Umowa na zastępstwo i uprawnienia kobiet w ciąży

Interpelacja nr 140 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie dyskryminującej polityki państwa w stosunku do kobiet w ciąży zatrudnionych na umowę-zlecenie

Szanowna Pani Minister! Regulacje prawne zawarte w Kodeksie pracy i innych aktach normatywnych dyskryminują kobiety w ciąży zatrudnione na umowę na zastępstwo, jak również kobiety, które urodziły, zanim powiatowy urząd pracy przyznał im prawo do zasiłku. Ustawodawca przewidział umowę na zastępstwo jako formę zwalniającą pracodawcę z obowiązku stosowania ochrony kobiet w ciąży. Nie dość, że pracodawca nie ma obowiązku przedłużenia umowy do czasu porodu, to dodatkowo jeszcze Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawia w takim przypadku przyznania zasiłku macierzyńskiego, gdyż zasiłek przysługuje tylko pracownikom. Kobieta zatrudniona na umowę na zastępstwo nie jest pracownikiem w rozumieniu K.p., gdyż umowa na zastępstwo jest umową cywilnoprawną, a nie umową o pracę wymienioną jako podstawa zatrudnienia w art. 2 K.p. Jest to skandaliczna regulacja prawna, która dyskryminuje kobietę w zależności od rodzaju umowy o pracę, którą narzuca pracodawca.

Co więcej, gdy z kobietą będącą w ciąży, do tej pory zatrudnioną na umowę na zastępstwo pracodawca rozwiąże umowę o pracę, jest ona pozbawiona prawa do zasiłku macierzyńskiego na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. 04.99.1001). Gdy kobieta w ciąży zwraca się do powiatowego urzędu pracy z wnioskiem o rejestrację, w świetle prawa zapewnia jej to ubezpieczenie społeczne i zasiłek dla bezrobotnych. Na mocy wyżej wymienionej ustawy ˝w razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek (...) lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu okres (pobierania świadczenia) ten ulega przedłużeniu o czas, przez który przysługiwałby jej, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek macierzyński˝ (art. 73 § 3 ww. ustawy). Ta korzystna regulacja nie działa jednak w stosunku do kobiet, które urodziły, zanim PUP przyznał im prawo do zasiłku.

Powyższa sytuacja jest przejawem nierównego traktowania obywateli przez prawo, jak również przykładem działań dyskryminujących kobiety w ciąży zatrudnione na umowę na zastępstwo. Stoi to także w jaskrawej sprzeczności z zapisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, która stanowi o równości wobec prawa, zakazie dyskryminacji (art. 32) oraz zapewni...