Wypłata dywidendy w formie rzeczowej

Wykładnia przepisów prawnych zawartych w art. 12 ust 1-3 oraz art. 14 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie daje podstaw do przyjęcia tezy, zgodnie z którą podjęcie uchwały przez Zgromadzenie Wspólników o wypłacie zysku w formie niepieniężnej, tzn. w postaci przysługującego spółce prawa własności do części nieruchomości skutkuje powstaniem przychodu po jej stronie.

W przypadku przeniesienia na wspólników prawa własności części nieruchomości, której rynkowa wartość będzie odpowiadała kwocie zobowiązania spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału wypłaty z zysku, nie znajdzie zastosowania art. 14 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty z zysku nie jest zbyciem, w wyniku którego powstaje po stronie spółki przychód, gdyż wypłata z zysku w formie rzeczowej nie stanowi odpłatnego zbycia praw.

W wyniku wypłaty z zysku w formie rzeczowej wartość rynkowa pozostałych w spółce aktywów nie wzrośnie. Zmianie ulegną jedynie rodzaj i struktura aktywów spółki. Wypłata dywidendy w naturze nie jest dla spółki odpłatnym zbyciem nieruchomości. Wypłata dywidendy w formie rzeczowej przez przyznanie udziału w nieruchomości jako substytut świadczenia pieniężnego nie powoduje powstania przychodu po stronie spółki.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska - Nowacka, Sędzia NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), Sędzia NSA Jerzy Płusa, Protokolant Aleksandra Brach, po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 25 marca 2010 r. sygn. akt I SA/Ke 120/10 w sprawie ze skargi P. sp. z o.o. w S. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w K. działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 28 października 2009 r. nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 marca 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w sprawie o sygnaturze akt I SA/Ke 120/10, działając na podstawie art. 146 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) dalej u.p.p.s.a., uchylił zaskarżoną przez P. sp. z o.o., interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego Ministra Finansów z dnia 28 października 2009 roku w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.

Skarżąca spółka we wniosku o udzielenie interpretacji wskazała, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego, detalicznego i wynajmu nieruchomości. Udziałowcami spółki jest dwóch wspólników. Każdy ze wspólników posiada po 80 udziałów po 500 zł każdy, co daje kapitał zakładowy w kwocie 80 000 zł. Wg stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. spółka posiada majątek trwały o wartości 923 735,19 zł. Spółka na dzień 31 lipca 2009 r. nie posiada zaległości podatkowych wobec ZUS, jak również wobec zatrudnionych pracowników. Spółka dysponuje niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych, zgromadzonym na kapitale zapasowym, który po rozwiązaniu uchwałą Zgromadzenia Wspólników nie zostanie wypłacony w formie dywidendy pieniężnej, lecz w formie dywidendy rzeczowej stanowiącej substytut dywidendy (świadczenia pieniężnego). Zamiarem spółki jest podjęcie uchwały przez Zgromadzenie Wspólników o wypłacie dywidendy w formie rzeczowej dwóm wspólnikom, co wynika z zapisów umowy spółki. Ze względu na potrzeby utrzymania płynności finansowej spółka przeniosłaby na wspólników prawo własności wyodrębnionej geodezyjnie części nieruchomości, której rynkowa wartość odpowiadałaby kwocie zobowiązania spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału.

Do przedstawionego powyżej zdarzenia przyszłego wnioskodawca zadał pytanie, czy wypłata dywidendy w formie rzeczowej, w szczególności przekazanie wspólnikom prawa własności nieruchomości, spowoduje powstanie w spółce przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ocenie spółki, w wyniku wypłaty dywidendy w formie rzeczowej wartość rynkowa pozostałych w spółce aktywów nie wzrośnie w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. nr 21, poz. 86 ze zm.). Jedynie co ulegnie zmianie to rodzaj aktywów, które pozostaną w spółce po wypłacie dywidendy, tj. zamiast gotówki zostanie wydana nieruchomość. Do dywidendy rzeczowej nie znajduje także zastosowania art. 14 ust. 1 ustawy p.d.o.p., określający warunki wpływające na sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz rzeczy ruchomych. Zdaniem spółki, przepis ten nie ma zastosowania do wypłaty dywidendy w formie rzeczowej z co najmniej dwóch przyczyn: wypłata dywidendy nie stanowi odpłatnego zbycia praw (1), nadto w przepisie jest wyraźnie mowa o cenie określonej w umowie, natomiast przy wypłacie dywidendy nie dochodzi do określenia jakiejkolwiek ceny (2).

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z 28 października 2009 r., Dyrektor Izby Skarbowej, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdził, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej jest nieprawidłowe. Podniósł, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym podjęcie uchwały przez Zgromadzenie Wspólników o wypłacie zysku (dywidendy) w formie niepieniężnej, tzn. w postaci prawa własności do części nieruchomości, skutkuje powstaniem zobowiązania spółki do zaspokojenia roszczeń udziałowców o wypłatę dywidendy. Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia przez spółkę znajdującego się w jej aktywach prawa własności do nieruchomości prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania spółki. W ten sposób spółka, jako dłużnik, zwolni się z długu, a w/w prawo własności nieruchomości będzie przysługiwało wspólnikowi. Prowadzi to do powstania po stronie Spółki przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy p.d.o.p. Przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty dywidendy w postaci niepieniężnej należy bowiem traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na równi ze zbyciem tego prawa.

Należy zauważyć, że z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest taka sama, jak ta, w której podatnik dokonuje odpłatnego zbycia nieruchomości, tym samym osiąga przychód do opodatkowania. Uznanie, że przeniesienie w drodze wypłaty dywidendy prawa własności nieruchomości należy traktować na równi z wypłatą dywidendy w gotówce spowodowałoby, w ocenie organu, nierówne traktowanie podatników. Podatnik, który najpierw dokonuje sprzedaży nieruchomości, a następnie reguluje swoje zobowiązania z tytułu dywidendy w formie pieniężnej, byłby opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast podatnik, który bezpośrednio w tą drogą przeniósł własność nieruchomości, nie osiągnąłby żadnego przychodu. Organ uznał więc, że wypłata dywidendy w formie niepieniężnej w drodze przeniesienia na udziałowców spółki prawa własności części nieruchomości, stanowiącej składnik aktywów spółki, spowoduje po stronie spółki wypłacającej dywidendę powstanie przychodu z odpłatnego zbycia praw rozpoznanego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy p.d.o.p., z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Reasumując, zdaniem organu, w spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia prawa własności części nieruchomości w wysokości wartości rynkowej nieruchomości odpowiadającej wartości dywidendy przeznaczonej do wypłaty.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej, działając w imieniu Ministra Fi...