Podstawa wymiaru składek ZUS przedsiębiorcy

Interpelacja nr 2916 do ministra gospodarki w sprawie wysokości ubezpieczenia społecznego osób prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą

W świetle art. 18 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 11, poz. 74, z późn. zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Uzależnienie wysokości ubezpieczenia osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą nie od osiąganych przez te osoby dochodów, ale od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powoduje określone konsekwencje.

W szczególności należy zwrócić uwagę na fakt, iż w porównaniu z lutym, w marcu osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą zobowiązane będą do zapłacenia składek w wysokości o kilkadziesiąt złotych większej. Dzieje się tak mimo znaczącej redukcji przez rząd Jarosława Kaczyńskiego składki rentowej.

Między II a IV kwartałem 2007 r. doszło do znaczącego zwiększenia poziomu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (z 2664,34 zł do 2899,83 zł). Obecne tendencje wzrostu płac uprawdopodabniają tezę, że podobna dynamika wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia będzie miała miejsce również w tym roku.

Konsekwencją tego stanu może być swoiste oderwanie wysokości składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność od rzeczywistego poziomu uzyskiwanych przez nich dochodów.

Problem ten w szczególności dotknąć może rzeszę osób prowadzących małe, rodzinne przedsiębiorstwa, w szczególności rzemieślników oraz handlowców. Znacząca podwyżka składek ubezpieczenia społecznego w każdym kwartale może spowodować znaczące osłabienie potencjału ekonomicznego podmiotów faktycznie decydujących – w związku z ich ilością i operatywnością – o rozwoju gospodarczym kraju. Pobocznie należy wskazać, że poszczególne regiony charakteryzują się różnym stopniem rozwoju oraz znaczącymi różnicami w wysokości wynagrodzeń. Może to wpływać na społeczną ocenę nieskuteczności – lub nawet niesprawiedliwości – obecnie obowiązujących regulacji.

System polegający na powiązaniu wysokości składek na ubezpieczenie społeczne ze sztywno oznaczaną kwotą, uzależnioną od wzrostu średniego miesięcznego wynagrodzenia, mógł sprawnie funkcjonować w okresach, gdy jego wartość nie ulegała znaczącym zmianom. Obecna dynamika wzrostu wynagrodzeń wskazuje, że system ten może naruszać interesy osób prowadzących działalność gospodarczą.

W związku z powyższym zwracamy się z prośbą o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy rząd dysponuje prognozami dotyczącymi wartości, jaką może osiągnąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie na koniec 2008 r.?

2. Czy rząd Donalda Tuska przewiduje zmianę obecnej regulacji określającej wysokość składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w celu zapobieżenia stałym podwyżkom płaconych przez nich składek, oderwanych od realnie osiąganych dochodów?

3. Czy program prac legislacyjnych rządu Donalda Tuska przewiduje wprowadzenie mechanizmów wsparcia mikroprzedsiębiorstw, a jeżeli tak, to jakich?

Z poważaniem

Posłanki Małgorzata Sadurska

i Elżbieta Kruk

Warszawa, dnia 18 kwietnia 2008 r.

Odpowiedź ministra gospodarki na interpelację nr 2916 w sprawie wysokości ubezpieczenia społecznego osób prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą

W odpowiedzi na pismo z dnia 6 maja 2008 r., znak: SPS-023-2916/08, przekazujące interpelację posłanek Małgorzaty Sadurskiej i Elżbiety Kruk w sprawie wysokości ubezpieczenia społecznego osób prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień i informacji:

Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób prowadzących działalność (w tym gospodarczą) stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Zdecydowana większość osób prowadzących działalność gospodarczą deklaruje (niezależnie od faktycznych dochodów) minimalną ustawowo dopuszczoną kwotę podstawy wymiaru składek dla celów społecznych. Podstawa została skalkulowana na tym poziomie w celu umożliwienia otrzymania odpowiedniej wysokości przyszłych świadczeń. Należy bowiem brać pod uwagę, że kwoty podstawy wymiaru składek rzutują na wysokości obliczanych od tych kwot świadczeń (emerytur, rent, zasiłków chorobowych i macierzyńskich).

W Sejmie przedostatniej kadencji podejmowane były próby wprowadzenia zróżnicowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą stosownie do przychodów z tytułu działalności gospodarczej (rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – druk nr 2790), nie udało się wypracować w parlamencie takiego rozwiązania, ponieważ uznano, że brak jest obiektywnej formuły badania wysokości faktycznych przychodów osiąganych przez te osoby, co jest warunkiem niezbędnym do wprowadzenia zróżnicowania.

Mając na względzie to, że największe trudności związane z wywiązaniem się z obowiązku opłacania składek mogą wystąpić na początku prowadzenia działalności gospodarczej, wprowadzono ustawą z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 150, poz. 1248) przepisy, które umożliwiają osobom rozpoczynającym prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych wykonywania tej działalności, opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych warunkach, tj. od zadeklarowanej przez siebie kwoty, nie niższej jednak niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jak wynika z powyższego, osoby rozpoczynające prowadzenie działalności mają możliwość opłacania przez pierwsze 24 miesiące składek na ubezpieczenia społeczne na bardzo korzystnych warunkach. Na przykład w 2008 r. miesięczne obowiązkowe obciążenia tych osób wobec FUS stanowią niespełna 100 zł.

Nie można jednak pomijać faktu, że obniżenie podstawy wymiaru składek wpływa na poziom obliczanych od nich świadczeń.

Rysuje się pogląd, że do działań zmierzających do obniżania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorców należałoby podchodzić z dużą ostrożnością. Mogłyby one bowiem prowadzić w perspektywie do zwiększenia dysproporcji w poziomie świadczeń emerytalno-rentowych osób prowadzących działalność gospodarczą w stosunku do świadczeń pracowniczych. Należy podkreślić, że w 2006 r., przy przeciętnej wysokości emerytur i rent z FUS wynoszącej 1214,75 zł, świadczenia takie dla osób prowadzących działalność gospodarczą wyniosły 898,16 zł.

W Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej zostały podjęte prace legislacyjne zmierzające do uproszczenia zasad rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne za osoby prowadzące działalność. Przygotowywane zmiany w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych mają na celu zmniejszenie częstotliwości zmian najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących działalność. Obecnie najniższa podstawa wymiaru składek ulega zmianie cztery razy do roku, co wymaga od przedsiębiorców śledzenia zmieniającej się kwoty tej podstawy i stosownie do tej zmiany dokonywania nowego wyliczenia opłacalnych składek. Realizacja przygotowywanych zmian umożliwiłaby osobom prowadzącym działalność zmiany podstawy wymiaru składek raz na rok.

Obecny rząd intensyfikuje działania sprzyjające małym i średnim przedsiębiorcom. Przyjęto nowelizację ustaw uwalniających energię przedsiębiorców. Dzięki ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »