Wycena transakcji zapisanej w walutach obcych

Interpelacja nr 8292 do ministra finansów w sprawie proponowanej przez Ministerstwo Finansów nowelizacji ustawy o rachunkowości

Szanowna Pani Minister! Proponowane przez Ministerstwo Finansów zmiany w ustawie o rachunkowości mają na celu wprowadzenie udogodnień dla podatników w wycenie transakcji w walutach obcych. Od przyszłego roku służby księgowe dla celów podatkowych i księgowych będą przeliczać transakcje z zagranicznymi podmiotami według tych samych kursów walut. W sytuacji gdy powstanie należność lub zobowiązanie, zostaną one przeliczone według średniego kursu ogłaszanego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z poprzedniego dnia, a w dniu zapłaty zostaną one przeliczone według kursu faktycznie zastosowanego. Takie rozwiązanie według ekspertów ułatwi księgowanie transakcji w trakcie roku, jednocześnie nie naruszając prawidłowości i wiarygodności ksiąg rachunkowych. Nie oznacza to jednak, że nie przybędzie nowych problemów. Niestety, dla podatników nie będzie jasne, co ustawodawca rozumie pod pojęciem „kurs faktycznie zastosowany”. Problem nie pojawi się w sytuacji, gdy podatnicy kupią walutę bądź ją sprzedadzą w banku, w przypadku jednak zapłaty należności, która wpływa na rachunek walutowy i nie jest wymieniana na polskie złote, pojawią się trudności interpretacyjne.

Należy też mieć na uwadze art. 24c ust. 4-5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. nr 14, poz. 176, z późn. zm.) oraz art. 15a ust. 4-5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. nr 54, poz. 654, z późn. zm.). Zgodnie z dyspozycją tych unormowań, jeżeli przy obliczaniu wartości różnic kursowych nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień. Jeżeli faktycznie zastosowany kurs waluty jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty. W razie niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs, opierając się na kursach walut ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski.

Konieczna jest również świadomość, że ustawa o rachunkowości obliguje do stosowania metod wyceny w sposób ciągły w latach obrotowych. Brak zatem precyzyjnego określenia pojęcia „kurs faktycznie zastosowany” rodzić będzie wiele problemów wśród podatników.

Pani Minister! Czy...