Usługi transportu międzynarodowego — zakupy za granicą

Pytanie: Czy zakupy dokonane za granicą, związane z wykonywaniem usługi transportu międzynarodowego należy księgować brutto, czy netto?

Odpowiedź

Firmy świadczące usługi międzynarodowego transportu drogowego w prowadzonej dokumentacji księgowej w przeważającej części mają do czynienia z zagranicznymi dokumentami, tj. fakturami i paragonami. Standardowe koszty związane z wykonywaniem usług transportowych to przede wszystkim: zakup paliwa, zakup olejów i płynów, zakup części do samochodu, zakup map i atlasów, opłaty za przejazdy autostradami oraz opłaty parkingowe. Wszystkie te wydatki ponoszone poza granicami są wydatkami obejmującymi zagraniczny podatek od wartości dodanej. Wobec braku ścisłych i czytelnych uregulowań na gruncie polskich przepisów, tj. Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawy o PIT), jak i Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawy o CIT) powstaje pytanie, czy uiszczony zagraniczny podatek od wartości dodanej jest kosztem uzyskania przychodu? W praktyce pytanie to wyraża się w tym, czy zagraniczne rachunki należy księgować w kwocie brutto, czy też netto? Z drugiej strony, mając na uwadze, że polscy podatnicy mają prawo ubiegać się o zwrot podatku od wartości dodanej, zapłaconego za granicą, powstaje pytanie, czy kwoty odzyskanego podatku od wartości dodanej stanowią przychód podatkowy?

Zasadniczymi cechami podatku od wartości dodanej są:

  • powszechność,
  • faktyczne opodatkowanie konsumpcji oraz
  • stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego.

Te fundamentalne wyróżniki podatku VAT wynikają z zasady wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w krajach Wspólnoty Europejskiej. Zasada, o której tu mowa, została określona w Pierwszej Dyrektywie Rady z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych. Należy mieć przy tym na uwadze, że celem traktatu o Unii Europejskiej jest m.in. ustanowienie wspólnego rynku i unii gospodarczo-walutowej oraz realizacja wspólnych polityk lub działań, popieranie w całej Wspólnocie harmonijnego, zrównoważonego rozwoju działań gospodarczych oraz spójności ekonomicznej. W konsekwencji mechanizmy polskiego rynku powinny być zbliżone do mechanizmów funkcjonujących w ramach Wspólnoty. Innymi słowy należy stwierdzić, że obowiązujący na terenie Wspólnoty podatek od wartości dodanej jest podatkiem jednorodnym, to zaś oznacza, że podatek od wartości dodanej funkcjonujący w poszczególnych państwach członkowskich jest podatkiem tożsamym, czyli odpowiednikiem polskiego podatku od towarów i usług. To zaś w konsekwencji powinno skutkować faktem, iż zagraniczny podatek od wartości dodanej powinien być w myśl przepisów podatkowych analogicznie traktowany jak polski VAT, czyli co do zasady nie powinien być wliczany do przychodu ani nie może stanowić kosztu podatkowego.

Niemniej interpretacje w tej sprawie są krańcowo różne. W postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego wydanym przez Pomorski Urząd Skarbowy, z dnia 15 czerwca 2005 r., o sygn. DP/P1/423-0045/05, czytamy, iż „co do zasady podatek od towarów i usług nie wpływa na koszty uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy). Jednakże (...) przepisy dotyczą wyłącznie podatku od towarów i usług, o którym mowa w Ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.), poprzednio w Ustawie z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.). (…) Powyższe oznacza, że jeżeli podatnik w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą poniósł wydatek z tytułu zagranicznego naliczonego podatku od wartości dodanej, ma prawo zaliczyć (...) w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartość zapłaconego podatku”.

Z kolei np. w postanowieniu wydanym przez Urząd Skarbowy Kraków-Stare Miasto, z dnia 12 lipca 2005 r., sygnatura: PDP423-20-05-BA-27510, przeczytamy skrajnie różną interpretację tego samego przepisu prawa. Naczelnik w odpowiedzi na pytanie podatnika, czy istnieje możliwość zaliczenia podatku od wartości dodanej od zakupów dokonanych w Republice Czeskiej do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT postanowił: „Z uwagi na fakt, iż obowiązujący na terenie Republiki Czeskiej podatek od wartości dodanej jest pojęciem tożsamym, czyli czeskim odpowiednikiem polskiego podatku od towarów i usług — jednostka jest zobowiązana do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt. 46 ustawy o CIT, tj. kwota podatku od wartości dodanej, uiszczona na terytorium Republiki Czeskiej nie stanowi kosztów uzyskania przychodów”.

Wobec powyższego przyjrzyjmy się dokładniej uregulowaniom prawnym. Zarówno ustawa o PIT, jak i ustawa o CIT stanowią, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wymienionych i ściśle określonych w ustawie. Ta regulacja wynika z przepisów art. 22 ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

W obu wskazanych ustawach podatkowych czytamy, że kosztem uzyskania przychodu nie jest podatek od towarów i usług. Podatek od towarów i usług wymieniony jest w tzw. katalogu negatywnym wydatków, które nie mogą być kwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów. Stanowią o tym odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT. Od tej generalnej regulacji przepisy ustaw o podatku dochodowym przewidują jednak pewne wyjątki. Naliczony podatek od towarów i usług może być kosztem uzyskania przychodu, jeżeli podatnik jest zwolniony od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów, lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług. Naliczony podatek od towarów i usług stanowi również koszt podatkowy w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług — jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Ponadto kosztem jest też podatek należny w przypadkach przewidzianych ustawą. Zgodnie z przepisami podatek należny jest kosztem uzyskania przychodów w przypadku:

  •  importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Kosztem uzyskania przychodów nie jest jednak podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, która mogłaby stanowić podatek naliczony w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,
  •  przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami. <...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »