Orzecznictwo: Podatek od nieruchomości – kolejne kontrowersje wokół definicji budowli

Teza: Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1 a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 84 z 2002 r. z późn. zm. ) i art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca Prawa budowlanego (Dz. U. Nr 207, poz. 2016 z 2003 r. z późn. zm. ) podlegają części budowlane baterii koksowniczych (pieców przemysłowych) oraz fundamenty, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Budowlą bowiem nie jest bateria koksownicza jako całość techniczno - użytkowa (art. 3 pkt 1 Pb), ale jej część budowlana (art. 3 pkt 3 Pb) i tylko ta część podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ryszard Mikosz, Sędziowie WSA Teresa Randak (spr.), Bożena Suleja, Protokolant Paulina Kowalczyk, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 lipca 2010 r. sprawy ze skargi A Sp. z o.o. w D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) orzeka, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu w całości do czasu uprawomocnienia się wyroku, 3) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz strony skarżącej kwotę [...] ([...]) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. – w dalszej części uzasadnienia określane słowem "Kolegium" – utrzymało w mocy na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2006 r. Ordynacja podatkowa ( Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005 r. z późn. zm. ) oraz art. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych ( Dz. U. Nr 79, poz. 856 z 2001 r. z późn. zm. ) decyzję Prezydenta Miasta D. z dnia [...] r. w przedmiocie wymiaru podatku od nieruchomości za 2006 r. w wysokości [...] zł.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia stwierdzono, że decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta D. określił "A" Sp. z o. o. z siedzibą w D.– w dalszej części uzasadnienia określanej zamiennie "Spółką" lub "Koksownią" – podatek od nieruchomości za 2006 r. w wysokości [...] zł.

Spółka wniosła od w/w decyzji odwołanie, domagając się jej uchylenia w części dotyczącej rozstrzygnięcia w zakresie kwalifikacji baterii pieców koksowniczych jako budowli w całości. Koksownia zarzuciła organowi I instancji naruszenie:

a. art. 2 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 1 a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych w związku z art. 3 pkt 1 lit b i art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane poprzez uznanie, że baterie pieców koksowniczych stanowią w całości budowle i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości od całej wartości. Zdaniem Spółki tylko część baterii pieców koksowniczych stanowi budowlę, zatem tylko w tym zakresie baterie pieców koksowniczych podlegają opodatkowaniu,

b. art. 210 § 4 w związku z art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez brak określenia w decyzji jednolitej i ostatecznej kwalifikacji baterii pieców koksowniczych na gruncie Prawa budowlanego,

c. art. 191 Ordynacji podatkowej poprzez nie dokonanie samodzielnej oceny materiału dowodowego przez organ podatkowy,

d. art. 180 § 1 w związku z art. 197 § 1 oraz art. 191 Ordynacji podatkowej poprzez oparcie rozstrzygnięcia w sposób nieuzasadniony jedynie na podstawie wybranych arbitralnie przez organ podatkowy dowodach zebranych w toku postępowania oraz poprzez nieuwzględnienie zarzutów merytorycznych przedstawionych przez Spółkę w toku postępowania w stosunku do przedmiotowych dowodów,

e. art. 197 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez powołanie na biegłych jednostek organizacyjnych oraz nieprawidłowe określenie celu powołania biegłych,

f. art. 123 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez brak umożliwienia Spółce zadawania pytań i żądania wyjaśnień od powołanych biegłych, pomimo merytorycznych zastrzeżeń zgłoszonych do przedstawionych opinii,

g. art. 180 § 1 w związku z art. 120 Ordynacji podatkowej poprzez oparcie decyzji na podstawie dowodów zebranych w toku wadliwie przeprowadzonych czynności sprawdzających oraz kontroli podatkowej.

Zdaniem Koksowni baterie pieców koksowniczych stanowią urządzenie techniczne, które jedynie w zakresie części budowlanej można uznać za budowlę i w konsekwencji wartość części budowlanej baterii pieców koksowniczych powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na zasadach właściwych dla budowli. Według stanowiska Spółki urządzenia techniczne mogą być uznane w całości za budowlę jedynie w dwóch przypadkach:

1. w przypadku, w którym można je sklasyfikować jako wolnostojące,

2. w przypadku, w którym można je uznać za urządzenia budowlane.

W przypadku natomiast baterii pieców koksowniczych nie ma miejsca żaden z powyższych przypadków, zatem zasadne jest opodatkowanie jako budowli jedynie budowlanej części pieców koksowniczych, zgodnie bowiem z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane za budowle uznaje się m.in. "części budowlane urządzeń technicznych ( kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń ) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Za przyjęciem takiego rozwiązania w ocenie Koksowni przemawia posłużenie się wprost przez ustawodawcę przykładem pieca przemysłowego jako urządzenia technicznego oraz wyraźne wskazanie w przepisach Prawa budowlanego, że jedynie część budowlana takiego urządzenia stanowi budowlę.

Odnosząc się do argumentów podniesionych w odwołaniu, Kolegium w pierwszej kolejności wskazało, że Spółka w pierwotnej deklaracji na podatek od nieruchomości za 2006 r. zgłosiła do opodatkowania:

a. [...] m. kw. powierzchni gruntów związanych z działalnością gospodarczą,

b. [...] m. kw. powierzchni użytkowej budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej,

c. [...] m. kw. powierzchni użytkowej budynków lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług zdrowotnych,

d. budowle o wartości [...] zł.

Łącznie kwota podatku od nieruchomości wyliczonego w tej deklaracji wyniosła [...] zł.

Koksownia dokonała korekt w/w deklaracji m.in. w dniu [...] 2008 r. wykazując w niej do opodatkowania dodatkowe budowle o wartości [...] zł. Ostatnią korektą z dnia [...] 2008 r. Spółka do opodatkowania wykazała:

a. [...] m. kw. powierzchni gruntów związanych z działalnością gospodarczą,

b. [...] m. kw. powierzchni użytkowej budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej,

c. [...] m. kw. powierzchni użytkowej budynków lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług zdrowotnych,

d. budowle o wartości [...] zł.

Prezydent Miasta D. postanowieniem z dnia [...] r. Nr [...] wszczął postępowanie podatkowe w sprawie określenia "A" Sp. z o. o. wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za lata 2003 – 2008. W uzasadnieniu postanowienia organ I instancji wskazał, że jednoznacznego ustalenia wymaga charakter należących do Spółki baterii pieców koksowniczych.

Decyzją z dnia [...] r. Nr [...] organ I instancji określił Koksowni wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2006 r. przyjmując, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają baterie pieców koksowniczych w całości jako budowla, a nie jak wskazywała Spółka tylko część ich wartości. Organ I instancji skorygował też wysokość należnego podatku o inne elementy, wyłączając z opodatkowania m.in. grunty zajęte na drogi wewnętrzne, oświetlenie dróg, obiekty znajdujące się w budynkach dotychczas opodatkowanych jako budowle, zmieniono klasyfikację niektórych budynków zgłoszonych do opodatkowania jako budowle, a także powierzchnię budynku rozdzielni.

Kolegium wskazało, że w postępowaniu przed Prezydentem Miasta D. zebrano szeroki materiał dowodowy, w tym opinie prawne w zakresie ustalenia pojęcia budowli dla potrzeb podatku od nieruchomości, a także opinii biegłych w przedmiocie kwalifikacji baterii pieców koksowniczych. Materiał dowodowy stanowi także dokumentacja fotograficzna spornych obiektów, a także dokumenty urzędowe obejmujące pozwolenie na budowę oraz dokumentację techniczną dotyczącą przedsięwzięcia określanego jako "Modernizacja baterii koksowniczej nr 1 wraz z przynależnymi węzłami technologicznymi i obiektami pomocniczymi".

Kolegium zaakcentowało, że postanowieniem z dnia [...] r. Nr [...] organ I instancji powołał "B" Wydział Budownictwa – Laboratorium Budownictwa z siedzibą w G. do wydania opinii na temat "Zakwalifikowania baterii koksowniczych – stanowiących własność "A" Spółki z o. o. znajdujących się na terenie tej Spółki w D. przy ul. [...] – do budowli w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane". Po przeprowadzeniu oględzin w dniu [...] 2008 r. została wydana opinia autorstwa [...][...] H.T., [...][...] P. Ł. i [...][...] J. K.. W opinii tej dokonano charakterystyki pięciu obiektów – baterii pieców koksowniczych, wskazując, że stanowią one element linii technologicznej zakładu koksowniczego. Biegli dokonując opisu baterii, stwierdzili, że "bateria koksownicza wraz z instalacjami i urządzeniami stanowi jednolitą całość techniczno – użytkową". Uznali przy tym, że nie ma podstaw formalno – prawnych i techniczno – technologicznych do wyodrębnienia z niej jakichkolwiek elementów. Kwalifikując baterie jako jednolitą całość wraz z instalacjami i urządzeniami wyjaśnili, że pod pojęciem jednolitej całości techniczno – użytkowej należy rozumieć, sytuację, gdy każdy z jej elementów jest konieczny do realizacji funkcji do jakiej obiekt został przeznaczony, że nie istnieje możliwość odłączenia lub demontażu jakiegokolwiek elementu obiektu bez wpływu na jego możliwości eksploatacyjne i użytkowe oraz, że elementy składowe obiektu usytuowane są tam, gdzie są konieczne. Ze względu na złożony charakter obiektu, wszystkie elementy w tym urządzenia, instalacje, elementy konstrukcji wsporniczej są ze sobą zintegrowane, wzajemnie przekazują na siebie obciążenia i wzajemnie obciążają, stanowiąc tym samym jednolity ustrój konstrukcyjny.

Pismem z dnia [...] 2008 r. Koksownia, mając na uwadze zasadnicze znaczenie kwalifikacji baterii pieców koksowniczych dla opodatkowania podatkiem od nieruchomości, zwróciła się o włączenie do materiału dowodowego kolejnych dwóch opinii: opinii technicznej z dnia [...] 2008 r. przygotowanej przez rzeczoznawcę budowlanego [...][...] Z. P. oraz opinii przygotowanej w dniu [...] 2008 r. przez departament prawno – organizacyjny Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego – w dalszej części uzasadnienia określanego zamiennie skrótem "GUNB" . W pierwszej opinii jej autor wskazał, że bateria koksownicza składa się z szeregu specjalistycznych pieców tworzących baterię oraz elementów budowlanych – podbudowy, przyczółków, pomostów i kanałów. W konsekwencji zakwalifikował poszczególne piece koksownicze tworzące baterię jako urządzenia, a następnie zaakcentował , że piece wraz z budowlanymi konstrukcjami wsporniczymi, przyczółkami i fundamentami – tj. częścią budowlaną urządzeń oraz towarzyszącymi urządzeniami składają się na całość użytkowo – techniczną baterii przemysłowej. Zdaniem biegłego baterii pieców koksowniczych nie można zaliczyć do wolnostojących urządzeń technicznych, z uwagi na to, że jest skomplikowanym urządzeniem produkcyjnym, wmontowanym w układ innych urządzeń oraz instalacji, z którymi tworzy razem całość technologiczną.

Przedstawiona przez Koksownię opinia GUNB – u w zasadzie ograniczała się do przytoczenia art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, ze wskazaniem na definicję budowli jako części budowlanej urządzenia technicznego np. pieca. Zastrzeżono jednak, że ostateczna kwalifikacja konkretnego zamierzenia budowlanego nie należy do właściwości GUNB.

Postanowieniem z dnia [...] r. Nr [...] Prezydent Miasta D. powołał "C" Sp. z o. o. z siedzibą w G. na biegłego do wydania opinii na temat, jak należy zakwalifikować baterie koksownicze, czy jako budowle w rozumieniu ustawy Prawo budowlane zgodnie z opinią Laboratorium Budownictwa, czy też nie stanowią one budowli, zgodnie z opinią [...][...] Z. P.. W dniu [...] 2008 r. odbyły się kolejne oględziny baterii pieców koksowniczych z udziałem przedstawicieli "C". Do w/w opinii dołączona została dokumentacja fotograficzna, obrazująca m.in. proces powstania jednej z baterii.

Do akt sprawy została dołączona także przedstawiona przez stronę opinia techniczna Instytutu Przeróbki Węgla – w dalszej części uzasadnienia określanego zamiennie skrótem "ICHPW" pt. "Analiza konstrukcji, przeznaczenia i funkcji technologicznych poszczególnych elementów składowych baterii pieców koksowniczych w świetle przepisów prawa budowlanego" sporządzona w maju 2008 r. Autorzy opinii dokonali podziału baterii koksowniczej na elementy służące bezpośrednio procesom technologicznym i elementy pomocnicze służące powiązaniu agregatu produkcyjnego z konkretną fizyczną lokalizacją obiektu. Zdaniem autorów opinii do budowli definiowanej jako części budowlane urządzeń technicznych należałoby zakwalifikować wszystkie elementy pomocnicze wchodzące w skład baterii. Do elementów tych zaliczyli m.in. płytę fundamentową, podparcie płyty dyszowej, konstrukcje betonowe kolektorów spalin i torowiska wypycharki, podpory pod rurociągi gazu opałowego i zbiorczych kolektorów gazu surowego, przyczółki, cokół komina, ganki mistrzowskie, pomosty czołowe wraz z urządzeniami budowlanymi. Zdaniem autorów opinii bateria pieca koksowniczego nie może być traktowana jako wolnostojąca instalacja przemysłowa lub urządzenie techniczne z uwagi na przypisany jej charakter "obiektu wysoce specjalistycznego", także pojedyncze piece wchodzące w skład baterii z uwagi na wkomponowanie ich w część budowlaną nie posiadają cech urządzeń wolnostojących.

W toku postępowania przed organem I instancji strona zapoznawała się parokrotnie ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Spółka była też informowana o powołaniu kolejnych biegłych poprzez przekazanie postanowień z dnia [...] r. i z dnia [...] r., jak też o przeprowadzeniu dowodu z udziałem biegłego – zawiadomienia z dnia [...] 2008 r. i z dnia [...] 2008 r. Zawiadomienia te zostały doręczona Koksowni na 7 dni przed wyznaczonym terminem oględzin, z pouczeniem o przysługującym prawie brania udziału w czynnościach. Z protokołów oględzin wynika, że każdorazowo w toku przeprowadzania oględzin obecni byli przedstawiciele Koksowni.

W rozważaniach prawnych, Kolegium w pierwszej kolejności odwołało się do regulacji zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( Dz. U. Nr 143, poz. 1199 z 2005 r. z późn. zm. ) – w dalszej części uzasadnienia określanej zamiennie skrótem "upol" – wskazując, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W powołanej ustawie zawarta została definicja budowli, w myśl której budowlą jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędacy budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem. Konieczne jest zatem, przy ustalaniu pojęcia obiekt budowlany posiłkowanie się przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ( Dz. U. Nr 156, poz. 1118 z 2006 r. z późn. zm. ). Przepis art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć:

a. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,

b. budowlę stanowiącą całość techniczno – użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,

c. obiekt małej architektury.

Spośród wymienionych obiektów budowlanych dla ustalenia znaczenia pojęcia budowli na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości znaczenie ma nie tylko kategoria budowli, a to z uwagi na treść art. 1 a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Budowla to zgodnie z art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury – co odpowiada treści art. 1 a ust. 1 pkt 2 upol – jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, naziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych ( kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrakowych i innych urządzeń ) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Jak zauważyło Kolegium, katalog budowli wymieniony w tym przepisie nie jest katalogiem zamkniętym, a stanowi jedynie przykłady obiektów będących budowlami. Przyjąć należy, że budowlą podlegającą opodatkowaniu w myśl ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, będzie obiekt budowlany – budowla stanowiąca całość użytkowo – techniczną wraz z instalacjami i urządzeniami, a także urządzenie budowlane związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jak zaakcentowało Kolegium zasadniczą kwestią sporną w rozpoznawanej sprawie było ustalenie, czy baterie pieców koksowniczych stanowią w całości budowle podlegające opodatkowaniu, czy też jedynie ich poszczególne elementy składające się na część budowlaną stanowiącą budowlę.

Oceniając tę kwestię, organ II instancji w pierwszej kolejności zwrócił uwagę na wspólne ustalenia każdej z opinii, podkreślając, że wszyscy autorzy ekspertyzy, uznali, że baterie pieców koksowniczych są podstawowym elementem wyposażenia zakładu koksowniczego istotnym dla produkcji koksu. Na terenie "A" znajduje się pięć takich baterii, przy czym mają one podobną zarówno budowę jak i działanie. Każda z opinii zawiera mniej lub bardziej szczegółowy opis konstrukcji baterii, z podkreśleniem, że jest to obiekt skomplikowany i że stanowi on pewną całość technologiczną. Różnica w tych opiniach dotyczy zaś kwestii uznania za budowlę całości baterii pieców koksowniczych bądź też jej części budowlanej. Organ wskazał, że z opinii przedłożonych przez stronę wynika, że jej autor ICHPW zaliczył do budowli tzw. części pomocnicze, przy czym katalog części budowlanych przedstawiony przez Instytut nie pokrywa się z katalogiem części wskazanych przez drugiego rzeczoznawcę [...][...] Z. P..

Jak zaznaczyło Kolegium, analiza zebranego materiału dowodowego, w szczególności opinii rzeczoznawców, zasadnym czyni pogląd organu podatkowego I instancji, który przyjął, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlega całość baterii koksowniczych jako jednolity obiekt techniczno – użytkowy. W tym zakresie Kolegium zwróciło uwagę, że z opinii sporządzonej przez "B" – Wydział Budownictwa, Laboratorium Budownictwa wynika, że "bateria koksownicza wraz z instalacjami i urządzeniami stanowi jednolitą całość techniczno – użytkową". Rzeczoznawcy uznali przy tym, że nie ma podstaw formalno – prawnych jak i techniczno – technologicznych do wyodrębnienia z nich jakichkolwiek elementów. Kwalifikując baterie jako jednolitą całość wraz z instalacjami i urządzeniami wyjaśnili, że "pod pojęciem jednolitej całości techniczno – użytkowej należy rozumieć, że każdy z jej elementów jest konieczny do realizacji funkcji do jakiej obiekt został przeznaczony, że nie istnieje możliwość odłączenia lub demontażu jakiegokolwiek elementu obiektu bez wpływu na jego możliwości eksploatacyjne i użytkowe oraz, że elementy składowe obiektu usytuowane są tam, gdzie są konieczne. Ze względu na złożony charakter obiektu, wszystkie elementy w tym urządzenia, instalacje, elementy konstrukcji wsporniczej ze sobą zintegrowane, wzajemnie przekazują na siebie obciążenia i wzajemnie obciążają stanowiąc tym samym jednolity ustrój konstrukcyjny". W ocenie Kolegium, trafność tej opinii potwierdza analiza dokumentacji fotograficznej, a także opis techniczny konstrukcji baterii. Jak zaznaczyło Kolegium, ustawa Prawo budowlane nie definiuje co należy rozumieć pod sformułowaniem "całość techniczno – użytkowa", należy zatem wskazać na takie powiązanie, które istnieje w sensie fizycznym tj. nie da się odłączyć jakiegoś elementu bez uszkodzenia tego elementu bądź całości, na którą składa się element, a jednocześnie powiązanie służy realizacji określonej funkcji – celu gospodarczego. Jak zaznaczyło Kolegium samo wskazanie w konstrukcji baterii pieców koksowniczych części budowlanej nie stanowi wystarczającej przesłanki do ograniczenia przedmiotu opodatkowania wyłącznie do budowli rozumianej jako część budowlana urządzenia technicznego, w sytuacji, gdy dany przedmiot podlega kwalifikacji jako obiekt budowlany będący całością techniczno – użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami. Kolegium podkreśliło, że baterie pieców koksowniczych to na tyle skomplikowane obiekty, że nie jest oczywisty podział tego obiektu na część budowlaną podlegającą opodatkowaniu i część niebudowlaną nie podlegającą opodatkowaniu. Dodatkowo, Kolegium wskazało, że w dokumentacji techniczno – budowlanej mowa jest o baterii pieców koksowniczych jako o obiektach budowlanych, których proces powstawania poddany został reżimowi Prawa budowlanego. W przedłożonej przez Koksownię dokumentacji znajduje się m.in. projekt architektoniczno – budowlany baterii koksowniczej nr 5 wraz z obiektami przynależnymi, w których wspomniana bateria wymieniona jest wprost jako jeden z głównych obiektów budowlanych. Zakres modernizacji baterii budowlanej nr 1 obejmował demontaż nie tylko zużytego wyposażenia technicznego, ale również rozbiórkę budowlaną części obiektów. Tak określony zakres prac, potwierdza zdaniem Kolegium, że baterie pieców koksowniczych stanowią całość techniczną. Nie jest możliwe usunięcie jej poszczególnych elementów bez naruszenia całości konstrukcji.

Odnosząc się do zarzutu powołania na biegłych jednostek organizacyjnych, Kolegium potwierdziło słuszność stanowiska organu I instancji, że użyte w art. 197 Ordynacji podatkowej słowo "osoba" nie oznacza, jak podniosła Spółka tylko osoby fizycznej, ale także osobę prawną. W tym przedmiocie Kolegium odwołało się do poglądu zawartego w wyroku NSA z dnia 24 lutego 2005 sygn. akt I GSK 15/05, zgodnie z którym powołanie – w pewnych sytuacjach – na biegłego jednostki organizacyjnej może być tym bardziej zasadne, gdy chodzi o wydanie opinii w sprawie na tyle skomplikowanej czy złożonej, że do wydania opinii mogą okazać się niezbędne wiedza i doświadczenie w różnych dziedzinach. Za zasadne uznało Kolegium spostrzeżenia Koksowni w odniesieniu do opinii "C" w części, w której dokonano wykładni przepisów prawa dla potrzeb zdefiniowania pojęcia budowli, podkreślając, że przedmiotem opinii mogą być tylko okoliczności dotyczące stanu faktycznego, a nie jego prawna ocena.

Za niezasadne uznało natomiast pozostałe zarzuty odwołania, w tym dotyczące naruszenia przepisów postępowania podatkowego tj. art. 122, art. 187 § 1, art. 180 i art. 123 § 1 Ordynacji podatkowej. Cytując w/w przepisy, Kolegium wskazało, że na gruncie badanej sprawy postępowanie wyjaśniające organu I instancji spełniało wymogi określone w art. 122, art. 187 § 1 i art. 180 § 1 w/w Ordynacji. Jak zaakcentował organ, postępowanie było prowadzone z udziałem Koksowni, powołani zostali biegli w zakresie wiadomości specjalistycznych, dołączone zostały do sprawy opinie przedłożone przez Spółkę, a w uzasadnieniu decyzji organ podatkowy dokonał oceny zgromadzonego materiału dowodowego, nie ograniczając się – wbrew twierdzeniu strony – do powtórzenia argumentacji wynikających z konkluzji opinii rzeczoznawców. Jak podkreśliło Kolegium, także zarzut dotyczący zebrania dowodów w toku wadliwie przeprowadzonych czynności sprawdzających oraz kontroli – nie zasługuje na uwzględnienie, a to z tej przyczyny, że – jak wynika z protokołu kontroli z dnia [...] 2008 r. – zakresem kontroli objęto "oględziny baterii koksowniczych pod kątem prawidłowości ich opodatkowania podatkiem od nieruchomości". Organ podatkowy zawarł w protokole ustalenia z kontroli, a także ocenę prawną sprawy.

Końcowo, organ wskazał, że także zarzuty dotyczące naruszenia art. 281 § 2 i art. 272 pkt 3 Ordynacji podatkowej nie znajdują odzwierciedlenia w przedłożonych aktach podatkowych, wyjaśniając, że żądanie od Koksowni informacji – w ramach czynności sprawdzających – nie naruszało prawa, gdyż cel tych czynności nie został ograniczony wyłącznie do badania formalnej poprawności składanych deklaracji, skoro stosownie do art. 272 pkt 3 Ordynacji podatkowej, celem tym może być również ustalenie stanu faktycznego.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach "A" Sp. z o. o. – działając przez pełnomocnika, będącego doradcą podatkowym – zarzuciła Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu – naruszenie:

1. prawa materialnego tj. art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1 a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane poprzez uznanie, że baterie pieców koksowniczych stanowią w całości budowle i z tego względu, w całości podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, co miało wpływ na wynik sprawy, bowiem doprowadziło do opodatkowania tym podatkiem części użytkowych baterii pieców koksowniczych, które nie stanowią budowli w myśl ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i Prawa budowlanego,

2. przepisów postępowania tj.

a. art. 191 i art. 122 Ordynacji podatkowej poprzez wadliwą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, ...