Stawka VAT przy przekształceniu prawa do lokalu

Interpelacja nr 663 do ministra finansów w sprawie opodatkowania stawką podatku VAT przekształcenia po 1 stycznia 2008 r. praw do lokali w domach spółdzielni mieszkaniowych

Szanowny Panie Ministrze! Do 31 grudnia 2007 r. do przekształcania praw do lokali w domach spółdzielni mieszkaniowych obowiązywała 0-procentowa stawka VAT, zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług.

Większość przypadków przekształcania lokatorskiego prawa do mieszkania na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub prawo odrębnej własności lokalu dokonywana po 31 grudnia 2007 r. nadal nie będzie obciążana podatkiem VAT, gdyż zgodnie z art. 153 ust. 2 ustawy nie stosuje się jej przepisów do przekształcania lokatorskich praw na własnościowe, jeśli wnioskodawca przekształcenia uzyskał lokatorskie prawo do mieszkania przed 1 maja 2004 r. Tym samym opodatkowanie 7-procentową stawką VAT dotyczyć może tylko przekształceń dokonywanych na rzecz osób, które lokatorskie prawo do mieszkania uzyskały po 30 kwietnia 2004 r., co jest zjawiskiem marginalnym i dotyczy przede wszystkim osób bliskich byłych członków, których prawa do lokali wygasły.

Zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy, jeśli lokatorskie prawo do mieszkania ustanowiono po 30 kwietnia 2004 r., a przekształcenie będzie dokonywane przed upływem 5 lat od ustanowienia prawa lokatorskiego, to 7-procentową stawką VAT ma być opodatkowana różnica między rynkową wartością lokalu a zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym, pomniejszona o kwotę podatku.

Przepis ten nie uwzględnia nowej sytuacji stworzonej ustawą z 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 873), w której płatności członka wnioskującego przekształcenie lokatorskiego prawa do mieszkania na własnościowe zostały od 31 lipca 2007 r. ograniczone tylko do spłaty zadłużenia kredytowo-odsetkowego związanego z kosztami budowy mieszkania oraz zwrotu nominalnej kwoty pomocy publicznej, jaka była udzielana na pokrycie części kosztów budowy mieszkania lokatorskiego.

Mimo że samo przekształcenie prawa do lokalu będzie dokonywane na warunkach określonych w art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (a więc całkowicie pomijających rynkową wartość lokalu), to dla potrzeb wyliczenia podatku VAT konieczna będzie wycena rynkowej wartości lokalu przez rzeczoznawcę majątkowego oraz waloryzacja wkładu mieszkaniowego.

Zarówno koszt wyceny rynkowej wartości lokalu, jak i podatek VAT należny od przekształcenia prawa do lokalu muszą obciążać osobę wnioskującą przekształcenie prawa do lokalu.

Równocześnie należy zwrócić uwagę, że nie podlega podatkowi VAT przekształcenie najmu mieszkań w odrębną własność lokali na rzecz najemców mieszkań w budynkach, które przed przejęciem przez spółdzielnie mieszkaniowe były domami zakładowymi jednostek państwowych, nawet jeśli najem lokalu zawiązany został po 30 kwietnia 2004 r.

Brak jest logicznego i społecznego uzasadnienia dla przedstawionej wyżej niespójności przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przepisami ustawy o ...