Kłopoty podatkowe energetyki wiatrowej

Interpelacja nr 7676 do ministra finansów w sprawie sposobu naliczania podatku od nieruchomości dla firm prowadzących farmy wiatrowe

Szanowna Pani Minister! W ostatnich latach coraz większy nacisk kładzie się na wykorzystywanie energii ze źródeł odnawialnych i rozwój technologii z tym związanych. Na ostatnim szczycie Unii Europejskiej w Brukseli zdecydowano, że Europa ma radykalnie zwiększyć wytwarzanie energii odnawialnej. Już teraz istnieje co najmniej kilka unijnych programów, które przewidują dofinansowanie inwestycji związanych z budową nowych mocy wytwórczych opartych na odnawialnych źródłach energii oraz produkcji biokomponentów i biopaliw. Po około 500 mln zł na takie inwestycje przewidują regionalne programy operacyjne oraz Program Rozwoju Obszarów Wiejskich. O pieniądze można się też starać w ramach programu „Infrastruktura i środowisko”. Skala tej pomocy może już świadczyć o tym, jak dużą wagę do odnawialnych źródeł energii przykłada Unia Europejska i jakie nadzieje z tym wiąże.

W 2001 r. nasz rząd i parlament przyjęły strategię rozwoju energetyki odnawialnej, w której kładzie się także nacisk na prężny rozwój energetyki wiatrowej. Dzięki temu w Polsce już działają pierwsze farmy wiatraczne. Jedną z nich jest zespół sześciu wiatraków w Barzowicach należący do spółki akcyjnej Elektrownie Wiatrowe w Pieńkowie. Tej właśnie firmie gmina Darłowo naliczyła 435 tys. zł podatku od nieruchomości za 2002 r., uznając, że wiatraki to budowle służące działalności gospodarczej, opodatkowane 2-procentowym podatkiem od wartości całego urządzenia z wszystkimi jego składnikami, czyli od 21,5 mln zł. Spółka Elektrownie Wiatrowe w Pieńkowie określiła wartość farmy na 2,8 mln zł, traktując jako budowle tylko fundamenty i linie kablowe. Jej zdaniem nie można wymierzać podatku od całości urządzenia, gdyż zgodnie z klasyfikacją środków trwałych nie są to budowle, lecz mieszczą się w grupie kotłów i maszyn energetycznych. Elektrownia wiatrowa składa się z dwóch odrębnych części: żelbetonowego fundamentu i stalowego masztu, na którym jest zamontowana gondola z rotorem. Budowlą jest tylko fundament połączony trwale z gruntem oraz przewody i kable do sieci przesyłowych. Maszt i inne elementy techniczne dają się łatwo zdemontować i przenieść w inne miejsce.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznały rację wójtowi. Budowlą podlegającą opodatkowaniu jest siłownia wiatrowa jako całość, a nie jej poszczególne elementy. Klasyfikacja rodzajowa środków trwałych nie może tu być podstawą. Siłownie wiatrowe wraz z instalacjami stanowią budowlę techniczno-użytkową, spełniającą funkcję elektrowni. Nie da się przyjąć, że taką funkcję spełniają jakieś wybrane elementy. Definicja budowli z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest szersza niż definicja z prawa budowlanego.

W skardze kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego spółka zarzuciła, że nie został wyjaśniony stan faktyczny. O tym, czy za budowlę należy uznać całość siłowni, czy tylko niektóre jej elementy, powinien się wypowiedzieć biegły. Decyzja podatkowa jest zresztą niewykonalna, gdyż z osiąganych dochodów firma nie ma możliwości zapłacenia tak wysokiego podatku. Niska produkcja i jej sezonowość mają wpływ na kondycję finansową spółki. Poza tym, zgodnie ze standardami UE, cała siłownia wiatrowa wraz z fundamentem stanowi maszynę energetyczną, a nie budowlę. I tak też powinna być opodatkowana.

NSA oddalił jednak skargę kasacyjną, gdyż wobec braku zarzutów procesowych nie można było podważyć ustaleń faktycznych poczynionych przez WSA w Szczecinie. P...