Procedura zwrotu opłaty skarbowej jest biurokratyczna i długotrwała

Interpelacja nr 8119 do ministra finansów w sprawie opłaty skarbowej

Szanowny Panie Ministrze! Od określonych czynności urzędowych podatnik musi zapłacić opłatę skarbową do właściwego urzędu. Wpłacenie tej opłaty jest proste, jednak kłopoty pojawiają się w sytuacji, gdy podatnik chce ją odzyskać. Ponieważ procedura zwrotu opłaty skarbowej jest długotrwała i skomplikowana, powinna zostać – zdaniem ekspertów – zmieniona.

Zgodnie z obowiązującym przepisami podatnik musi zapłacić opłatę skarbową od wskazanych w przepisach prawa czynności urzędowych. Uiszczenie tej opłaty jest stosunkowo proste - najczęściej opłatę można wnieść albo w kasie urzędu skarbowego, albo wpłacając na rachunek bankowy.

Problemy pojawiają się wtedy, gdy podatnik chce odzyskać wpłaconą opłatę. Z taką sytuacją mamy np. do czynienia, gdy podatnik zobligowany jest wnieść opłatę w miejscu zamieszkania, a nie zameldowania, a są one inne. Z urzędu skarbowego, gdzie podatnik chciał uiścić opłatę skarbową, został odesłany jednak do urzędu miasta, na rzecz którego pieniądze zostały już przekazane. W urzędzie miasta okazało się, że należy zwrócić się z wnioskiem o zwrot, właściwie go uzasadnić i wskazać formę zwrotu, a potem poczekać na rozpatrzenie wniosku i uprawomocnienie się decyzji. Po tym czasie może pieniądze zostaną zwrócone.

Od 1 stycznia 2007 r. zmienił się sposób uiszczania opłaty skarbowej. Na ten aspekt zwraca uwagę adwokat M.S., partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. Wejście w życie nowej ustawy o opłacie skarbowej spowodowało, że sama zapłata zasadniczo przestała odbywać się za pomocą znaków opłaty skarbowej. Podatnik, uiszczając opłatę skarbową, jest zobowiązany zapłacić ją w kasie właściwego organu podatkowego lub przelać ją na jego rachunek bankowy.

Sama procedura wpłaty jest prosta, jednak praktyczna trudność, z którą na tym etapie podatnik musi się zmierzyć, dotyczy ustalenia tego, który z organów podatkowych będzie właściwy – tłumaczy M.S. Dodaje, że sprawa staje się dla podatnika o wiele bardziej skomplikowana, jeśli okaże się, że zapłata opłaty skarbowej nastąpiła nienależnie, np. z powodu niedokonania czynności urzędowej, od której uiszczono opłatę.

Jeżeli mimo zapłacenia opłaty nie dokonano czynności urzędowej albo nie wydano zaświadczenia lub zezwolenia (pozwolenia, koncesji), opłata skarbowa od tych czynności podlega zwrotowi. M.S., doradca podatkowy w BDO Numerica, tłumaczy, że zwrot opłaty skarbowej jest dokonywany po przeprowadzeniu postępowania podatkowego i wydaniu decyzji w tym zakresie. Postępowanie wszczyna wniosek o zwrot opłaty skarbowej.

Zwrot opłaty skarbowej następuje na wniosek - w gotówce lub na rachunek bankowy wnioskodawcy, po uprzednim wydaniu decyzji określającej wysokość zwrotu. Jeżeli obowiązek zapłaty opłaty skarbowej ciążył solidarnie na osobach lub jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, decyzję o zwrocie wydaje się wszystkim solidarnie zobowiązanym do jej zapłaty, natomiast zwrot opłaty skarbowej następuje na rzecz jednej z tych osób lub jednostek, określonej w decyzji o zwrocie.

Okres oczekiwania na zwrot opłaty skarbowej można skrócić, składając wniosek o jej zwrot za pośrednictwem organu, w którym pierwotnie złożono zgłoszenie, zaświadczenie, wniosek lub inny dokument rodzący obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej. Na taką możliwość zwraca uwagę A.W., asystent podatkowy w ITA Doradztwo Podatkowe. Ekspert stwierdza, że w takim wypadku organ, do którego złożono wniosek o zwrot opłaty skarbowej, jest z urzędu zobowiązany do przekazania jej do właściwego organu podatkowego wraz z kompletem dokumentów dotyczących sprawy, co może skrócić czas potrzebny organowi podatkowemu do jej rozpatrzenia.

W tym samym trybie można domagać się zwrotu opłaty skarbowej uiszczonej w niewłaściwym organie. W praktyce jednak opisana procedura nie jest restrykcyjnie przestrzegana przez organy podatkowe, które sprawy związane ze zwrotem niewykorzystanej opłaty skarbowej załatwiają bez zbędnej zwłoki.

Opłata skarbowa podlega zwrotowi, jeżeli mimo zapłacenia opłaty nie dokonano czynności urzędowej, nie wydano zaświadczenia, zezwolenia (pozwolenia, koncesji). Według R.S., doradcy podatkowego z kancelarii...