Orzecznictwo: Ulgi podatkowe — mieszkania na wynajem

Wyrokiem z dnia 9 lutego 2005 r. (I SA/Sz 226/04) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę Danuty iKrzysztofa A. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie z dnia 12 lutego 2004 r., Nr PB 3.34-4117/823-66/2003, w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r.

W uzasadnieniu sąd pierwszej instancji wskazał, że Naczelnik Urzędu Skarbowego w Świnoujściu decyzją z dnia l października 2003 r. określił D. A i K. A zobowiązanie w podatku dochodowym za rok 2001 w kwocie 13.246,90 zł. Podatnicy zaniżyli wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne, ponadto nie uwzględnili danych z informacji PIT- 1 złożonej przez płatnika U S.A. z tytułu pracy świadczonej przez D. A . Organ podatkowy nie zgodził się również z wykazanym przez podatników odliczeniem w kwocie 40.603,69 zł z tytułu poniesionych wydatków na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami na wynajem. Podatnicy błędnie obliczyli wskazaną kwotę, którą wyliczyli jako iloczyn limitu odliczenia przysługującego w 2001 r. w kwocie 161.000,00 zł oraz ilości mieszkań na wynajem w liczbie 12 i udziału we współwłasności budynku wynoszącego 8,33%.

W ocenie organu odliczenie w wysokości 310,80 zł powinno wynikać z iloczynu limitu odliczenia, ilości mieszkań na wynajem oraz udziału we współwłasności działki gruntu wynoszącego 0,37%. Opierając się na art. 47 §1 i art. 48 k.c. organ uznał, że pojęcie współwłasności należy odnieść do współwłasności nieruchomości gruntowej, gdyż na etapie budowy budynku mieszkalnego z przeznaczeniem co najmniej pięciu lokali pod wynajem przez współwłaścicieli bez znaczenia jest jakie mają oni plany w przedmiocie „podzielenia się” ilością wybudowanych przez nich mieszkań. Budynek wzniesiony na gruncie objętym współwłasnością nie stanowi odrębnej własności, tak więc ułamkowo określona współwłasność do gruntu odnosi się też do budynku, który jest częścią składową gruntu.

Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie zaskarżoną decyzją uchylił decyzję organu pierwszej instancji w całości i określił zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2001 r. w kwocie 8.181,70 zł. W spornej kwestii dotyczącej obliczenia ulgi podatkowej wynikającej z art. 26 ust. 2 i ust. 8 z tytułu poniesionych wydatków na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami na wynajem organ odwoławczy podzielił stanowisko organu pierwszej instancji. Ponieważ udział małżonków A w działce wynosi 370/100.000, zastosowany przelicznik w wysokości 0,37% jest poprawny. Jednakże Dyrektor Izby Skarbowej odmiennie ocenił sposób wyliczenia odliczeń w zakresie ilości mieszkań powstających na gruncie, w którym podatnicy posiadają udziały, która powinna być brana pod uwagę. W ocenie organu, ponieważ na działce, której podatnicy byli współwłaścicielami, mają powstać 4 budynki po 12 mieszkań każdy — a więc 48 lokali, sposób wyliczenia limitu powinien odpowiadać wzorowi: iloczyn limitu odliczenia przysługującego w 2001 r. — 161.000,00 zł, ilości mieszkań na wynajem — 48 i udziału we współwłasności działki gruntu — 0,37%, co stanowi 28.593,60 zł. Tym samym odwołujący się nabyli prawo do ulgi w zeznaniu rocznym za 2001 r. i skorzystania z odliczenia na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami mieszkalnymi na wynajem w wysokości 17.194,60 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy przysługującym limitem do odliczenia — 28.593,60 zł, a poniesionymi i odliczonymi w 2000 r. wydatkami — 11.399 zł.

Organ wskazał także, że powoływana przez skarżących uchwała siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 maja 2003 r., FPS 4/03, nie rozstrzyga kwestii będącej przedmiotem w rozpatrywanej sprawie (NSA rozważał problem współużytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, a nie współwłasności — odnośnie istnienia wspólnego prawa własności do gruntu NSA uznał, że należałoby uwzględnić udział we współwłasności nieruchomości obejmującej grunt i jego części składowe).

W skardze na powyższą decyzję podatnicy wnieśli o jej uchylenie, zarzucając jej obrazę prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 26 ust. l pkt 8, ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.d.o.f.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny, oddalając skargę, wskazał, że zgodnie z art. 47 i art. 48 k.c. budynki należą do części składowych gruntu, dlatego też prawo do odliczenia poniesionych w roku podatkowym wydatków na budowę budynku wielorodzinnego z mieszkaniami na wynajem przysługuje w określonych proporcjach wszystkim współwłaścicielom nieruchomości gruntowej, na których wznoszony jest ten budynek. Proporcje te nie zależą od wielkości zaangażowania poszczególnych współwłaścicieli w ponoszenie wydatków na budowę w ogólności. Skoro więc podatnicy są współwłaścicielami nieruchomości gruntowej, na której wznoszony jest dający podstawę do ulgi podatkowej budynek w części 0,37%, to w takiej też części uprawnieni są do uczestniczenia w ogólnej kwocie odliczeń z tytułu budowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego z 12 mieszkaniami w jednym, a 48 w czterech budynkach na wynajem i to niezależnie od tego, jaki jest ich udział w ogólnych wydatkach poniesionych na jego wybudowanie. Zatem ograniczenie przez organy podatkowe przypadającym skarżącym podatnikom ulgi podatkowej do kwoty stanowiącej iloczyn wielkości ich udziału w nieruchomości gruntowej (0,37%) oraz wysokości ogólnej ulgi przypadającej wszystkim właścicielom z tytułu budowy mieszkań na wynajem jest zgodne z przepisami. Wynikające z art. 26 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. uprawnienie podatnika do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych w roku podatkowym na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z co najmniej pięcioma mieszkaniami na wynajem rozciąga się też, z wyraźnej woli ustawodawcy, na uprawnienie do odliczenia od dochodu wydatku poniesionego na zakup działki pod budowę tego budynku, co uwzględniły organy w przedmiotowej sprawie przy odliczeniu z tytułu przedmiotowego wydatku w ramach ulgi w 2000 r.