Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych a przewlekłość postępowania

Z uzasadnienia: Analiza akt sprawy wskazuje na to, iż w tym przypadku sprawa dotycząca zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za rok 2000 była złożona, zaś ustalenie faktów w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia wymagało przeprowadzenia wielu dowodów, w tym częściowo przeprowadzanych w ramach pomocy prawnej z zagranicy. Chronologiczne zestawienie czynności, podejmowanych przez organ I instancji, przedstawione w uzasadnieniu wydanego w I instancji postanowienia organu podatkowego w przedmiocie zaliczenia nadwyżki podatku od towarów i usług na poczet zaległości podatkowej daje podstawy do uznania, że czynności te podejmowane były bezzwłocznie, w miarę potrzeb. Uwzględnianie wniosków dowodowych strony (podatniczki) uzasadnione było tezami, jakie chciała ona wykazać za pomocą zgłaszanych wniosków dowodowych. Z zestawienia tego nie wynika także, iż organy, z pomocy których korzystano przy przeprowadzeniu niektórych dowodów (w tym Ministerstwo Finansów) działały opieszale, podejmując czynności im zlecone ze znacznym opóźnieniem.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 29 lutego 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w sprawie o sygn. akt I SA/Bk 609/07 na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., powoływanej dalej jako p.p.s.a.) oddalił skargę K. - Spółki z o.o. w B. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Białymstoku z dnia 16 października 2007 r. nr PNII/825-50/MSi/07 w przedmiocie zaliczenia nadwyżki podatku od towarów i usług na poczet zaległego podatku dochodowego od osób prawnych za 2000 r.

Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że postanowieniem z 26 lipca 2007 r. Naczelnik Podlaskiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku dokonał zaliczenia nadwyżki podatku od towarów i usług z 25 sierpnia 2006 r. wynikającej z deklaracji VAT-7 za lipiec 2006 r. w wysokości 278.440 zł na poczet zaległego podatku dochodowego od osób prawnych za 2000 r. określonego w decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku z 28 października 2005 r., tj. na należność główną oraz na odsetki za zwłokę. Odsetki za zwłokę naliczone zostały od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności do dnia złożenia deklaracji z wykazaną nadwyżką (zwrotem podatku), tj. od 3 kwietnia 2001 r. do 25 sierpnia 2006 r., z wyłączeniem okresu od 30 stycznia 2006 r. do 25 sierpnia 2006 r.

Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku postanowieniem z 16 października 2007 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. Organ odwoławczy stwierdził, że w omawianej sprawie należało ustalić, czy zachodzą okoliczności wymienione w art. 54 § 2 w związku z 54 § 1 pkt 3 i 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm., dalej jako O.p.). Nienaliczanie odsetek za zwłokę w sytuacji, gdy do opóźnienia w wydaniu decyzji przyczyniła się strona lub jej przedstawiciel ma przede wszystkim na celu udaremnienie podejmowanych przez stronę prób przedłużania postępowania. Organ wskazał, że z uwagi na niezachowanie dwumiesięcznego terminu do załatwienia sprawy przez organ odwoławczy oraz brak przesłanek określonych w art. 54 § 2 O.p., odstąpiono od naliczania odsetek za zwłokę za okres od następnego dnia od upływu terminu do załatwienia odwołania, tj. od 30 stycznia 2006 r. do dnia doręczenia decyzji pełnomocnikowi strony, tj. do 3 października 2006 r. Organ podniósł, że postępowanie w stosunku do Spółki w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych za 2000 r. zostało wszczęte 28 sierpnia 2003 r., zaś decyzja Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku z 20 grudnia 2004 r. została skutecznie doręczona pełnomocnikowi Spółki 21 grudnia 2004 r., a więc z uchybieniem 3-miesięcznego terminu do załatwienia sprawy. Niemniej jednak w ocenie organu opóźnienie w wydaniu decyzji nastąpiło z przyczyn niezależnych od organu. Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku stwierdził, iż do opóźnienia w wydaniu decyzji przyczyniła się strona, za czym przemawia okoliczność złożenia przez Spółkę wniosku o przeprowadzenie dowodu o lakonicznej treści, wymagającego doprecyzowania i wielokrotnie przez Spółkę uzupełnianego, choć strona umocowała do działania w swoim imieniu profesjonalnych pełnomocników, tj. adwokata i radcę prawnego. Zapewnienie stronie czynnego udziału w postępowaniu podatkowym i uwzględnienie większości wniosków dowodowych strony skutkowało koniecznością przedłużenia postępowania, o czym strona była każdorazowo informowana. Opóźnienia w wydaniu decyzji powstały z przyczyn niezależnych od organu, a częściowo z przyczyn leżących po stronie podatniczki, która składała nieprecyzyjne wnioski dowodowe. Organ odwoławczy uznał zatem, że analiza zgromadzonego materiału nie daje podstaw do odstąpienia od naliczenia odsetek za zwłokę od zaległości w podatku dochodowym od osób prawnych za 2000 r.

Nie godząc się z powyższym rozstrzygnięciem Dyrektora Izby Skarbowej Spółka wniosła skargę, wnosząc o uchylenie w całości wskazanego postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej oraz poprzedzającego go postanowienia Naczelnika Podlaskiego Urzędu Skarbowego.

Skarżonemu postanowieniu zarzucono:

1. naruszenie przepisów art. 54 § 1 pkt 7 oraz art. 54 § 2 O.p., poprzez nieprawidłowe ich zastosowanie i uznanie, iż przedmiotowej sprawie nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość naliczania odsetek za zwłokę w związku z długotrwałym prowadzeniem postępowania w I instancji przez organ kontroli skarbowej;
2. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 120, art. 121 § 1 oraz art. 122 O.p., poprzez niepodjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, art. 187 § 1, art. 191 O.p., poprzez niezebranie i nierozpatrzenie w wyczerpujący sposób całego materiału dowodowego oraz art. 210 § 4 w zw. z art. 219 O.p., poprzez nienależyte wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności, które to naruszenia miały istotny wpływ na wynik sprawy.

W uzasadnieniu strona podniosła, że organy podatkowe obu instancji uznały, że w przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki do nienaliczania odsetek za zwłokę w związku z przewlekłością postępowania odwoławczego. Taka ocena stanu sprawy - pomimo, iż słuszna i prawidłowa - świadczy o różnorakiej ocenie identycznych sytuacji związanych z prowadzeniem postępowania dowodowego przez organy obu instancji, w kontekście wystąpienia przyczyn niezależnych od organu, skutkujących ewentualnym nienaliczaniem odsetek za zwłokę, co godzi w postanowienia art. 121 § 1 O.p.

Skarżąca wskazała, że prowadzenie postępowania podatkowego i przeprowadzanie istotnych dla sprawy dowodów - w sposób zaproponowany przez podatnika, jednakże przyjęty i zaakceptowany przez organ podatkowy - nie mogą być rozpatrywane w kategorii "przyczyn niezależnych od organu załatwiającego sprawę". Działania Spółki związane ze składaniem istotnych wniosków dowodowych i ich przeprowadzaniem były w pełni uzasadnione, a w konsekwencji nie mogą być one rozpatrywane w kategorii "przyczynienia się", czy też "winy" strony w przewlekłości prowadzonego postępowania w rozumieniu art. 54 § 2 o.p. Nie są "przyczynieniem się" strony, w rozumieniu niniejszego przepisu, jej działania w ramach wykonywania przyznanych jej w postępowaniu praw.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził, że spór między stronami ujawnił się na tle ewentualnego wystąpienia przesłanek wynikających z art. 54 § 2 O.p. w zw. z art. 54 § 1 pkt 7 O.p., uzasadniających odstąpienie przez organ od naliczenia odsetek, co ma wpływ na sposób rozliczenia nadwyżki w podatku od towarów i usług na poczet zaległości podatkowej oraz na poczet odsetek.

W ocenie Sądu organy wykazały, że opóźnienie w wydaniu wobec Spółki decyzji dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych za 2000 r., powstało z przyczyn niezależnych od organu, co jest wystarczające do niezastosowania art. 54 § 1 pkt 7 O.p. w niniejszej sprawie.

Sąd wyjaśnił, że Spółka w toku postępowania realizując swoje uprawnienia, składała wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków. Ponieważ wnioskowani świadkowie byli narodowości rosyjskiej, organ skarbowy zwrócił się do Ministerstwa Finansów z prośbą o ustalenie informacji dotyczących wskazanych przez Spółkę jej kontrahentów. W toku wspomnianego postępowania organy zwracały się również do Ministerstwa Finansów z prośbą o ustalenie, czy firmy wskazane przez Spółkę jako kontrahenci z siedzibą w USA prowadziły w stosownym okresie działalność gospodarczą i dokonywały sprzedaży usług na rzecz Spółki. Sąd zwrócił uwagę, że to głównie z powodu oczekiwania na odpowiedź w tych kwestiach, nastąpiło wydłużenie prowadzonego wobec Spółki postępowania. Opóźnienie w wydaniu decyzji przez organ I instancji powstało jednak z przyczyn niezależnych od organu. Oczekiwanie na informacje było ze wszech miar pożądane z uwagi na fakt, że przedstawiały one istotne okoliczności dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd zgodził się ze Spółką, że działała w ramach wykonywania przyznanych jej w postępowaniu uprawnień. Z drugiej jednak strony aktywność dowodowa strony nie przyniosła podatnikowi pożądanego efektu.

Wobec powyższego Sąd przyjął, że wydanie przez organ I instancji decyzji w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2000 r. i jej doręczenie podatnikowi po upływie 3 miesięcy od wszczęcia postępowania, nie dało podstaw do odstąpienia od naliczania odsetek za zwłokę za okres od dnia wszczęcia postępowania podatkowego do dnia doręczenia decyzji organu pierwszej instancji, albowiem wystąpiła jedna z przesłanek zawartych w art. 54 § 2 O.p., tj. wspomniane opóźnienie powstało z przyczyn niezależnych od organu.

Ponadto w ocenie Sądu organ prawidłowo zastosował w niniejszej sprawie przepisy art. 54 § 1 pkt 3 i 7 w zw. z art. 54 § 2 O.p. Organ przeanalizował ewentualne zaistnienie przesłanek zawartych w tych uregulowaniach. Materiał dowodowy został zgromadzony zgodnie z regułami wyrażonym w art. 122 i art. 187 § 1 O.p. Jego ocena nie przejawia znamion dowolności. Wnioski wyciągnięte przez organ są logiczne, a wywody prowadzące do podjętego rozstrzygnięcia spójne. Organ odwoławczy w uzasadnieniu postanowienia ustosunkował się do wszystkich zarzutów odwołania, wyjaśniając podstawy prawne rozstrzygnięcia i przesłanki, którymi kierował się przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Nie naruszono zatem w ocenie WSA art. 120, art. 122, art. 187 § 1, art. 191 i 210 § 4 O.p.

Sąd uznał za niezasadny także zarzut naruszenia art. 121 § 1 O.p. Wbrew twierdzeniom Spółki, organ nie dokonał odmiennej oceny identycznych sytuacji związanych z prowadzeniem postępowania przez organ I i II instancji, w kontekście wystąpienia warunków skutkujących ewentualnym nienaliczeniem odsetek za zwłokę. W ocenie Sądu przedstawione sytuacje nie były bowiem tożsame.

W skardze kasacyjnej skarżąca Spółka zarzuciła wy...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »