Orzecznictwo - Czy od pożyczki udzielanej sporadycznie należy odprowadzić PCC?

Zaskarżoną decyzją z dnia 17 sierpnia 2006 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając na podstawie art. 14b § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, póz. 60 z późn. zm., dalej powoływanej jako „Ordynacja podatkowa"), odmówił zmiany postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa - Wola z dnia 30 maja 2005 r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

W uzasadnieniu decyzji podano, że wnioskiem z dnia 9 marca 2006 r. „P.” Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (Skarżąca w niniejszej sprawie) zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, w trybie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w czerwcu 2005 roku „N." Sp. z o.o. udzieliła swojemu udziałowcowi, czyli Skarżącej, oprocentowanej pożyczki pieniężnej z przeznaczeniem na działalność bieżącą i inwestycje w ustalonych przez Skarżącą proporcjach. Działalność finansowa nie wchodzi w zakres działalności obu Spółek. Obie spółki są podatnikami VAT. Pożyczka podlega spłacie w 60 miesięcznych ratach. Odsetki od pożyczki, tj. 8.3% w skali roku, naliczane są w okresach miesięcznych i spłacane razem z ratą kapitałową. Do dnia złożenia niniejszego wniosku „N" Sp. z o.o. nie udzieliła Skarżącej ani innym podmiotom żadnej innej pożyczki. Podatek od czynności cywilnoprawnych od umowy pożyczki został naliczony i odprowadzony przez Skarżącą w dniu 1 lipca 2005 r. Skarżąca przedstawiła stanowisko, że zawarta umowa pożyczki stanowi usługę świadczoną poza systemem bankowym, także wtedy, gdy pożyczkobiorcą jest wspólnik spółki i jako czynność kwalifikowana do usług finansowych (PKWiU 65.22.10-00.90) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Usługa ta korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej powoływanej jako „ustawa o VAT") w związku z poz. 3 załącznika nr 4.

W jej ocenie część przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, dotycząca zamiaru wykonywania czynności w sposób częstotliwy, nie odnosi się do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą jako taką, a jedynie do takich przypadków, w których dostawa towarów lub świadczenie usług wykonywane są w sposób częstotliwy przez osoby niebędące przedsiębiorcami.

Skarżąca jest zdania, że zawarta czynność cywilnoprawna wyłączona jest z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z uwagi na treść art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm., dalej powoływanej jako „u.p.c.c.").

Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa - Wola postanowieniem z dnia 30 maja 2006 r. uznał stanowisko Skarżącej za nieprawidłowe. W uzasadnieniu przytoczył treść art. 1 pkt 1 lit. b) oraz art. 2 pkt 4 u.p.c.c. Podkreślił, że co do zasady podatkiem od czynności cywilnoprawnych objęte zostały czynności obrotu nieprofesjonalnego, dokonywane głównie ad hoc. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega zaś obrót zawodowy (profesjonalny). Nie podlegają zatem podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, wymienione w art. 1 u.p.c.c., jeżeli z tytułu jej dokonania powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Wobec czego wyłączeniem od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych mogą być objęci podatnicy VAT, którzy z tytułu dokonania konkretnej czynności cywilnoprawnej są podatnikami VAT lub są z niego zwolnieni. Sam fakt, że strony danej umowy są podatnikami podatku VAT nie powoduje, że dokonana czynność jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Organ pierwszej instancji wskazał ponadto, że umowa pożyczki wyłączona jest spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 u.p.c.c., jeżeli :czynność spełnia wymogi przewidziane w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, udzielona pożyczka musi stanowić działalność gospodarczą określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i pożyczkodawca musi jej udzielić w ramach wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej, w wykonaniu usługi udzielenia pożyczek podlegających zwolnieniu z podatku od towarów i usług. Zwrócono przy tym uwagę, że analiza przedstawionego przez Skarżącą stanu faktycznego nie wskazuje aby udzielanie pożyczek było jej działalnością zawodową. Skarżąca we wniosku wprost wskazała, że działalność finansowa nie wchodzi w zakres działalności obu Spółek tj. pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. W ocenie organu pierwszej w przypadku Skarżącej nie zachodzi przesłanka określona w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem dokonana czynność nie wskazuje na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. Jednorazowe dokonanie czynności w sposób wskazujący na zamiar jej wykonywania w sposób częstotliwy nie dotyczy jedynie podatników niebędących przedsiębiorcami. Wykonanie czynności nawet jednorazowo ze wskazaniem na zamiar częstotliwego wykonywania tej działalności dotyczy wszystkich podatników, o których mowa w ust. 2 art. 15 ustawy o V AT, nie zaś jedynie osób niebędących przedsiębiorcami.

Organ pierwszej instancji stanął na stanowisku, że skoro podmiot będący podatnikiem podatku VAT udziela pożyczki sporadycznie, czy nawet jednorazowo bez wskazania na zamiar wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy, ze środków własnych nie zaś ze środków w tym celu zgromadzonych, wówczas czynności tej nie można sklasyfikować jako usługi. Pożyczka taka nie została udzielona w ramach prowadzonej działalności w zakresie usług pośrednictwa finansowego. Sporadyczne udzielanie pożyczek z własnych środków nie może zostać uznane za świadczenie usług pośrednictwa finansowego, wobec czego działalność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale podatkiem od czynności cywilnoprawnych w myśl art. 1 ust. 1 lit. b) u.p.c.c.

Na powyższe postanowienie Skarżąca złożyła zażalenie, wnosząc o jego zmianę i uznanie w tym zakresie swojego stanowiska za prawidłowe. W uzasadnieniu podtrzymała swoje stanowisko zawarte we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odmówił zmiany zaskarżonego postanowienia. Wska...