Opodatkowanie ustanowienia hipoteki

Pytania podatnika: 1. Czy zabezpieczenie długu o określonej znanej wartości (np. 100 jednostek pieniężnych) hipoteką zwykłą na dwóch nieruchomościach oznacza konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od każdej czynności ustanowienia hipoteki zwykłej, czy tylko od jednej? 2. Czy w przypadku ustanowienia hipoteki kaucyjnej na zabezpieczenie zwrotu należności głównej wraz z odsetkami prawidłowa jest zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości jak w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej? 3. Czy w przypadku ustanowienia hipoteki kaucyjnej na zabezpieczenie zwrotu należności głównej wraz z odsetkami w razie skorzystania przez Spółkę z kredytu odnawialnego, czyli tzw. linii kredytowej, prawidłowa jest zapłata PCC w wysokości jak w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23.10.2008 r. (data wpływu 27.10.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie ustanowienia hipotek – jest:

- nieprawidłowe w zakresie pytania 1, dotyczącego zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od jednej czynności ustanowienia hipoteki zwykłej oraz pytania 3, dotyczącego zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości jak w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej w sytuacji skorzystania przez Spółkę z kredytu odnawialnego, czyli z tzw. linii kredytowej,
- prawidłowe w zakresie pytania 2, dotyczącego zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości jak w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej.

UZASADNIENIE

W dniu 27.10.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie ustanowienia hipotek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

X… S.A. (zwana dalej Spółka) zawiera z bankiem umowy hipoteki, mające zabezpieczyć spłatę kredytu oraz odsetek. Na poczet zabezpieczenia należności głównych ustanawiane są hipoteki zwykłe, na poczet odsetek - hipoteki kaucyjne, o ile wartość wierzytelności, jakie powstaną w przyszłości, nie jest znana w momencie zawarcia umowy hipoteki kaucyjnej (np. gdy, bez względu na przyczynę, nie jest znana wielkość odsetek, jakie ostatecznie zostaną spłacone). W niektórych przypadkach zdarza się, że na poczet spłaty jednego kredytu ustanawiane są hipoteki zwykłe np. na dwóch nieruchomościach (dodatkowo hipoteka kaucyjna na poczet odsetek, jeżeli nie jest znana wielkość, w jakiej będą spłacone). Niekiedy ustanowienie hipoteki zwykłej na drugiej nieruchomości następuje po upływie pewnego czasu od ustanowienia hipoteki zwykłej na pierwszej nieruchomości (co często jest związane ze stanem prawnym nieruchomości, różnymi terminami wpisów w Księgach Wieczystych, itp.). Ponadto Spółka korzysta z tzw. linii kredytowych - są to umowy, na podstawie których instytucja kredytowa (np. bank) zobowiązuje się wobec Spółki, przekazywać do jej dyspozycji, na każde jej żądanie, określone kwoty do wysokości maksymalnej, określonej w umowie - w takich przypadkach odsetki naliczane są nie od maksymalnej kwoty limitu, lecz od faktycznie pobranej (wykorzystanej) kwoty. Od Spółki zależy zatem, czy, kiedy i jaką kwotę z dopuszczalnego limitu pobierze oraz kiedy i jaką jej część spłaci.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zabezpieczenie długu o określonej znanej wartości (np. 100 jednostek pieniężnych) hipoteką zwykłą na dwóch nieruchomościach oznacza konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od każdej czynności ustanowienia hipoteki zwykłej, czy tylko od jednej?
2. Czy w przypadku ustanowienia hipoteki kaucyjnej na zabezpieczenie zwrotu należności głównej wraz z odsetkami prawidłowa jest zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości jak w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej?
3. Czy w przypadku ustanowienia hipoteki kaucyjnej na zabezpieczenie zwrotu należności głównej wraz z odsetkami w razie skorzystania przez Spółkę z kredytu odnawialnego, czyli tzw. linii kredytowej, prawidłowa jest zapłata PCC w wysokości jak w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej?

Zdaniem wnioskodawcy:

Ad 1)

1. W ocenie Spółki w przypadku wskazanym w pytaniu pierwszym podatek od czynności cywilnoprawnych powinien być zapłacony tylko od jednej czynności ustanowienia hipoteki.

2. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. h) ustawy o PCC podatkowi podlega ustanowienie hipoteki. Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o PCC, w przypadku ustanowienia hipoteki podstawę opodatkowania stanowi kwota zabezpieczonej wierzytelności. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. a) ustawy o PCC, w przypadku ustanowienia hipoteki stawki podatku wynoszą 0,1% od kwoty zabezpieczonej wierzytelności - na zabezpieczenie wierzytelności istniejących; zaś na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej - 19 PLN (art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. b) ustawy o PCC).

3. Przede wszystkim należy zauważyć, iż stanowisko Spółki co do pierwszej kwestii wynika z faktu, iż przeciwny wniosek oznaczałby, że w przyjętym wyżej przykładzie podstawą opodatkowania byłoby 200 j.p., mimo że hipoteka (na dwóch nieruchomościach) zabezpiecza wierzytelność o wysokości 100 j.p. Tymczasem jeżeli w ramach jednej umowy kredytowej dłużnik zobowiązuje się do ustanowienia hipoteki na dwóch nieruchomościach, to cały czas kwota zabezpieczonej wierzytelności będzie taka sama i nie wzrośnie przez to, że wierzyciel żąda lepszego zabezpieczenia. W przeciwnym razie mogłoby się okazać, że jeżeli na zabezpieczenie kredytu w wysokości 100 j.p. zostanie ustanowiona jedna hipoteka na nieruchomości wartej 1000 j.p., to podstawą opodatkowania będzie 100 j.p., ale jeżeli na zabezpieczenie tej kwoty zostaną ustanowione dwie hipoteki na nieruchomościach wartych po 100 j.p. każda, to podstawą opodatkowania będzie 200 j.p. Innymi słowy okazałoby się, że o podstawie opodatkowania nie decyduje wysokość zabezpieczonej wierzytelności, tylko ilość ustanowionych hipotek, bez względu na ich wartość. Tymczasem art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. a) ustawy o PCC jako podstawę opodatkowania wskazuje wartość zabezpieczonej wierzytelności, a nie ilość lub łączną wartość ustanowionych hipotek.

4. Prawidłowość powyższego stanowiska znajduje potwierdzenie np. w piśmie Izby Skarbowej w Szczecinie (z dnia 18 kwietnia 2006 r., nr PO 7-4370-4/06), zdaniem której o ustalaniu podstawy opodatkowania decyduje wartość zabezpieczonej wierzytelności, a nie ilość lub wartość ustanowionych hipotek.

5. Nie może też mieć znaczenia, Czy hipoteki zwykłe na dwóch nieruchomościach zostaną Ustanowione w ramach jednej umowy, czy też najpierw zostanie ustanowiona hipoteka na jednej nieruchomości a następnie (np. w wykonaniu umowy zobowiązującej) zostanie zawarta umowa hipoteki na drugiej nieruchomości. Zgodnie z art. 76 ust. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w celu zabezpieczenia tej samej wierzytelności można, w drodze czynności prawnej, obciążyć więcej niż jedną nieruchomość (hipoteka umowna łączna). Uzależnienie podstawy opodatkowania PCC od tego, czy w celu zabezpieczenia jednej wierzytelności poprzez ustanowienie dwóch hipotek (na dwóch nieruchomościach), zawarto jedną umowę od razu ustanawiającą dwie hipoteki, czy też zabezpieczenie w postaci drugiej hipoteki zostało ustanowione później, byłoby prawnie niedopuszczalne. Wprowadzałoby bowiem nieuzasadniony i nie wynikający z przepisów ustawy o PCC warunek w postaci tego, czy dwie hipoteki ustanowiono równocześnie, czy też po upływie pewnego czasu, jedna po drugiej. Tymczasem jak wykazano wyżej, z przepisów ustawy o PCC wynika jednoznacznie, że punktem wyjścia do ustalenia podstawy opodatkowania PCC powinna być wartość zabezpieczonej wierzytelności. Do wartości zabezpieczonej wierzytelności (a nie jakichkolwiek innych parametrów) odnosi się zarówno art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o PCC, wskazujący podstawę opodatkowania, jak też art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o PCC, wskazujący stawkę podatku obliczaną od kwoty zabezpieczonej wierzytelności, a nie od wartości nieruchomości ustanowionych jako zabezpieczenie, czy od kolejności ustanawianych hipotek oraz czasu, w którym to następuje. W przeciwnym bowiem razie podstawa opodatkowania jednoznacznie wskazana w art. 6 ust. 1 pkt 10 oraz w art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o PCC zależałaby od ilości hipotek ustanowionych w celu zabezpieczenia tej samej wierzytelności, sposobu ich ustanawiania (w jednej umowie lub w kilku umowach), a nie od wartości wierzyt...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »