Nadwyżkę VAT można przeznaczyć tylko na spłatę własnych zobowiązań

Prawo do zwrotu różnicy podatku w podatku od towarów i usług na rachunek bankowy podatnika, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, nie może zostać zrealizowane poprzez zaliczenie, na podstawie art. 76b w zw. z art. 76a § 1 i art. 76 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, niewykonanego - zgodnie z art. 87 ust. 2 pierwszej z wymienionych ustaw, zwrotu podatku na poczet zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych innego podatnika - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jacek Brolik (sprawozdawca), Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia WSA (del.) Lidia Ciechomska-Florek, Protokolant Dorota Żmijewska, po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej ze skargi kasacyjnej "A." sp. j. M. D., S. K., G. K., T. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 17 września 2009 r. sygn. akt I SA/Sz 182/09 w sprawie ze skargi "A." sp. j. M. D., S. K., G. K., T. R. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w S. z dnia 23 grudnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie zaliczenia zwrotu podatku na poczet zaległości podatkowych:

1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od "A." sp. j. M. D., S. K., G. K., T. R. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w S. kwotę 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 września 2009 r., sygn. akt I SA/Sz 182/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę "A." Spółka Jawna na [...] postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w S. z dnia 23 grudnia 2008 r. w przedmiocie odmowy zaliczenia zwrotu podatku od towarów i usług za lipiec 2008 r. na poczet zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych za sierpień 2008 r.

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Sad pierwszej instancji wynika, że spółka, pismem z dnia 17 sierpnia 2008 r., złożyła wniosek do Urzędu Skarbowego o przeksięgowanie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym (w kwocie 9.908,00 zł), wykazanego w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za lipiec 2008 r. na poczet zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT-5) za miesiąc sierpień 2008 r.

Postanowieniem z dnia 31 października 2008 r. organ podatkowy pierwszej instancji nie uwzględnił tego wniosku; odmówił wspólnikom Spółki Jawnej zaliczenia zwrotu VAT za lipiec 2008 r. w kwocie 9.908,00 zł, na poczet zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za sierpień 2008 r.

Mając na uwadze treść art. 87 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.; zwanej dalej "u.p.t.u.") oraz art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.; zwanej dalej: Ordynacja podatkowa) organ podatkowy wyraził pogląd, że zaliczenie zwrotu podatku od towarów i usług przysługującego spółce jawnej na poczet oddzielnych zobowiązań wspólników tej spółki jest niedopuszczalne, gdyż wspólnicy spółki jawnej, będący podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych, są innymi podatnikami niż spółka jawna będąca podatnikiem podatku, która nabyła prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Po rozpoznaniu zażalenia Spółki organ drugiej instancji utrzymał w mocy ww. postanowienie. Organ odwoławczy wskazał na regulacje zawarte w Kodeksie spółek handlowych (art. 1-10 i art. 22), w świetle których spółka jawna należy do kategorii spółek osobowych, a co się z tym wiąże jest "ułomną "osobą prawną, to znaczy nie jest ona osobą prawną w rozumieniu art. 33 Kodeksu cywilnego. Jednakże przepisy prawa podatkowego nie uzależniają statusu podatnika od posiadania osobowości prawnej. Status podatnika w przepisach ustaw uregulowany został niezależnie od regulacji dotyczących osobowości prawnej spółek.

Z kolei kwestię dokonywania zwrotu podatnikowi podatku od towarów i usług, w opinii organu, należało rozpatrywać w kontekście regulacji zawartych w ustawie z dnia 13 października 1995 r. zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.). W świetle art. 5 ust.1 powołanej ustawy podatnik rejestrujący i prowadzący działalność zobowiązany jest do złożenia w urzędzie skarbowym zgłoszenia identyfikacyjnego, przy czym zgłoszenia dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczby prowadzonych przedsiębiorstw. Na mocy ust. 3 powołanego artykułu zgłoszenie identyfikacyjne podatników nie będących osobami fizycznymi zawiera w szczególności pełną i skróconą nazwę (firma), formę organizacyjno-prawną, adres siedziby, numer identyfikacyjny REGON, organ rejestrowy lub ewidencyjny i numer nadany przez ten organ, wykaz rachunków bankowych, adres miejsce przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności.

Organ odwoławczy wskazał także na przepis art. 87 ust. 2 u.p.t.u. w świetle którego zwrot różnicy podatku następuje na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terenie kraju, wskazanym w zgłoszeniu identyfikacyjnym.

Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił także, że podatnikiem, zgodnie z art. 7 § 1 Ordynacji podatkowej, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub inna jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Takim przepisem, o którym mowa w art. 7 Ordynacji podatkowej, jest art. 15 ust. 1 u.p.t.u., stanowiący, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Podatnikiem w podatku od towarów i usług może być zatem każdy samodzielny podmiot prawny, niezależnie od jego formy organizacyjno prawnej. Organ wskazał, że na gruncie podatku dochodowego spółka jawna nie jest podmiotem tego podatku, bowiem podatnikami w tym zakresie są wspólnicy tej spółki. Z kolei, zaliczenie zwrotu podatku na poczet zaległości podatkowych reguluje art. 76b w związku z art. 76 Ordynacji podatkowej. Zwrot podatku od towarów i usług podlega zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwlokę określonych w decyzji, o której mowa w art. 53a, oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlega zwrotowi z urzędu, chyba, że podatnik złoży wniosek o jego zaliczenie w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

W ocenie organu odwoławczego, powyższe przepisy wskazują jednoznacznie, iż zwrot podatku od towarów i usług tylko podatnikowi, a w...