WSA: Kara umowna może być kosztem uzyskania przychodu

Z uzasadnienia: Kara umowna z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu stanowi jej koszt uzyskania przychodu. Podkreślenia bowiem wymaga, iż zapłata kary miała na celu zminimalizowanie strat związanych z wycofaniem się uruchomienia centrum była dla spółki bardziej korzystna niż kontynuacja umowy na dotychczasowych warunkach. Zaoszczędzone w ten sposób środki finansowe zostaną przeznaczone na inną działalność operacyjną spółki, co z kolei powinno przyczynić się do uzyskania przez nią przychodów w przyszłości lub zabezpieczenia (zachowania) ich źródła.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Małecki Sędziowie NSA Stanisław Małek (spr.) WSA Katarzyna Nikodem Protokolant st.sekr.sąd. Paulina Budzyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lipca 2010 r. sprawy ze skargi A. Spółka z o.o. w M. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych:

I. uchyla zaskarżoną interpretację;
II. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej- organu działającego z upoważnienia Ministra Finansów do wydania interpretacji na rzecz strony skarżącej kwotę [..] zł (... złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

A Sp. z o.o. wniosła w dniu (...) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego. Przedstawiła następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zamierzał uruchomić telefoniczne centrum obsługi zagranicznych klientów. W tym celu zawarł umowę najmu nieruchomości na czas określony. Wobec zmiany sytuacji gospodarczej spółka wstrzymała plany utworzenia centrum oraz podjęła z wynajmującym rozmowy w sprawie wcześniejszego rozwiązania umowy.

Celem zmniejszenia strat związanych z koniecznością uiszczania czynszu i pozostałych opłat, jak i zapewnienia odpowiedniej rekompensaty na rzecz wynajmującego z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy, strony zawarły do niej aneks. Na jego mocy dokonano rozwiązania umowy pod warunkiem zapłaty przez spółkę kary umownej oraz czynszu za okres do rozwiązania umowy.

Mając na uwadze powyższy stan faktyczny, wnioskodawca przedstawił pytania:

1) czy kara umowna z tytułu rozwiązania umowy najmu stanowi koszt uzyskania przychodu spółki?

2) czy czynsz zapłacony za okres do rozwiązania umowy najmu stanowi koszt uzyskania przychodu?

3) czy spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu czynszu za okres do rozwiązania umowy?

Odnosząc się do pytania pierwszego, które jest przedmiotem zaskarżonej interpretacji, wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Natomiast stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy, nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów m. in.

- grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar,

- kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska, niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,

- kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Podkreślono, iż zapłata kary umownej miała na celu zminimalizowanie strat związanych z wycofaniem się z uruchomienia centrum telefonicznego bądź też nierentownym wykorzystaniem nieruchomości do innych celów. Poniesienie tego wydatku było zatem racjonalne i uzasadnione z punktu widzenia prowadzonej działalności. Zapłata kary była bowiem bardziej korzystna niż kontynuacja umowy najmu. Zaoszczędzone w ten sposób środki zostaną przeznaczone na inną działalność spółki, co powinno przyczynić się do uzyskania przez nią przychodów w przyszłości lub zabezpieczenia (zachowania) ich źródła.

Wskazano również, iż kary umowne z tytułu rozwiązania umowy najmu nie zostały wymienione w katalogu wydatków nie zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów.

Należy więc uznać, iż w przedstawionym stanie faktycznym kara umowna stanowi koszt uzyskania przychodu.

Na potwierdzenie swojego stanowiska spółka powołała orzecznictwo sądowoadministracyjne oraz interpretacje urzędów i izb skarbowych.

Dyrektor Izby Skarbowej, działając z upoważnienia Ministra Finansów, na podstawie przepisów art. 14b § 1 i § 6 ustawy Ordynacja podatkowa oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), uznał w dniu (...) stanowisko spółki za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu stwierdzono, iż aby dany wydatek został uznany za koszt uzyskania przychodu winien zostać poniesiony przez podatnika w sposób definitywny, w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów oraz mieć związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednocześnie musi być właściwie udokumentowany i nie może znajdować się w katalogu wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (art. 15 ust. 1 ustawy). Podkreślono również, iż według art. 16 ust. 1 pkt 22 pdop, nie uważa się za koszt uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

- wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,

- zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

- zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z powyższego wynika, iż kary umowne i odszkodowania inne niż wymienione w powołanym przepisie generalnie mogą stanowić koszt uzyskania przychodów. Jednak sam fakt niezaliczenia kar z tytułu odstąpienia od umowy nie decyduje jeszcze, że wydatek jest kosztem podatkowym. Musi on bowiem spełniać przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 1 pdop.

Zdaniem organu podatkowego odstąpienie od umowy z przyczyn ekonomicznych powoduje, że brak jest związku przyczynowego pomiędzy wydatkiem a przychodem. Sama chęć zapobieżenia jeszcze większej stracie nie przesądza, iż jest to działanie w celu osiągnięcia przychodu, jego zachowaniu bądź zabezpieczeniu. Jest to bowiem kwestia ryzyka związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W konsekwencji kara umowna z tytułu rozwiązania umowy najmu nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

Spółka, na podstawie przepisu art. 52 § 3 p.p.s.a., wezwała Dyrektora Izby do usunięcia naruszenia prawa, poprzez zmianę wydanej interpretacji. Zarzuciła naruszenie przepisów art. 121 § 1 w zw. z art. 124 o.p. oraz art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wskazała, iż organ podatkowy nie odniósł się do zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk sejmowy z 20 maja 2008 r.), z którego wynika, iż dopuszczalne jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z rezygnacją z wcześniej podjętych zamierzeń w celu ograniczenia strat. Nie odniósł się również do powołanych orzeczeń sądowych oraz interpretacji podatkowych.

Spółka podkreśliła, że kosztami uzyskania przychodów...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »