Interpretacja 436-1/05 z dnia 21.03.2005 r. - Drugi Urząd Skarbowy w Gliwicach

Pytanie podatnika: Czy pożyczka udzielona przez wspólnika spółce jawnej z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej i wydatkowana w ciągu 12 miesięcy może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 9 pkt 10 lit. g ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Tutejszy Organ stwierdza, że zakres stosowania ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych został określony w rozdziale 1 - "Przedmiot opodatkowania". Należy podkreślić, że podatkowi podlegają tylko te czynności cywilnoprawne, które zostały wymienione enumeratywnie w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy. W art. 1 ust. 1 pkt 1 pod literą b) wymieniona została umowa pożyczki, natomiast pod literą k) umowa spółki (akt założycielski).

Treść nazwanych czynności cywilnoprawnych wymienionych wyraźnie w ustawie, należy ustalać w odniesieniu do postanowień kodeksu cywilnego regulującego poszczególne zagadnienia, w wypadku spółek również w odniesieniu do kodeksu spółek handlowych.

Jednocześnie zgodnie z brzmieniem punktu 2 ust. 1 artykułu 1 podatkowi od czynności podlegają zmiany powyższych umów, ale wyłącznie wtedy, gdy powodują podwyższenie podstawy opodatkowania.

W ustępie 3 tegoż artykułu zostało zdefiniowane pojęcie zmiany umowy spółki. Przypadki, co należy uważać za zmianę umowy spółki zostały określone w sposób wyczerpujący, osobno dla poszczególnych kategorii spółek tj. osobno dla spółek osobowych, osobno dla spółek kapitałowych. Natomiast zakres użytego w ustawie pojęcie "spółki osobowe" został określony w art. 1a. Stanowi on, że spółka osobowa to spółka cywilna, jawna, partnerska, komandytowa lub komandytowo-akcyjna.

W katalogu zmian umowy spółki zastosowane zostało kryterium "zwiększenia majątku (kapitału) spółki" jako kryterium uzasadniające obciążenie dokonanej zmiany podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ustawodawca jako przyczynę zwiększenia majątku spółki osobowej wskazał:

1. wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu (którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego)

2. pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika lub akcjonariusza,

3. dopłaty,

4. oraz oddanie przez wspólnika lub akcjonariusza spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.

Pozostałe przypadki traktowane przez ustawę jako zmiana umowy spółki to zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

- przy spółce kapitałowej - wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie kapitału zakładowego, oraz dopłaty,

- przekształcenie, podział lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki lub podwyższenie kapitału zakładowego,

- przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej lub jej siedziby - także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego - jeżeli rzeczywisty ośrodek zarządzania lub siedziba nie znajdowały się poprzednio na terytorium państwa członkowskiego, bądź jeżeli znajdowały się na terytorium takiego państwa, jeżeli umowa spółki nie podlegała podatkowi kapitałowemu.

Powyższy zakres pojęcia "zmiana umowy spółki" obowiązuje od 1.05.2004 r. i wynika z nowelizacji ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprowadzonej ustawą z dnia 19.12.2003 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 42).

W odróżnieniu od poprzedniego stanu prawnego, w przypadku spółek kapitałowych jako zmiana umowy spółki nie jest traktowane udzielenie pożyczki spółce przez wspólników lub a...