność tego pojazdu wynosi powyżej 500 kg.

Do ogłoszenia ww. wyroku, zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, przy nabyciu samochodów osobowych (również tych z „kratką”) odliczenie podatku od towarów i usług przysługiwało tylko w ograniczonym zakresie, tj. 60% kwoty podatku na fakturze, nie więcej jednak niż 6000 zł (przy nabyciu paliwa wykorzystywanego do napędu takich samochodów odliczenie podatku w ogóle nie przysługiwało). Obecnie podatnicy podatku od towarów i usług mają prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego przy zakupie pojazdów samochodowych z tzw. „kratką”, tj. pojazdów samochodowych, innych niż osobowe, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony oraz paliwa do takich samochodów. Natomiast w przypadku samochodów osobowych w dalszym ciągu obowiązuje ograniczenie odliczenia do 60% kwoty podatku na fakturze, nie więcej niż 6000 zł oraz brak odliczenia paliwa do napędu takich samochodów.

W wyniku ww. wyroku TSUE na rynku motoryzacyjnym nastąpiła szybko przyrastająca podaż szeregu modeli samochodów noszących cechy samochodów osobowych, które ze względu na uzyskaną homologację ciężarową i określoną dopuszczalną ładowność (samochody z tzw. „kratką”) pozwalają na pełne odliczenie podatku od towarów i usług (zarówno z tytułu nabycia samochodu, jak i zakupu paliwa wykorzystywanego do ich napędu). Tym samym doszło do zróżnicowania pod względem podatkowym samochodów, które konstrukcyjnie i funkcjonalnie są niemal identyczne.

2.10. Opodatkowanie okazjonalnych przewozów świadczonych przez przewoźników zagranicznych

(...)

3. Potrzeba i cel uchwalenia projektowanej ustawy

3.1. (...)

Potrzeba dokonania zmian w ustawie VAT wynika również z konieczności doprecyzowania ogólnej zasady dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT, w przypadku gdy nieruchomości nabyte (wytworzone) do celów działalności gospodarczej nie są wyłącznie wykorzystywane do celów z...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »