Orzecznictwo WSA: Nieterminowe złożenie oświadczenia grozi utratą ulgi

Z uzasadnienia: Skarżąca nie złożyła właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia, o którym mowa w ust. 21 art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w terminie 14 dni liczonym od dnia zbycia udziału w lokalu mieszkalnym, ani też w terminie przedłużonym przez Ministra Finansów do dnia 30 kwietnia 2008 r. Podatnicy nie mogli więc powoływać się na zwolnienie od podatku dochodowego określone w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 126 (ulga meldunkowa) ustawy podatkowej i to niezależnie od tego, czy brak dopełnienia terminowego złożenia tego oświadczenia jest następstwem braku z ich strony należytej staranności w prowadzeniu własnych spraw, czy też stanowi konsekwencję zdarzeń od podatników niezależnych. Termin do złożenia tego oświadczenia jest terminem prawa materialnego i nie podlegał on przywróceniu przez organ podatkowy.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Mendecka, Sędzia NSA Przemysław Dumana (sp r.), Sędzia WSA Krzysztof Winiarski, Protokolant Izabela Maj, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2009 r. sprawy ze skargi I. i Z. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia [...], nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej w K., działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 roku, nr 8, poz. 60 z późniejszymi zmianami), utrzymał w mocy decyzję Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w G. z dnia [...], nr [...], którą organ ten odmówił I. i Z. P. stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 rok.

W uzasadnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny oraz argumentację prawną:

Pismem z dnia 4 września 208 roku (data wpływu do organu pierwszej instancji - 3 października 2008 roku) podatnicy zwrócili się do Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w G. o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 rok, dołączając jednocześnie korektę zeznania podatkowego PIT-36 za wskazany wyżej rok. W uzasadnieniu żądania podatnicy podali, że decyzją z dnia [...] organ pierwszej instancji umorzył postępowanie w przedmiocie przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia w sprawie tzw. "ulgi mieszkaniowej", stwierdzając iż terminy prawa materialnego nie podlegają przywróceniu, a w razie nie spełnienia warunków wynikających z przepisów art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości podlega opodatkowaniu na zasadach określonych przepisem art. 30e tej ustawy.

W konsekwencji powyższego podatnicy w sierpniu 2008 roku złożyli korektę deklaracji PIT-36 za 2007 rok, w której wykazali podatek z odpłatnego zbycia nieruchomości. Jednakże, po ponownym przeanalizowaniu sprawy uznali, iż przychód uzyskany ze sprzedaży tej nieruchomości podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z czym złożyli kolejną korektę zeznania podatkowego, już bez wykazanego podatku z tytułu sprzedaży mieszkania.

Powołaną wyżej decyzją z dnia [...] organ pierwszej instancji odmówił stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 rok.

W odwołaniu od tej decyzji podatnicy wnieśli o jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, względnie o jej uchylenie i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy.

Zaskarżonej decyzji podatnicy zarzucili naruszenie:

- art. 73 § 2 pkt 1, art. 75 § 2 pkt 1, § 3, art. 77 § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej,

- art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c, art. 19 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 126, ust. 21, ust. 22, art. 30e ust. 1, ust. 2, ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 217, poz. 1588),

- § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 roku w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych (Dz. U. nr 59, poz. 361) w związku z art. 122, art. 180 § 1, art. 181, art. 187 § 1, art. 188 i art. 199 Ordynacji podatkowej.

W uzasadnieniu odwołania podatnicy wskazali, że I. P. w 2007 roku dokonała sprzedaży mieszkania położonego w G., które nabyła w drodze spadkobrania w tym samym roku. W przedmiotowym mieszkaniu była zameldowana od urodzenia, a jej wymeldowanie miało miejsce przed 2007 rokiem.

Podatnicy przyznali, iż nie złożyli w terminie określonym przepisem art. 21 ustawy podatkowej oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia, gdyż w momencie wypełniania zeznania podatkowego, tj. z początkiem kwietnia 2008 roku nie obowiązywało jeszcze rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 roku w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych.

Zdaniem strony w dacie sprzedaży nieruchomości nie byli uprawnieni do skorzystania z tzw. "ulgi meldunkowej". Sytuacja uległa zmianie wraz z wydaniem interpretacji Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2008 roku, która wyjaśniła wątpliwości dotyczące stosowania przepisów art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy podatkowej.

Podatnicy wymagane przepisami oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia złożyli w organie podatkowym w dniu 26 maja 2008 roku wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego złożenia. Organ pierwszej instancji umorzył postępowanie w sprawie przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia, wskazując, iż terminy materialno-prawne nie podlegają przywróceniu.

Podatnicy podnieśli, że powołane wyżej Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 roku jest niekonstytucyjne, gdyż "materia ustawowa została uregulowana w formie rozporządzenia".

Podkreślili także, iż na mocy w/w rozporządzenia część podatników miała jedynie 22 dni do złożenia stosownego oświadczenia, pozostała natomiast część - zbywająca nieruchomości w 2008 roku - aż 387 dni, co ich zdaniem naruszyło zasadę równości opodatkowania oraz konstytucyjną zasadę demokratycznego państwa prawnego.

Odnosząc się do zarzutów odwołania Dyrektor Izby Skarbowej w pierwszej kolejności wskazał, iż odmienną od dokonanej przez stronę ocenę zaistniałego w sprawie stanu faktycznego, niekorzystną dla podatników, nie sposób utożsamiać z naruszeniem wskazanych przez nich przepisów. Podkreślił, że zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego nie znajdują uzasadnienia w przedłożonym organowi odwoławczemu materiale dowodowym, a podatnicy nie wykazali poprzez jakie dziania organu podatkowego doszło do ich naruszenia.

Następnie organ odwoławczy, przytaczając treść art. 73 § 2 pkt 1, art. 75 § 1 i § 2 pkt 1 lit. a Ordynacji podatkowej, stwierdził że podatnicy przeświadczeni o niesłusznie zapłaconym podatku mogli wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, jednakże organ podatkowy w oparciu o powołane wyżej przepisy władny był odmówić uwzględnienia wniosku i stwierdzenia nadpłaty. Powyższe jednak działania nie stanowią o naruszeniu przepisów prawa procesowego oraz innych regulacji prawa podatkowego powołanych przez podatników w odwołaniu.

W dalszej części uzasadnienia decyzji Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, ze zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. nr 14, poz. 176 z późniejszymi zmianami), w brzmieniu obowiązującym w 2008 roku, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

a) budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku,
b) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu,
c) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,
d) prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie

- jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a)-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, z zastrzeżeniem ust. 21 i 22.

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 126, ma zastosowanie do przychodów podatnika, który, w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub pr...