MPiPS przeciwne nowym obciążeniom finansowym małych pracodawców

Interpelacja nr 12624 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie braku uregulowań prawnych dotyczących zwolnień grupowych w zakładach pracy liczących do 20 pracowników

Szanowna Pani Minister! Od dłuższego czasu zgłaszają się do mnie osoby, które ze względu na trudną sytuację ekonomiczną w kraju straciły pracę w małych firmach. Bardzo często było to jedyne źródło dochodu dla całej rodziny. Osoby te zwracają uwagę na brak uregulowań prawnych dotyczących tzw. zwolnień grupowych w zakładach pracy liczących do 20 pracowników. Ich zdaniem ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844, z późn. zm.) wprowadza nierówne traktowanie wobec prawa osób zatrudnionych w firmach do 20 i powyżej 20 pracowników. Jednym z głównych problemów jest brak trybu zwolnienia pracowników w zakładach do 20 osób (czyli w pewnym sensie nierówne realizowanie przywilejów pracowniczych), drugim - brak prawa do odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Pracodawca dokonujący wypowiedzenia jest zwolniony z szeregu zobowiązań, m.in. z braku porozumienia z organizacjami związkowymi, braku powiadamiania właściwego urzędu pracy. Jednocześnie pracownicy nie mają gwarancji zawartych w art. 8 ust. 1 wspomnianej ustawy uzależniające wysokość odprawy pieniężnej od długości zatrudnienia danego pracownika.

Moje wystąpienie do Pani nie ma na celu nałożenia dodatkowych obciążeń na drobnych przedsiębiorców, których aktualna sytuacja jest coraz bardziej dramatyczna. Jednocześnie nie może istnieć sytuacja, kiedy to pracownicy zatrudnieni w firmie liczącej 19 osób podlegają innym regulacjom prawnym niż pracownicy pracujący w firmie liczącej 20 osób. Zdaję sobie sprawę, że wspieranie drobnych przedsiębiorców jest jednym z priorytetów gospodarczych, jednak obecne przepisy prawne powodują, że wszystkie koszty zwolnień w małych firmach obciążają tylko i wyłącznie pracowników. Biorąc powyższe pod uwagę, zwracam się do Pani minister z następującymi pytaniami:

1. Czy Pani Minister planuje wprowadzenie zmian do ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, uwzględniając w nich osoby zatrudnione w firmach poniżej 20 osób?

2. Czy przewiduje Pani Minister, aby poprzez zmianę ustawy państwo gwarantowało odprawy dla pracowników małych firm?

Z poważaniem

Poseł Wojciech Żukowski

Warszawa, dnia 6 listopada 2009 r.

Odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej na interpelację nr 12624 w sprawie braku uregulowań prawnych dotyczących zwolnień grupowych w zakładach pracy liczących do 20 pracowników

Odpowiadając na interpelację pana posła Wojciecha Żukowskiego przekazaną przy piśmie z dnia 13 listopada br., znak: SPS-023-12624/09, w sprawie braku uregulowań prawnych dotyczących zwolnień grupowych w zakładach pracy liczących do 20 pracowników, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Pojęcie „grupowego zwolnienia” zostało po raz pierwszy wprowadzone do polskiego ustawodawstwa pracy od dnia 27 stycznia 1990 r., tj. od dnia wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 980, z późn. zm.). Definicja grupowego zwolnienia zawarta w art. 1 powołanej ustawy odpowiadała obowiązującym wówczas regulacjom prawa unijnego, tj. postanowieniom dyrektywy nr 75/129/EWG z dnia 17 lutego 1975 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych (zmienionej dyrektywą nr 92/56/EWG). Od dnia 1 stycznia 2004 r. ustawę o tzw. grupowych zwolnieniach z 1990 r. zastąpiła nowa ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr ...