Interpelacja nr 414 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie uchylenia art. 263 ustawy Kodeks pracy

Panie Ministrze! Uchwalona 28 lipca 2005r. ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167 poz.1398) uchyliła moc prawną art.263 Kodeksu pracy (Dz. U. 98.21.94 z dnia 1998.02.16), który wzmacniał ochronę pozycji pracownika w sporach toczonych z pracodawcą. Dotychczas obowiązujące przepisy Kodeksu pracy gwarantowały pracownikom bezpłatne dochodzenie roszczeń od pracodawców w sądzie pracy. Powołany art.263 stanowił, iż postępowanie w sprawach o roszczenia pracownika ze stosunku pracy jest wolne od opłat sądowych.

Sytuacja ta ulegnie zmianie 2 marca 2006r., gdyż z dniem tym zaczną obowiązywać przepisy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, które niestety dotkną w największym stopniu pracowników. Zgodnie z treścią art. 35 tej ustawy w sprawach z zakresu prawa pracy pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 zł od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. W sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50tys. zł, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową. Oznacza to, że pracownicy będą musieli zapłacić, np. w przypadku apelacji lub by w ogóle rozpocząć proces. Jest to niewątpliwie kolejny przejaw osłabiania pozycji pracownika w stosunku do pracodawcy. Konieczność uiszczania opłat sądowych może skutecznie zniechęcić pracowników do dochodzenia swoich praw na drodze sądowej. W sytuacji, gdy mamy w Polsce tak wysoki wskaźnik bezrobocia, nie można pozwolić, by pracownik od początku stał na pozycji przegranej w sporze z pracodawcą. Zwłaszcza dziś, kiedy przez wielu pracodawców tak powszechnie stosowane są naganne praktyki, jak choćby zmuszanie do pracy w godzinach nadliczbowych bez należnego wynagrodzenia, ważne jest zagwarantowanie prawa dochodzenia swoich roszczeń. Obecnie coraz większa liczba pokrzywdzonych pracowników przełamuje strach i występuje na drogę sądową przeciwko nieuczciwym pracodawcom. Potwierdzają to liczne artykuły publikowane w prasie. Za ich przykładem idą kolejne osoby. Jednakże postawienie bariery w postaci opłat sądowych może zmniejszyć liczbę procesów wytaczanych pracodawcom i wzmocnić u nich przekonanie o bezkarności ich nagannych działań.

Z uwagi na powyższe pragnę zadać Panu następujące pytania, na które oczekuję odpowiedzi:

1. Czy postulat usprawnienia działania pracy sądów musi odbywać się kosztem wykorzystywanych pracowników?

2. Czy nowe rozwiązania prawne rzeczywiście dążą do wyrównania pozycji pracownika i pracodawcy przed sądem?

3. Czy nie sądzi Pan, że wprowadzenie opłat sądowych nie przyczyni się do spadku liczby bezzasadnych wniosków, a jedynie spowoduje lawinę wniosków o zwolnienie z kosztów sądowych?

Z poważaniem

Posłowie Adam Ołdakowski i Maria Zbyrowska

Bartoszyce, dnia 14 grudnia 2005 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 414 w sprawie uchylenia art. 263 ustawy Kodeks pracy

Szanowny Panie Marszałku! Uprzejmie przekazuję na ręce Pana Marszałka pisemną odpowiedź na interpelację Pani Poseł Marii Zbyrowskiej i Pana Posła Adama Ołdakowicza z dnia 14 grudnia 2005 r. w sprawie uchylenia art. 263 § 1 Kodeksu pracy (pismo SPS-023-414/05), a przekazaną Ministrowi Sprawiedliwości przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej pismem z dnia 13 stycznia 2006 r., DPR-I-0700-1/JS/06.

Zgodnie z art. 263 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r...