Tanio kupiony samochód i podatek akcyzowy

Przedmiotem sporu w sprawie jest kwestia oceny prawidłowości zastosowanych przez organy podatkowe zasad oraz trybu określenia stronie zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym w kwocie 15.259 zł z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wiesława Achrymowicz, Sędziowie Sędzia WSA Wojciech Kręcisz (spr.),, Sędzia NSA Irena Szarewicz-Iwaniuk, Protokolant Asystent sędziego Anna Strzelec, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 21 października 2009r. sprawy ze skargi K. L. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...], nr [...]; II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; III. zasądza od Dyrektora Izby Celnej na rzecz K. L. kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Celnej, po rozpatrzeniu odwołania K. L. od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] nr [...] określającej stronie zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym w kwocie 15.259,00 zł z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Dyrektor Izby Celnej uzasadniał, że w dniu 29 lipca 2008 r. do Oddziału Celnego w L. wpłynęła deklaracja uproszczona nabycia wewnątrzwspólnotowego AKC-U K.L. dotycząca nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego marki MERCEDES BENZ ML 350 o numerze [...], rok produkcji 2006, pojemność silnika 3500 cm3, podstawa opodatkowania 52.538,00 zł, stawka podatku 13,6% oraz kwota podatku akcyzowego w wysokości 7.145,00 zł.

Wpłata podatku akcyzowego została potwierdzona przez Naczelnik Urzędu Celnego pokwitowaniem zapłaty z dnia 20 sierpnia 2008 r.

W związku z tym, iż Naczelnik Urzędu Celnego powziął wątpliwości co do rzeczywistego charakteru dokonanej transakcji, gdyż w jego ocenie wysokość podstawy opodatkowania wskazana przez stronę w deklaracji, bez nieuzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej tego samochodu osobowego, wezwał podatnika - w oparciu o art. 82a ust 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) do zmiany wysokości podstawy opodatkowania lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie jej wysokości w kwocie znacznie odbiegającej od średniej wartości rynkowej samochodu osobowego.

Strona nie zastosowała się do tego wezwania.

Wobec powyższego, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania podatkowego Naczelnik Urzędu Celnego decyzją z dnia [...] określił stronie zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym w kwocie 15.259,00 zł z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego przedmiotowego samochodu osobowego marki MERCEDES BENZ ML 350,

K.L. złożył odwołanie od tej decyzji, w którym zakwestionował zastosowanie art. 82a ustawy o podatku akcyzowym wskazując na zasadność stosowania art. 10 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Podnosił, iż jedynym dokumentem określającym wartość celną przedmiotowego pojazdu jest faktura zakupu wystawiona przez legalną firmę działającą na rynku Stanów Zjednoczonych potwierdzona przez uprawnionego notariusza z USA. Ponadto zauważył, że niemiecki urząd celny uznał wartość samochodu wskazaną w fakturze zakupu i nie miał do niej zastrzeżeń. Tym samym brak - w ocenie strony - podstaw do wyliczenia wartości samochodu według cen rynkowych, bowiem powinna ona zostać przyjęta według przedstawionego rachunku zakupu.

Rozpatrując sprawę i odnosząc się do zarzutów odwołania Dyrektor Izby Celnej zważył, że obowiązująca od dnia 19 lipca 2008 r., a więc w chwili rozstrzygania sprawy przez organ podatkowy, ustawa z dnia 9 maja 2008 r. o zwrocie nadpłaty w podatku akcyzowym zapłaconym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu samochodu osobowego (Dz. Z 2008r. nr 118, poz. 745), zmieniła treść ustawy o podatku akcyzowym, poprzez dodanie przepisu art. 82 a (art. 8 ustawy z dnia 9 maja 2008 r.). Zgodnie z jego treścią jeżeli wysokość podstawy opodatkowania w przypadku sprzedaży na terytorium kraju albo nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej tego samochodu osobowego, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wzywa podatnika do zmiany wysokości podstawy opodatkowania lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie jej wysokości w kwocie znacznie odbiegającej od średniej wartości rynkowej samochodu osobowego (ust. 1 ). W razie nieudzielenia odpowiedzi, nie dokonania zmiany wysokości podstawy opodatkowania lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie jej wysokości znacznie odbiegającej od średniej wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wysokość podstawy opodatkowania (ust.2). Jeżeli wysokość podstawy opodatkowania ustalona z uwzględnieniem opinii biegłego odbiega co najmniej o 33 % od zadeklarowanej podstawy opodatkowania, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi podatnik (ust.3). Średnią wartością rynkową samochodu osobowego jest wartość ustalana na podstawie notowanej na rynku krajowym, w dniu powstania obowiązku podatkowego, średniej ceny zarejestrowanego na terytorium kraju samochodu osobowego tej samej marki, modelu, rocznika oraz - jeżeli jest to możliwe do ustalenia - z tym samym wyposażeniem i o przybliżonym stanie technicznym, co nabyty na terytorium kraju lub nabyty wewnątrzwspólnotowo samochód osobowy ( ust. 4).

Organ odwoławczy argumentował w związku tym, że powyższa regulacja wprowadziła odmienny niż dotychczas i jednoznacznie określony w zakresie praw i obowiązków organów podatkowych, jak i podatnika sposób prowadzenia postępowania poprzedzającego wydanie decyzji określającej, przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem akcyzowym wówczas, gdy zdaniem organu, wysokość podstawy bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej nabytego wewnątrzwspólnotowo samochodu osobowego.

Dokonując zatem oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie stwierdził, że strona nie przedstawiła żadnych dokumentów na potwierdzenie występowania uszkodzeń, ich rodzaju oraz ubytku wartości samochodu (faktury, rachunki), które potwierdziłyby zasadność przyjęcia do podstawy opodatkowania wartości pojazdu podaną przez stronę, a odbiegającą od średniej wartości rynkowej tego samochodu. Również zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu z dnia 29 lipca 2008 r. tj. w dniu złożenia deklaracji potwierdza, iż zakupiony samochód spełnia wymagania techniczne, o których mowa w art. 66 ustawy z dnia 22 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. Nr 98, poz. 602 z późn. zm.), co oznacza zdaniem organu, iż pojazd w chwili badania był sprawny technicznie i posiadał niezbędne wyposażenie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2003 r. Nr 32, poz. 262). Podnosił również, że w dniu 11 września 2008 r. pojazd został zarejestrowany.

Organ odwoławczy argumentował również, że Naczelnik Urzędu Celnego ustalając na podstawie powyższych przepisów średnią wartość rynkową samochodu zarejestrowanego na terytorium kraju tej samej marki co nabyty wewnątrzwspólnotowo przez stronę skorzystał z katalogu INFO-EKSPERT, Pojazdy Samochodowe, Wartości Rynkowe luty 2008r. Zgodnie z tą publikacją cena porównywalnego samochodu osobowego marki MERCEDES BENZ ML 350, rok produkcji 2006 wynosiła 155.500,00zł. (zwiera podatek VAT oraz rezydualny podatek akcyzowy). W jego ocenie wycena zawarta w katalogu INFO EKSPERT zawiera niezależną i obiektywną informację o średnich wartościach rynkowych pojazdów na rynku polskim, a badania rynku wtórnego pojazdów, prowadzone są przez rzeczoznawców samochodowych oraz pracowników opracowujących katalogi. Monitorują oni największe giełdy samochodowe, komisy samochodowe itp. w całym kraju, a przy pozyskiwaniu informacji o cenach pojazdów zbierają również dane o stanie technicznym, przebiegu, okresie i charakterze użytkowania oraz wyposażeniu. Informacje te pozwalają pracownikom opracowującym katalogi prowadzić stałą analizę cen pojazdów i na jej podstawie wyznaczać wartości bazowe.

W tych okolicznościach ustalona przez organ podatkowy pierwszej instancji wartość rynkowa podobnego samochodu używanego w Polsce i kwota podatku akcyzowego zawartego w jego cenie, a w konsekwencji wysokość podatku akcyzowego należnego od samochodu używanego sprowadzonego przez podatnika jest prawidłowa.

Dyrektor Izby Celnej podnosił również, że Naczelnik Urzędu Celnego nie odmówił mocy dowodowej fakturze zakupu przedmiotowego pojazdu, a jedynie uwzględniając art. 82a ustawy akcyzowej, w oparciu o cenę porównywalnego krajowego samochodu wyliczył kwotę podatku akcyzowego zawartego w cenie rynkowej krajowego samochodu podobnego znajdującego się na rynku krajowym w lutym 2008 r. Tym samym zarzut strony, co do niewłaściwego zastosowania art. 82 a ustawy akcyzowej uznał za niezasadny. Odnosząc się zaś do art. 10 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, który według strony nie został, a powinien być zastosowany argumentował, iż nie może on znaleźć w sprawie zastosowania, bo dotyczy on ustalania podstawy opodatkowania w przypadku importu wyrobów akcyzowych. Zauważył, że w rozpoznawanej sprawie przedmiotem opodatkowania jest wprawdzie samochód sprowadzony z poza terenu Unii Europejskiej, który został nabyty na terytorium państwa trzeciego (USA), ale po wysłaniu go do Niemiec, gdzie został dopuszczony do obrotu na obszarze Unii Europejskiej zyskał status towaru wspólnotowego. Wskazał na definicję nabycia wewnątrzwspólntowego z art. 2 ust. 11 ustawy o podatku akcyzowym oraz przedmiot opodatkowania tym podatkiem argumentując, iż między innymi opodatkowaniu akcyzą podlegają nabycie wewnątrzwspólnotowe i dostawa wewnątrzwspólnotowa (art. art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy akcyzowej).

W skardze na ostateczną decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] K.L. wnosząc o ponowne rozpatrzenie jego sprawy wskazywał na art. 1 ustawy z dnia 9 maja 2008 roku o zwrocie nadpłaty w podatku akcyzowym zapłaconym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu samochodu osobowego, który definiuje okres nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu od dnia 1 maja 2004 do dnia 30 listopada 2006 r. Kwestionował argumentację organów podatkowych, iż podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa samochodu a nie jego wartość celna i wskazał,...