Orzecznictwo podatkowe: Nieoprocentowane pożyczki udzielone najbliższej rodzinie

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 19 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Sz 845/07

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Chorzępa, Sędziowie Sędzia WSA Nadzieja Karczmarczyk-Gawęcka, Sędzia NSA Kazimiera Sobocińska (spr.), Protokolant Beata Radomska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 grudnia 2007 r. sprawy ze skargi K. P. na decyzję Dyrektor Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002 r.

1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia [...] nr [...],
2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu,
3. zasądza na rzecz skarżącej K. P. od Dyrektora Izby Skarbowej kwotę [...] złote tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w S., po ponownym rozpoznaniu sprawy, decyzją z dnia [...] określił zobowiązanie podatkowe K. P. w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2002 r. w wysokości [...] zł.

Za podstawę prawną rozstrzygnięcia powołano przepisy art. 11 ust. 2a, i 2b, art. 12 ust. 3, art. 22 ust. 1 i art. 45 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993r. Nr 90, poz. 416 ze zm.).

W zakresie stanu faktycznego ustalono, że w dniu 14 listopada 1999 r. K. P. zawarła umowę pożyczki ze swoim zięciem obywatelem G. S. T. zamieszkałym w G., na mocy której otrzymała od zięcia nieoprocentowaną pożyczkę w kwocie [...] zł na zakup domu jednorodzinnego w K. przy ul. Z. W umowie przewidziano spłatę pożyczki w okresie 30 lat. Pożyczkę podatniczka odebrała bezpośrednio w kwocie [...] zł, a następnie pobierała kolejne kwoty z konta bankowego zięcia na podstawie udzielonego przez niego pełnomocnictwa i wydatkowała je na zakup domu. Pożyczka do tej pory nie została zwrócona.

W ocenie organu podatniczka korzystała z cudzego kapitału częściowo odpłatnie, co świetle art. 11 ust. 2a i 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzasadniało opodatkowanie różnicy pomiędzy wartością świadczeń ustaloną wg cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w dacie otrzymania świadczenia, a odpłatnością ponoszoną przez podatniczkę.

Wartość otrzymanego świadczenia obliczono jako równowartość odsetek, jakie podatniczka musiałaby zapłacić gdyby zaciągnęła kredyt bankowy w kwocie [...] zł. Natomiast jako odpłatność poniesioną przez podatniczkę uznano to, że zięć wraz z żoną – córką podatniczki i dwoma synami korzystali nieodpłatnie z zakupionego domu podczas pobytów w Polsce w latach 2000–2003, z tym że w 2002 r. pobyt ich nie został udokumentowany, wobec czego do opodatkowania przyjęto całą kwotę [...] zł.

W odwołaniu od decyzji I instancji podatniczka domagała się jej uchylenia zarzucając, że wydana została z naruszeniem prawa. Zdaniem skarżącej nie było podstaw do uznania pożyczki jako nieodpłatnego świadczenia, bowiem dom, na zakup którego została udzielona służył i służy pożyczkodawcy i jego rodzinie podczas wielokrotnych ich pobytów w K. Okoliczność ta stanowi o odpłatności świadczenia i wyłącza możliwość opodatkowania. Skarżąca zakwestionowała ustalenia co do długości pobytu rodziny z G. wskazując, że przyjazdy i wyjazdy do Polski odnotowywane były przez Straż Graniczną incydentalnie, podczas gdy faktycznie przebywali oni w K. znacznie częściej i dłużej. Brak dowodu przekroczenia granicy nie stanowi o tym, że nie przyjeżdżali oni do Polski w 2002 r.

Skarżąca zarzuciła nadto naruszenie art. 188 Ordynacji podatkowej polegające na odmowie przesłuchania S.T. i jego żony, podczas gdy okoliczności dotyczące zawarcia umowy pożyczki i forma świadczenia wzajemnego były istotne w sprawie.

Dyrektor Izby Skarbowej w S. decyzją z [...]., utrzymał w mocy decyzję I instancji podzielając w pełni jej stanowisko.

Przytaczając przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1, art. 11 ust. 1 i 2a ustawy o p.d.o.f. organ odwoławczy potwierdził, że w przypadku nieoprocentowanej pożyczki pożyczkobiorca uzyskuje przychód w postaci...