Darowizny: Dyskryminacja podatkowa związków partnerskich

Z uzasadnienia: Zdaniem Sądu organy podatkowe właściwie zinterpretowały znajdujące zastosowanie w sprawie przepisy oraz wskazały środki prawne uniemożliwiające zrealizowanie interesu strony i uwzględnienie intencji wynikających z treści wniosku. Pozostawanie w jednopłciowym związku partnerskim nie stanowi samodzielnej podstawy do skorzystania z ulgi podatkowej wynikającej z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, albowiem ulga ta przysługuje jedynie małżonkom, którymi zgodnie z obowiązującymi przepisami Konstytucji i Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego są mężczyzna i kobieta, którzy taki związek formalnie zawarli.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Sławomir Kozik (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Danuta Oleś, Sędzia NSA Alicja Stępień, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Dorota Pellowska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi K. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 18 listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn oddala skargę.

UZASADNIENIE

Umową darowizny z dnia 21 czerwca 2009 r. S. F. darowała K. F. rzeczy ruchome o łącznej wartości 5.018 zł.

W dniu 24 czerwca 2009 r. do Urzędu Skarbowego wpłynęło zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) ujawniające nabycie przez K. F. darowizny od S. F. W części G. poz. 151 - stosunek pokrewieństwa (powinowactwa) nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte własności rzeczy lub prawa majątkowe - zaznaczono poz. 1 małżonek. W piśmie przewodnim K. F. stwierdziła, że darczyńca jest jej partnerką życiową, z którą pozostaje w stałym związku partnerskim i tworzy rodzinę, co zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przyznaje najbliższym członkom rodziny darczyńcy prawo do zwolnienia podatkowego z tytułu darowizny - uzasadnia złożenie formularza SD-Z2.

W następstwie wszczęcia postępowania podatkowego Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją z dnia 1 września 2009 r. ustalił zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn w wysokości 14 zł z uwagi na zaliczenie obdarowanej, względem darczyńcy, do III grupy podatkowej (inny nabywca).

W odwołaniu od powyższej decyzji K. F. zarzucając rozstrzygnięciu organu podatkowego pierwszej instancji naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, wniosła o uchylenie decyzji w całości oraz umorzenie postępowania w sprawie.

Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 18 listopada 2009 r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, stosownie do zapisu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r. (Dz. U z 2009 r. nr 93, poz. 768) jest nabycie tytułem darowizny przez osoby fizyczne własności rzeczy i praw znajdujących się bądź wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (art. 5) i powstaje - w przypadku zawarcia umowy bez zachowania formy aktu notarialnego - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia (art. 6 ust. 1 pkt 4). Podstawę opodatkowania stanowi czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych (art. 7 ust. 1).

Uzasadniając swoją decyzję organ wskazał, że zgodnie z regulacją art. 4a małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo. ojczym i macocha - zwolnieni są z omawianego podatku, w przypadku nabycia m.in. rzeczy ruchomych w drodze darowizny, po spełnieniu warunków zawartych w tym przepisie.

W ocenie organu fakt zawarcia umowy darowizny, mocą której K. F. nabyła od S. F. rzeczy ruchome o łącznej wartości 5.018,- zł jest bezsporny. Niekwestionowanym pozostaje również takt, że strony w treści umowy oświadczyły, że "Darczyńca i Obdarowana pozostają w faktycznym, stałym związku partnerskim, przez co tworzą rodzinę i tym samym są najbliższymi dla siebie osobami". Z powyższego nie wynika, że strony umowy należą do kręgu osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. W tym stanie faktycznym nie można zgodzić się z informacją zawartą w części G, poz. 151, że istnieje stosunek pokrewieństwa nabywcy - K. F. do osoby, od której zostały nabyte własności rzeczy - S. F., pozwalający użyć określenia: małżonek.

Organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 18 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm.) ustawa zasadnicza gwarantuje ochronę prawną i opiekę państwa małżeństwu, jako związku kobiety i mężczyzny, rodzinie, macierzyństwu i rodzicielstwu. Konstytucja jednoznacznie stanowi, iż tylko związek kobiety i mężczyzny jest prawnie uznawany przez państwo jako małżeństwo i tylko taki związek korzysta z ochrony i opieki Rzeczypospolitej. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 ze zm.) w art. 1 stwierdza: "Małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta jednocześnie obecni złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński (§ 1). Małżeństwo zostaje również zawarte, gdy mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu i kierownik urzędu stanu cywilnego następnie sporządzi akt małżeństwa. Gdy zostaną spełnione powyższe przesłanki, małżeństwo uważa się za zawarte w chwili złożenia oświadczenia woli w obecności duchownego (§ 2). Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli (art. 23).

Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że przepis art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia od podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych wyłącznie przez enumeratywnie wymienione w nim osoby, a więc: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Takie ograniczenie jest prawnie wiążące. Także więc i organy podatkowe, których zadaniem jest stosowanie, a nie tworzenie prawa, są nimi związane.

Organ podatkowy II instancji wskazał ponadto, że standardem konstytucyjnym demokratycznego państwa prawnego wynikającym z art. 84 polskiej Konstytucji jest obowiązek płacenia przez każdego podatków wynikających z ustaw (tzw. zasada powszechności opodatkowania). Na organach podatkowych ciąży natomiast powinność stosowania obowiązujących przepisów, a takimi są unormowania ustawy o podatku od spadków i darowizn. Stąd nie można zgodzić się ze stanowiskiem odwołania opartym na poczuciu "rażącego naruszenia zasady praworządności i równości wobec prawa" wynikającym w ocenie K. F. z "nierówności w zakresie nakładania na podatników obciążeń podatkowych i obejmowaniu ich zwolnieniami i ulgami podatkowymi".

Dyrektor Izby Skarbowej poza sferą rozważań pozostawił zarzuty odwołania oparte w swej treści na krytyce ustawodawcy oraz treści poszczególnych przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, które w swej istocie nie są zarzutami przeciw decyzji.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skarżąca K. F. zarzucając zaskarżonej decyzji naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, a w szczególności:

- naruszenie art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. 09. 93. 768) w powiązaniu z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (...) poprzez ich niezastosowanie w sprawie;

- naruszenie przepisu art. 122 oraz art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej (...) poprzez niepodjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego i wyczerpującego wyjaśnienia stanu faktycznego;

- naruszenie art. 120 i 121 Ordynacji podatkowej poprzez niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy oraz błędne stosowanie przepisów prawa oraz poprzez nieprowadzenie postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych; wniosła o uchylenie decyzji w całości oraz umorzenie postępowania.

W ocenie skarżącej Dyrektor Izby Skarbowej błędnie interpretując w niniejszej sprawie przepis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn w powiązaniu z art. 32 Konstytucji, naruszył art. 120, 121, 122, 187 § 1 ordynacji podatkowej, poprzez niepodjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego i wyczerpującego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz poprzez niewłaściwe zastosowanie przepisów prawa lub brak zastosowania w sprawie.

Wskazując krąg osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn K. F. zaznaczyła, że przywołanie w skardze instytucji małżeństwa ma na celu porównanie sytuacji faktycznej i prawnej małżonków z osobami tworzącymi związki partnerskie. W ocenie ska...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »