Zakład pracy chronionej jako współwłaściciel nieruchomości a zwolnienie z podatku

Z uzasadnienia: Ilość współwłaścicieli nieruchomości władających nią wspólnie z zakład pracy chronionej nie ma znaczenia dla zwolnienia tego zakładu z podatku. Niezależnie ilu ich będzie zakład pracy chronionej z tego zwolnienia będzie korzystał i do zapłaty podatku od nieruchomości zobowiązany nie będzie. Ponoszenie podatku od nieruchomości przez podmioty będące jej współwłaścicielami wraz z nim jest obojętne majątkowo dla zakładu pracy chronionej. Nie uzyskuje on z tego tytułu ani żadnego przysporzenia ani też nie jest obarczony żadnym długiem.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. NSA Maria Serafin-Kosowska Sędziowie WSA Grzegorz Panek SO del. Jarosław Szaro /spr./ Protokolant ref. st. Eliza Kaplita po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 24 stycznia 2012 r. spraw ze skarg Prokuratora Rejonowego dla miasta R. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...], [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji dotyczących podatku od nieruchomości za 2004 i 2005 rok:

1) uchyla zaskarżone decyzje i utrzymane nimi w mocy decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2011 r. nrnr [...] i [...],
2) określa, że decyzje wymienione w pkt. 1) nie podlegają wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku.

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia [...] sierpnia 2011 r., nr [...] i [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej - SKO), po rozpatrzeniu odwołań Prokuratora Rejonowego od decyzji SKO z dnia [...] maja 2011 r., nr [...] i [...] odmawiających stwierdzenia nieważności decyzji SKO z dnia [...] czerwca 2010 r., nr [...] i [...] w przedmiocie uchylenia decyzji Prezydenta Miasta z dnia [...] grudnia 2009 r., nr [...] i [...] ustalających A. N., I. N., S. N. oraz J. N. zobowiązania podatkowe w podatku od nieruchomości za 2004 i 2005 rok w kwotach odpowiednio 7.989,00 zł i 8.238,90 zł, oraz ustalenia ww. zobowiązań w kwotach odpowiednio 2.851,30 zł i 2.940,50 zł, utrzymało w mocy zaskarżone decyzje.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że decyzjami z dnia [...] grudnia 2009 r. [...] i [...] Prezydent Miasta ustalił A. N., I. N., S. N. oraz J. N. zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości za 2004 i 2005 rok z tytułu współużytkowania wieczystego i współwłasności nieruchomości gruntowych wraz ze znajdującymi się na nich budynkami oraz budowli położonych w R. w dzielnicy N. oraz S. w kwotach odpowiednio 7.989 zł i 8.238,90 zł. Przy ustalaniu zobowiązania organ podatkowy nie zastosował ustawowego zwolnienia z podatku od nieruchomości w stosunku do części nieruchomości położonych w dzielnicy S. zajmowanych na prowadzony przez A. N. zakład pracy chronionej, pomimo zadeklarowania przez nią części powierzchni jako podlegających takiemu zwolnieniu. Organ stwierdził bowiem, że współwłasność gruntu z osobami nie prowadzącymi zakładu pracy chronionej skutkuje tym, iż współwłaściciele nie korzystają ze zwolnienia i także sam podatnik prowadzący zakład traci w całości prawo do zwolnienia z podatku od nieruchomości.

SKO decyzjami z dnia [...] czerwca 2010 r., nr [...] i [...] uchyliło powyższe rozstrzygnięcia i ustaliło A. N., I. N., S. N. oraz J. N. zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości za 2004 i 2005 rok w kwotach odpowiednio 2.851,30 zł i 2.940,50 zł.

Od powyższych decyzji sprzeciw wniósł Prokurator Rejonowy, zarzucając zaskarżonym rozstrzygnięciom rażące naruszenie przepisów art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 4, art. 7 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95 poz. 613 - zwanej dalej u.o.p.l.) oraz art. 91 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60, zwanej dalej - O.p.) w zw. z art. 366 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz.93, zwanej dalej - k.c.). Jego zdaniem, prawidłowa wykładnia w/w przepisów prowadzi do uznania, że jedynie A. N. korzysta ze zwolnienia w podatku od nieruchomości z uwagi na to, iż legitymuje się statusem zakładu pracy chronionej i w efekcie powinna być zwolniona z zapłaty podatku od nieruchomości w części, w jakiej zajmuje ją na prowadzenie tego zakładu. Pozostali współwłaściciele nieruchomości winni natomiast podatek uiszczać od całej nieruchomości (w tym również od części zajętej na prowadzenie w/w zakładu pracy chronionej), odpowiadają oni bowiem solidarnie za zobowiązanie podatkowe. Zdaniem wnoszącego sprzeciw, stwierdzenie że I.N., S.N., J.N. korzystają ze zwolnienia w podatku od nieruchomości z uwagi na fakt, iż współwłaściciel nieruchomości A. N. legitymuje się statusem zakładu pracy chronionej, rażąco narusza prawo.

Na skutek wniesionych sprzeciwów postanowieniami z dnia [...] marca 2011 r. wszczęte zostało z urzędu postępowanie o stwierdzenie nieważności decyzji SKO z dnia [...] czerwca 2010 r.

Decyzjami z dnia [...] maja 2011 r., nr [...] i [...] SKO odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 2010 r., nie podzielając stanowiska wyrażonego w sprzeciwie, że zaskarżone decyzje rażąco naruszają prawo.

W ocenie tego organu, rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 247 § 1 pkt 3 O.p., występuje w przypadku naruszenia przepisu prawnego, którego treść bez żadnych wątpliwości interpretacyjnych może być ustalona w bezpośrednim rozumieniu. Nie można natomiast uznać, że doszło do rażącego naruszenia prawa w sytuacji, w której organ podatkowy mając możliwość wyboru dwóch różnych wykładni z których każda może być logicznie uzasadniona, dokonując interpretacji przepisów opiera się na aktualnych wyrokach sądowych z uwagi na trafność, w jego ocenie, sformułowanych tez oraz przekonujący sposób argumentacji.

Zdaniem organu, zaskarżone decyzje nie naruszają przepisów prawa i tym samym nie występuje przesłanka stwierdzenia nieważności. Organ uznał, że w przedmiotowej sprawie zwolnienie z podatku od nieruchomości zajmowanych przez zakład pracy chronionej stanowiących współwłasność, uzasadniają reguły prawa własności, zgodnie z którymi wszyscy współwłaściciele mają prawo do całej nieruchomości i żaden z nich nie ma prawa do wyodrębnionej fizycznie części nieruchomości. Prowadzenie zatem przez jednego współwłaściciela zakładu pracy chronionej na części nieruchomości, skutkuje zwolnieniem z podatku innych współwłaścicieli nie prowadzących zakładu. Nie stanowi to nieuzasadnionego rozszerzenia zwolnienia ustawowego z tego względu, że zwolnienie z podatku zakładów pracy chronionej jest w istocie nie zwolnieniem samych zakładów lecz budynków, budowli i gruntów wchodzących w ich skład.

Organ wskazał również, że pogląd o zwolnieniu od podatku od nieruchomości także współwłaścicieli nieruchomości, którzy nie prowadzą zakładu pracy chronionej został wyrażony wprost w doktrynie i literaturze przedmiotu. Zdaniem organu, taka wykładnia odpowiada również celowi jaki chciał zrealizować ustawodawca wprowadzając zwolnienie zakładów pracy chronionej z podatków, polegającemu na stworzeniu preferencji dla przedsiębiorców zatrudniających osoby niepełnosprawne, jako jednostek pozostających pod szczególną ochroną. Potwierdza to regulacja art. 31 ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która przewiduje obowiązek przekazania przez podatnika środków uzyskanych ze zwolnień podatkowych w 10% na PFRON oraz w 90% na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych. W powyższym kontekście wykładnia art. 7 ust. 2 pkt 4 u.o.p.l. odmienna od przyjętej przez organ odwoławczy powoduje, iż w stanie faktycznym sprawy, przepis wprowadzający zwolnienie dla zakładów pracy chronionej z podatku od nieruchomości należałoby uznać za sprzeczny nie tylko z celem ustawodawcy, ale także skutkujący realnym pogorszeniem sytuacji ekonomicznej zakładu pracy chronionej w stosunku do pozostałych przedsiębiorców. W ocenie organu, stanowisko wyrażone w sprzeciwie prowadzi do uznania, że korzystanie przez zakład pracy chronionej ze wskazanego zwolnienia nie tylko nie miałoby uzasadnienia ekonomicznego, lecz faktycznie stanowiłoby dodatkowy koszt prowadzonej działalności. Zwolnienie podatkowe w takiej sytuacji z jednej strony traci ekonomiczny sens, ponieważ zakład pracy chronionej faktycznie ponosi ekonomiczny ciężar podatku, a ponadto kreuje dodatkowy koszt dla zakładu pracy chronionej z uwagi na konieczność przeznaczenia środków w wysokości równej zwolnieniu z podatku na fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Organ podkreślił, że w przedmiotowej sprawie Prezydent Miasta nie kwestionował prawa do korzystania ze zwolnienia z podatku od nieruchomości wszystkich współwłaścicieli nieruchomości w okresie kiedy byli nimi małżonkowie. Dopiero po śmierci współmałżonka prowadzącego zakład pracy chronionej i nabyciu współwłasności przez spadkobierców tj. troje zstępnych, organ podatkowy I instancji uznał, że ci nowi współwłaściciele są podatnikami, pomimo iż nieruchomość nadal zajęta jest w takim samym zakresie na prowadzenie zakładu pracy chronionej.

Zdaniem organu odwoławczego, przyjęta przez ten organ wykładnia przepisu nie może zostać uznana za rażąco naruszającą przepisy prawa, gdyż jest uzasadniona treścią przepisu, znajduje potwierdzenie w doktrynie oraz była stosowania w analogicznych sprawach przez organ I instancji w latach poprzedzających okres, za który ten organ dokonał wymiaru podatku.

Ponadto, w ocenie organu odwoławczego, błędne jest stanowisko wyrażone w sprzeciwie, że przepisy regulujące zasady odpowiedzialności solidarnej uzasadniają opodatkowanie wszystkich współwłaścicieli. Jako argumentu uzasadniającego opodatkowanie współwłaścicieli nieruchomości nie można bowiem powołać zasad odpowiedzialności solidarnej za zobowiązanie podatkowe regulujących kwestie zwolnienia z długu. W ocenie organu, art. 373 k.c. nie może znaleźć zastosowania w sprawie, ponieważ w sytuacji ustawowego zwolnienia z podatku nie można przyjąć, iż organ podatkowy zastosował

w stosunku do podatnika "zwolnienie z długu" o jakim mowa w tym przepisie.

W tej sytuacji nie powstaje bowiem w ogóle obowiązek i zobowiązanie podatkowe, a tym samym nie można mówić o istnieniu długu, z którego dłużnik może zostać zwolniony. Odpowiedzialność za zobowiązania związana jest wyłącznie z ustaleniem od kogo i w jakim zakresie organ podatkowy może żądać zapłaty podatku i należność egzekwować, natomiast uprzednie w stosunku do ustalenia zasad odpowiedzialności jest zawsze ustalenie, czy obowiązek podatkowy istnieje. Wynika to z różnicy pomiędzy długiem a odpowiedzialnością za dług, które w prawie podatkowym są odrębnymi kategoriami pojęciowymi.

Powołanymi na wstępie decyzjami z dnia [...] sierpnia 2011 r., nr [...] i [...] SKO, utrzymało w mocy ww. decyzje z dnia [...] maja2011 r., nr [...] i [...], podzielając argumentację wyrażoną w uzasadnieniach tych decyzji. Organ stwierdził, że nawet w sytuacji przyjęcia, że wątpliwości i różnice interpretacyjne, dotyczące przepisów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, pomiędzy organem wydającym zaskarżone decyzje, a stroną składającą odwołania, mogły być częściowo uzasadnione, to nie mogą one zostać uznane za mające charakter rażącego naruszenia przepisów prawa, jako przesłanki do stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej, zgodnie z art. 247 § 1 pkt 3 O.p. Naruszenie prawa określone w art. 156 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego nie dotyczy wykładni prawa, ale nie budzącego wątpliwości stanu przekroczenia prawa materialnego lub procesowego.

Ustosunkowując się do zarzutu dotyczącego wydania zaskarżonych decyzji przez członków SKO w składzie nieuprawnionym do orzekania, organ stwierdził, że nie miał on wpływu na treść orzeczenia. Organ wskazał, że odwołania od decyzji z dnia [...] maja2011 r. zostały rozpoznane oraz orzeczenia w ich następstwie wydane - w składzie zmienionym w całości.

Na powyższe decyzje SKO z dnia [...] sierpnia 2011 r. Prokurator Rejonowy, złożył skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, wnosząc o uchylenie zaskarżonych decyzji w całości.

Zaskarżonym rozstrzygnięciom zarzucono naruszenie:

- art. 247 § 1 pkt 3 O.p. poprzez stwierdzenie, iż nie doszło do rażącego naruszenia prawa,

- art. 3 ust. 1 pkt. 1 i ust. 4, art. 7 ust. 2 pkt.4 u.p.o.l. oraz art. 91 O.p. w zw. z art. 366 k.c. poprzez stwierdzenie, że I. N., S. N. oraz J. N. korzystają ze zwolnienia od podatku z uwagi na fakt, iż współwłaściciel nieruchomości A. N. legitymuje się statusem zakładu pracy chronionej.

W uzasadnieniu skarg, skarżący zarzucił, że pomiędzy art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 4, art. 7 ust. 2 pkt 4 u.p.o.l. oraz art. 91 O.p. w zw. z art. 366 k.c., a rozstrzygnięciami SKO z dnia [...] czerwca 2010 r., nr [...] i [...] zachodzi oczywista sprzeczność powodująca, że decyzje te nie mogą pozostawać w obrocie prawnym, co stanowi nieważność spowodowaną rażącym naruszeniem prawa. Zdaniem skarżącego, za "rażące" naruszenie prawa uznać należy czynność postępowania organu podatkowego lub istotę załatwienia sprawy będącą w swej treści zaprzeczeniem treści obowiązującej regulacji prawnej oraz gdy działanie organu w toku postępowania lub rozstrzygnięcie sprawy w decyzji w ogóle nie odpowiada nakazom wynikającym z prawa obowiązującego lub też łamie zakazy w nim ustalone. W ocenie skarżącego, SKO zastosowało art. 7 ust. 2 pkt 4 u.p.o.l. w stosunku do osób nieuprawnionych, nie objętych powyższym przepisem, a zatem rażąco naruszyło prawo.

Skarżący nie zgodził się ze stanowiskiem SKO, iż zwolnienie z podatku zakładów pracy chronionej jest w istocie zwolnieniem budynków, budowli i gruntów wchodzących w ich skład. Zdaniem skarżącego, z brzmienia art. 7 ust 2 u.p.o.l., który w punkcie 4 statuuje zwolnienie dla prowadzących zakład pracy chronionej, wynika że to podatnik jest zwolniony z zapłacenia podatku, nie zaś budynki, budowle i grunty wchodzące w skład zakładu pracy chronionej. Podatnik korzysta ze zwolnienia w podatku na obszarze gruntów, budynków i budowli zajętych na prowadzenie zakładu, co wskazuje na podmiotowo - przedmiotowy charakter zwolnienia z podatku. Powyższe nie wpływa jednakże na zastosowanie wykładni rozszerzaj...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »