ABC faktoringu (4) – Opłaty i koszty

Korzystanie z faktoringu związane jest z ponoszeniem określonych kosztów. Faktoring bywa droższy od kredytu bankowego. Ma jednak nad nim zdecydowaną przewagę - jest bardziej dostępny dla małych i średnich firm. Koszt faktoringu w dużej mierze zależy od tego, na jaki rodzaj usługi zdecyduje się firma. W Polsce najpopularniejszy jest faktoring z regresem. Polega on na tym, że faktor nie przejmuje na siebie ryzyka braku zapłaty za dostarczony towar czy usługę.

Modele obsługi faktoringu

Firmy faktoringowe, w zależności od tego, czy są bankami czy też nie, stosują dwa modele obsługi faktoringu:

Wariant pierwszy to w istocie obsługa kredytu w rachunku bieżącym. Kwoty udzielonych przez faktora zaliczek z tytułu wykupionych należności obciążają rachunek faktoranta. Z chwilą gdy wierzytelność zostanie spłacona, zmniejsza się saldo zadłużenia na rachunku.

Jego wielkość określa przyznany limit. Ta forma faktoringu wyklucza konieczność blokowania kwot na wyodrębnionym koncie w postaci funduszu gwarancyjnego. Odsetki płacone są „z dołu”, podobnie jak to ma miejsce w przypadku kredytu w rachunku bieżącym, i naliczane od realnego zadłużenia.

Drugi wariant zakłada księgowanie wierzytelności na odrębnych kontach. Często bowiem faktoring niewłaściwy, z prawem regresu do zbywcy, jest traktowany (nie do końca poprawnie) jako forma pożyczki, kredytu; jeśli dłużnik nie spłaci należności, musi zrobić to zbywca. Stąd wykupioną wierzytelność traktuje się jak „zadłużenie". Nie może ono przekroczyć kwoty przyznanego limitu (limit ten oznacza granicę, do jakiej faktor będzie wykupywał wierzytelności). Oczywiście w aspekcie prawnym umowa faktoringu nie jest tym samym co umowa pożyczki albo kredytu. Niemniej przyjmując ten model obsługi, faktor nabywa wierzytelności warunkowo, a opłaty pobierane są „z góry". Na wyszczególnionych rachunkach blokowane są wierzytelności tworzące fundusz gwarancyjny oraz kwoty dyskonta.

Rodzaje opłat faktoringowych

1. Prowizja przygotowawcza za zbadanie wiarygodności kredytowej faktoranta i dłużnika oraz przygotowanie umowy.

Jest pobierana procentowo od kwoty przyznanego limitu zadłużenia i wynosi od 0,1 do 3 proc. wartość prowizji przygotowawczej. Może być też podana kwotowo.

2. Prowizja faktoringowa.

To podstawowa opłata przy faktoringu, a jej wysokość zależy od obrotu deklarowanego przez faktoranta - im będzie wyższy, tym prowizja będzie niższa. Niektórzy faktorzy przewidują prowizję ryczałtową, minimalną. Faktorant płaci ją wówczas, gdy nie dostarczy w danym miesiącu określonej wcześniej minimalnej ilości faktur. Jeśli w następnym miesiącu obrót faktoranta będzie wyższy, to faktor zwróci mu nadpłaconą kwotę prowizji. Dodatkowo mogą występować inne opłaty, uzależnione od rodzaju faktora, rodzaju faktoring...