Jak fiskus walczy z szarą strefą

Interpelacja nr 11586 do ministra finansów w sprawie podejmowania działań związanych zograniczeniem szarej strefy

Szanowny Panie Ministrze! Na spotkaniu ze spółdzielniami woj. wielkopolskiego podniesiony został problem zwiększenia się szarej strefy w polskiej gospodarce, która szacowana jest na 40 mld zł. Jest to wynik działania niektórych firm bez rejestracji oraz braku ewidencji części obrotów w firmach handlowych i usługowych. Nadal jest bardzo popularne pytanie: Z fakturą czy bez faktury?

Na ostatnim posiedzeniu stałej podkomisji do spraw budżetu Ministerstwo Finansów przedstawiło informacje, że obroty w pierwszym kwartale br. opodatkowane stawką 22% zmniejszyły się w stosunku do roku poprzedniego o 20%. Ta informacja winna być poddana szczegółowej analizie, gdyż ma wpływ na dochody budżetowe z podatku od towarów i usług.

W związku z tym uprzejmie proszę o informacje, jakie działania podejmie resort finansów, aby ograniczyć działania szarej strefy.

Z poważaniem

Poseł Stanisław Stec

Oborniki, dnia 17 września 2009 r.

Odpowiedź: Andrzej Parafianowicz - podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów

Szanowny Panie Marszałku!

W związku z przekazaną przy piśmie z dnia 25 września 2009 r., znak SPS-023-11586/09, interpelacją złożoną przez posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pana Stanisława Steca w sprawie podejmowania działań związanych z ograniczeniem szarej strefy uprzejmie przedstawiam następujące wyjaśnienia.

Organy kontroli skarbowej i organy podatkowe na bieżąco prowadzą działania mające na celu ograniczenie szarej strefy w gospodarce.

W szarej strefie występują nieopodatkowane przychody w dwóch obszarach:

— legalnie działających podmiotów zaniżających lub ukrywających dochód podlegający opodatkowaniu,
— podmiotów niezarejestrowanych, których przychód jest w całości ukrywany (niezgłaszany do opodatkowania).

Należy jednocześnie zwrócić uwagę na częste, lecz z definicji błędne, klasyfikowanie w szarej strefie dochodów pochodzących z różnego rodzaju działalności przestępczej, tj. przychodów, wydatków lub czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. W stosunku do tak uzyskanych dochodów przepisy prawa podatkowego nie mają zastosowania.

Nieuczciwe zachowania podejmowane w ramach szarej strefy zmierzają przede wszystkim do unikania opodatkowania. Służby podległe ministrowi finansów prowadzą na bieżąco działania mające na celu weryfikację rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków poprzez kontrolę skarbową realizowaną przez urzędy kontroli skarbowej oraz kontrolę podatkową i czynności sprawdzające przeprowadzane przez urzędy skarbowe.

Kontrola skarbowa koncentruje swoje działania na obszarach stanowiących największe zagrożenie dla stabilności finansowej państwa. Szczególne zainteresowanie dotyczy:

— obrotu paliwami płynnymi, w tym gazem płynnym,
— obrotu pozostałymi towarami i wyrobami opodatkowanymi podatkiem akcyzowym (przemyt i nielegalne wytwarzanie),
— prób wyłudzania zwrotów podatku VAT, m.in. w wyniku tzw. karuzeli VAT,
— prowadzenia niezarejestrowanej i niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, w tym działalności sezonowej,
— uzyskiwania przychodów z nieujawnionych źródeł oraz ponoszenia wydatków nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów.

W 2008 r. urzędy kontroli skarbowej przeprowadziły łącznie 10 574 kontrole, w wyniku których dokonano ustaleń podatkowych skutkujących przypisami na łączną kwotę 17...