Obowiązek podatkowy w VAT przy sprzedaży lokali na raty

Z uzasadnienia: Podstawą opodatkowania świadczonych przez podatnika usług, polegających na odroczeniu terminu zapłaty części należności za wydane lokale, jest kwota należnych odsetek. W odniesieniu do tych czynności obowiązek podatkowy powstaje na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, z chwilą wykonania usługi (moment jej wykonania ustalają strony transakcji). Jeżeli jednak wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą zastosowanie znajdzie ust. 4 ww. artykułu, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w 7 dniu licząc od dnia wykonania usługi.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Wojciechowska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Marzena Kowalewska,, Sędzia WSA Alicja Polańska, Protokolant Anna Kalisiak, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 21 marca 2012 r. sprawy ze skargi SM "D." w S. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 16 września 2011 r. nr [...] w przedmiocie zastosowania przepisów prawa podatkowego oddala skargę.

UZASADNIENIE

Dyrektor Izby Skarbowej działając z upoważnienia Ministra Finansów wydał w dniu [...] r. interpretację indywidualną nr [...] na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), w której uznał stanowisko S M "D, zwanej dalej "S", wyrażone w jej wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do "rozłożenia na części ceny sprzedaży" lokali mieszkalnych oraz odsetek należnych z tytułu tej czynności za nieprawidłowe.

Organ przedstawił stan faktyczny w sprawie. W dniu 27 czerwca 2011 r. S złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Wskazała, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie, m.in. budowy budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu. Wybudowane lub będące w trakcie budowy lokale w większości wypadków sprzedaje za gotówkę, w trybie zawarcia umowy o budowę lokalu. Jednocześnie starając się sprostać potrzebom i wymaganiom klientów oraz aby ułatwić im zakup lokali, wprowadziła do swojej oferty sprzedaż lokali w systemie ratalnym. W tym celu nawiązała współpracę z bankiem w zakresie kredytowania prowadzonej działalności gospodarczej. Na podstawie zawartego z bankiem "porozumienia o kredytowanie", bank będzie udzielał S kredytów inwestycyjnych z przeznaczeniem na sfinansowanie kosztów budowy istniejących lokali mieszkalnych lub użytkowych pod przyszły wynajem lub odsprzedaż. Sprzedaż lokali w omawianym systemie ratalnym odbywa się na następujących zasadach:

S, aktem notarialnym, ustanawia na swoją rzecz odrębną własność lokalu mieszkalnego, tym samym stając się jego właścicielem. Następnie zawiera z kupującym przedwstępną umowę sprzedaży przedmiotowego lokalu, na podstawie której kupujący zobowiązuje się do zapłaty ceny sprzedaży wg następujących zasad:

A. Pierwsza wpłata na poczet ceny sprzedaży lokalu przez kupującego wynosi nie mniej niż 30% ceny sprzedaży lokalu i następuje w terminie do 7 dni od dnia zawarcia przedwstępnej umowy sprzedaży lokalu;

B. Reszta ceny sprzedaży lokalu finansowana jest z kredytu udzielanego S przez bank na mocy wspomnianego "porozumienia o kredytowanie". Kredyt przeznaczony jest na refinansowanie ceny sprzedaży przedmiotowego lokalu i spłacany będzie przez kupującego na warunkach określonych w umowie. Kwota kredytu przeznaczona na refinansowanie pozostałej ceny sprzedaży lokalu jest wierzytelnością banku wobec S i jest zabezpieczona hipoteką ustanowioną na przedmiotowym lokalu do czasu spłaty kredytu przez kupującego. Hipoteka ta zostanie wykreślona w momencie przeniesienia własności tego lokalu na rzecz kupującego, co nastąpi po spłacie przez niego całej ceny sprzedaży. Sa zobowiązuje się sprzedać kupującemu przedmiotowy lokal wraz z prawami z nim związanymi, w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń, hipotek i praw osób trzecich, w terminie trzech miesięcy od zapłaty całej ceny sprzedaży. Do tego momentu właścicielem przedmiotowego lokalu jest Sa.

C. Pozostała część ceny sprzedaży lokalu objętego przedwstępną umową sprzedaży, (refinansowana przez S komercyjnym kredytem bankowym), rozłożona jest na raty miesięczne, maksymalnie na okres do 180 miesięcy i spłacana wraz z odsetkami liczonymi wg zmiennej stopy procentowej na rachunek bankowy S. Dla umów zawieranych w 2011 r. kredyt oprocentowany jest wg zmiennej stopy procentowej wynoszącej 8,95% w stosunku rocznym. Zmiana wysokości oprocentowania nastąpi co najmniej raz w roku, z dniem 1 stycznia każdego roku. Wysokość ustalonego oprocentowania może również ulegać zmianie w przypadku zmiany jednego z niżej wymienionych czynników, np. stawki WIBOR, stopy redyskonta weksli NBP, wysokości stopy rezerw obowiązkowych, stopy procentowej kredytu lombardowego NBP. W przypadku każdorazowej zmiany stopy procentowej, jak również w sytuacji nadpłaty lub wcześniejszej spłaty rat przez kupującego należnej części ceny lokalu, wysokość odsetek będzie każdorazowo podlegać ponownemu przeliczeniu i skutkować dokonaniem stosownej korekty wysokości odsetek. W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu odsetki zostaną naliczone i pobrane za okres do dnia faktycznej spłaty kredytu.

W związku z powyższym, S zadała następujące pytania:

- Kiedy powstanie obowiązek podatkowy "od rozłożonej na części ceny" z tytułu sprzedaży lokalu?

- Kiedy powstanie obowiązek podatkowy od należnych S odsetek wynikających z faktu "rozłożenia na części" należności z tytułu sprzedaży lokalu: w terminie płatności odsetek, czy z góry od całej kwoty odsetek należnych od wszystkich rat, obliczonych wg stopy procentowej obowiązującej w dniu podpisania przedwstępnej umowy sprzedaży?

- Jeżeli obowiązek podatkowy powstaje z góry od całej kwoty odsetek, a w trakcie trwania umowy wartość należnych odsetek ulegnie zmianie - co będzie miało wpływ na wysokość należnej kwoty od nabywcy - czy każdorazowo będzie konieczne dokonanie stosownej korekty podatku, czy też korekty można dokonać na koniec w momencie całkowitej spłaty przez nabywcę ceny z tytułu sprzedaży lokalu?

Zdaniem wnioskodawcy, powołującego treść przepisów art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 2 pkt 6, art. 7 ust. 1 oraz art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej "ustawą", oraz wskazującego, że moment powstania obowiązku podatkowego uzależniony jest od uzyskania możliwości ekonomicznego dysponowania towarem przez nabywcę, w przedstawionym we wniosku przypadku, prawo kupującego do korzystania i dysponowania towarem jest ograniczone, a co za tym idzie nie ma on możliwości rozporządzania lokalem jak właściciel. S wskazała, że kupujący przez cały okres spłaty pozostałej części ceny lokalu, zobowiązany jest przestrzegać warunków i zasad korzystania z lokalu będącego przedmiotem sprzedaży. W szczególności nie ma prawa, bez pisemnej zgody S, oddawania lokalu w najem lub do bezpłatnego korzystania, w całości lub części, osobom trzecim. Wprowadzanie w lokalu ulepszeń możliwe jest jedynie na podstawie pisemnej umowy ze S. Nabywca nie ma również prawa do obciążania rzeczy poprzez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego, np. zastawu, hipoteki. Dodała, iż kolejną znaczącą kwestią jest fakt, że obu stronom umowy przysługuje prawo odstąpienia od niej w terminie przewidzianym dla zawarcia umowy przyrzeczonej. W takim wypadku, po wydaniu lokalu przez kupującego na rzecz S w stanie wolnym od osób i rzeczy, zwraca ona kupującemu wniesioną przez niego część ceny sprzedaży pomniejszoną/powiększoną o kary umowne. Zdaniem S, w momencie wydania kupującemu lokalu mieszkalnego do użytkowania nie nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, a w konsekwencji dostawa towaru. Tym samym oznacza to, iż zastosowanie znajdzie przepis art. 19 ust. 11 ustawy, zgodnie z którym, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zdaniem wnioskodawcy, skoro kupujący zobowiązany jest do uiszczania comiesięcznych rat powiększonych o odsetki, zasadne jest określenie podstawy opodatkowania oraz właściwej stawki podatku. Po powołaniu treści art. 29 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług Sa wskazała, iż Europejski Trybunał Sprawiedliwości w sprawie C-281/91 Muysen De Winters Bouwn-en Aannemingsbedrift BV stwierdził, że jeżeli dostawca towarów odracza swojemu klientowi płatność ceny w zamian za odsetki jedynie do momentu dostawy towaru, odsetki te stanowią część wynagrodzenia za dostarczony towar w rozumieniu art. 11 (A)(1)(a) Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE). Sąd podkreślił, że w przypadku, gdy dostawca zgadza się na to, aby nabywca przesunął termin zapłaty ceny do momentu realizacji dostawy w zamian za odsetki, przyjmuje się, że odsetki wliczane są do całkowitej wartości towaru. S dodała, że również organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych wskazują. że odsetki wynikające z faktu rozłożenia na raty należności (ceny) za sprzedawany lokal, stanowią część składową ceny i powinny być opodatkowane stawką podatku właściwą dla zbycia lokalu (m.in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia [...] r. znak [...]).

S uważa, że jeśli strony transakcji w zawartej umowie przedwstępnej sprzedaży wskazują, że należność za nabywany lokal jest rozkładana na raty, od których są obliczane odsetki, to suma rat wraz z odsetkami stanowi świadczenie należne od nabywcy podlegające opodatkowaniu. Wskazała, że w przedstawionym stanie faktycznym obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług powstaje każdorazowo po dokonaniu wpłaty zarówno pierwszej raty, jak i każdych kolejnych rat wynikających z umowy. Podstawę opodatkowania stanowi cała kwota wpłacona, w tym również odsetki umowne, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Organ podatkowego uznał stanowisko wnioskodawcy w tej sprawie za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle zapisów art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towar...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »