Odszkodowanie za ustanowienie służebności przesyłu a PIT

Przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Bogusław Dauter (sprawozdawca), Sędzia NSA Bogdan Lubiński, Sędzia WSA del. Krzysztof Winiarski, Protokolant Tomasz Jankowski, po rozpoznaniu w dniu 29 września 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 18 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Sz 631/09 w sprawie ze skargi J. A. na interpretację podatkową Dyrektora Izby Skarbowej w B. działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 19 maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego:

1) uchyla zaskarżony wyrok w całości,
2) uchyla zaskarżoną interpretację,
3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w B. działającego z upoważnienia Ministra Finansów na rzecz J. A. kwotę 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z 18 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Sz 631/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę J. A. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w B., działającego z upoważnienia Ministra Finansów z 19 maja 2009 r., Nr [...], w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

2. Rozstrzygniecie to zapadło w następującym, przyjętym przez sąd pierwszej instancji, stanie faktycznym: 9 marca 2009 r. skarżąca złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. We wniosku tym podała, że jest właścicielką gospodarstwa rolnego, na którego gruntach na przełomie 2007-2008 Spółka z o. o. "E. W. K." ułożyła, w ramach prowadzonej inwestycji, podziemną linię energetyczną i światłowodową. W zamian skarżąca ustanowiła na rzecz spółki służebność przesyłu za odszkodowaniem w wysokości 125.000 zł. Dodatkowo skarżąca podała, iż w związku z prowadzeniem gospodarstwa od 21 lipca 2008 r. zarejestrowała się jako podatnik podatku od towarów i usług.

W omawianym wniosku strona zawarła m.in. pytanie czy dochód uzyskany z tytułu wypłaconego odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie skarżąca przedstawiła swoje stanowisko, w którym zawarła przekonanie, iż otrzymane odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.; dalej "u.p.d.o.f.").

3. W dniu 19 maja 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w B., działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w zakresie przedmiotowego pytania indywidualną interpretację podatkową, w której uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe. W uzasadnieniu organ powołał dyspozycję art. 9 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., podkreślając jednocześnie, iż powołany przez skarżącą przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a wyraźnie stanowi jakie odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów, ugód są wolne od podatku.

W dalszej części uzasadnienia organ odwołał się do uregulowania art. 285 k.c. dotyczącego służebności gruntowej, zestawiając je z normą wypływającą z art. 3054 k.c. odnoszącą się do odpowiedniego stosowania poszczególnych przepisów o służebnościach gruntowych do służebności przesyłu. Zestawienie to miało na celu wskazanie odmiennego charakteru obu tych ograniczonych praw rzeczowych.

W uzasadnieniu organ podkreślił również, iż skoro służebność przesyłu nie została literalnie wymieniona w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to brak jest podstaw do zastosowania w tym przypadku zwolnienia, które mogłoby doprowadzić do pogwałcenia art. 84 Konstytucji RP z uwagi na fakt, iż wszelkie odstępstwa od zasady powszechności i równości opodatkowania należy interpretować ściśle.

4. Pismem z 2 czerwca 2009 r. skarżąca wezwała organ do usunięcia naruszenia prawa poprzez uchylenie wydanej decyzji lub stwierdzenie jej bezskuteczności. Kwestionując stanowisko organu w wydanej interpretacji skarżąca stwierdziła, iż art. 3054 k.c. przesądza jednoznacznie o tym, że służebność przesyłu jest rodzajem służebności gruntowej, a więc w niniejszej sprawie zastosowanie ma sporne zwolnienie podatkowe.

5. W odpowiedzi na powyższe wezwanie Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził brak podstaw do zmiany wydanej interpretacji zwracając uwagę, iż wprowadzenie w późniejszym czasie do Kodeksu cywilnego regulacji dotyczącej służebności przesyłu nie wpłynęło na modyfikację art. 21 ust. 1 pkt 120 u.p.d.o.f., a więc zamiarem ustawodawcy nie było rozszerzenie zawartego w nim katalogu zwolnień. Ponadto zwolnieniem podatkowym, jak wskazał organ, objęte jest odszkodowanie - świadczenie jakie należy się poszkodowanemu za wyrządzoną szkodę, a nie wynagrodzenie za oddanie w użytkowanie czy za korzystanie z cudzej własności.

6. Na powyższą interpretację strona wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Admin...