Orzecznictwo — Świadczenia nieodpłatne: uwaga na uchwały dzielące zysk 

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 stycznia 2005 r. sygn. akt I SA/Lu 288/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie ioddalił skargę Spółki z o.o. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie utrzymującą w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Lublinie określającą Spółce wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych za 2001 r. na kwotę 178.817 zł.

W ostatecznej decyzji organu podatkowego przyjęto, że Spółka uzyskała w roku podatkowym 2001 przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 ze zm.) z tytułu otrzymania od wspólników spółki nieodpłatnych świadczeń odpowiadających wysokością odsetkom, które musiałaby zapłacić korzystając z kredytu bankowego od kapitału odpowiadającego wysokością zyskowi przypadającego wspólnikom za rok 1999 i lata wcześniejsze, a pozostawionego przez ruch do dyspozycji Spółki w związku z podjęciem uchwały z dnia 9 października 2000 r. o niepodzieleniu zysku miedzy wspólników.

Z akt sprawy wynika, iż kontrolowana Spółka z chwilą zatwierdzenia bilansu, tj. od dnia 21 września 2000 r. a w roku badanym w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 25 września 2001 r. korzystała z niepodzielonego wyniku z lat ubiegłych w kwocie ogółem 1.822.531,95 zł, na którą składał się zysk netto za 1999 r. w kwocie 1.675.938,95 zł oraz nie podzielony wynik z lat poprzednich w wysokości 146.593,00 zł. Natomiast w okresie od dnia 26 września 2001 r. do dnia 31 grudnia 2001 r. w dyspozycji Spółki pozostawał zysk netto w wysokości 772.531,95 zł, bowiem w dniu 25 września 2001 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników podjęło uchwałę o wypłacie dywidendy z zysku z 1999 r. w kwocie 1.050.000,00 zł do podziału pomiędzy wspólników (822.531,95 zł – 1.050.000,00 zł = 777.531,95 zł). Ww. dywidendę wypłacono wspólnikom w okresie wrzesień-październik 2001 r. Organ stwierdził, że zgodnie z art. 191 § 1 kodeksu handlowego wspólnicy mają prawo do czystego zysku; wynikającego z rocznego bilansu, jeżeli w myśl umowy spółki czysty zysk nie został wyłączony od podziału. Z przepisu tego, że z chwilą zatwierdzenia bilansu, prawo do czystego zysku staje się mieniem wspólników w rozumieniu art. 44 Kc. Prawo to przysługuje, albo w części odpowiadającej udziałowi wspólnika w spółce, albo w części określonej w umowie spółki (art. 191 § 3 Kh). Jeżeli natomiast umowa spółki wyłącza zysk od podziału, prawo do niego stanowi mienie spółki. W takim wypadku nie można mówić o świadczeniu na rzecz spółki, gdyż spółka niczego nie uzyskała kosztem innych podmiotów. Z analizy umowy Spółki zawartej w dniu 12 stycznia 1993 r. wynika, że czysty zysk nie został wyłączony od podziału. Rozporządzenie nim zgodnie z art. 191 § 2 Kh zastrzeżono dla uchwały wspólników w § 15 umowy, który brzmi cyt. „Spółka może dokonać podziału zysku przypadającego na wspólników, przeznaczając go na fundusze Spółki lub inwestycje w całości lub w części, jak też wydatkować go w inny sposób przewidziany uchwałą wspólników”.Skoro rozporządzenie zyskiem pozostawiono w umowie spółki uchwale wspólników, nie wyłączając go od podziału, stanowił on z chwilą zatwierdzenia bilansu mienie wspólników, a pozostawienie go do dyspozycji spółki stanowiło nieodpłatne świadczenie, którego wartość ustalono na podstawie art. 12 ust. 6 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. O tym, że niepodzielony zysk za lata wcześniejsze pozostawał w dyspozycji Spółki świadczy to, że w bilansie otwarcia na dzień 1 stycznia 2001 r. wykazano „niepodzielony wynik bilansowy” z lat ubiegłych w kwocie 1.822.531,95 zł.

Dyrektor Izby Skarbowej nie uwzględnił też zarzutu odwołania zmierzającego do wykazania, że w sprawie nie uwzględniono zmiany stanu prawnego spowodowanego wejściem w życie kodeksu spółek handlowych. Jego zdaniem, w decyzji uwzględniono zmianę stanu prawnego, jaka miała miejsce z dniem wejścia w życie przepisów Kodeksu spółek handlowych, odnośnie do terminu powstania nieodpłatnych świadczeń: Podjęta uchwała z dnia 29 września 2001 r. o przeznaczeniu 1.050.000 zł zysku do podziału miedzy wspólników nie zmieniła uchwały z dnia 9 października 2000 r. w pozostałej części (wynik z lat ubiegłych w kwocie 772.531,95 zł nie został ponownie podzielony), więc nie można mówić o zmianie stanu prawnego w tym zakresie.

W skardze na tę decyzję Spółka wniosła o jej uchylenie i zasądzenie kosztów wg norm przepisanych, zarzucając wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem przepisów prawa materialnego — 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz przepisów postępowania — art. 121 § 1, art. 122 i 191 Ordynacji podatkowej. Podtrzymywała zarzuty zawarte w odwołaniu i podnosiła, iż ustalenia organów podatkowych są błędne, oparte na niewłaściwej interpretacji treści umowy spółki oraz przepisów Kodeksu handlowego. Podnosiła również, że w świetle art. 191 § 1 Ksh prawo do dywidendy nie powstaje, jeżeli nie ma uchwały o podziale zysku. Brak uchwały powoduje, iż zysk stanowi mienie spółki, a nie wspólników. W 2001 r. nie może być zatem mowy o nieodpłatnym świadczeniu na rzecz spółki. Jest to szczególnie uzasadnione odnośnie do uchwały z dnia 25 września 2001 r., która zadysponowała ponownie zyskiem jaki pozostał w spółce z lat ubiegłych.

Wojewódzki Sąd Administra...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »