Skutki nieodpłatnego nabycia akcji w ramach programu motywacyjnego

Pytanie podatnika: W jakim momencie powinien zostać rozpoznany przychód z tytułu nieodpłatnego nabycia akcji Spółki przez Wnioskodawcę? Jak powinien być kwalifikowany przychód uzyskany w związku z nieodpłatnym nabyciem akcji?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 13.09.2011 r. (data wpływu 19.09.2011 r.) oraz piśmie z dnia 21.11.2011 r. (data wpływu 24.11.2011 r.) uzupełniającym stan faktyczny wniosku na wezwanie Nr IPPB2/415-751/11-2/MK1 z dnia 08.11.2011 r. (data nadania 08.11.2011 r., data doręczenia 15.11.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z nieodpłatnym nabyciem w ramach programu motywacyjnego akcji francuskiej spółki matki - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.09.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z nieodpłatnym nabyciem w ramach programu motywacyjnego akcji francuskiej spółki matki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest zatrudniony u polskiego pracodawcy będącego Sp. z o.o. (dalej; Pracodawca), należącą do zagranicznej grupy spółek (dalej; Grupy), która to Grupa oferuje pracownikom spółek, córek należących do Grupy możliwość uczestnictwa w programie motywacyjnym (dalej: Program).
W ramach Programu wybranym pracownikom spółek córek (do których należy również Pracodawca) oferowana jest możliwość nieodpłatnego nabycia akcji francuskiej Spółki matki (dalej: Spółki) notowanych na giełdzie papierów wartościowych. W ramach Programu Wnioskodawca będący pracownikiem polskiej spółki córki otrzymał akcje od jej francuskiej Spółki matki.
Akcje Spółki przeznaczone do nieodpłatnego przekazania na rzecz pracowników spółek córek mogą być akcjami nowej emisji bądź akcjami skupionymi przez Spółkę na rynku wtórnym w celu dalszego ich udostępnienia pracownikom spółek córek w ramach Programu. Pracodawca (spółka córka) partycypuje w kosztach ponoszonych przez Spółkę w związku z nabyciem akcji przekazywanych do Programu (Spółka refakturuje na Pracodawcę cześć ponoszonych przez nią wydatków). Na Program składają się następujące etapy;

• Uchwała o przyznaniu akcji wybranym pracownikom podjęta przez Zarząd Spółki.
• Przyznanie akcji pracownikom, objętym uchwałą o przyznaniu akcji. Przyznanie następuje z upływem dwuletniego okresu (tzw. „acquisition period”) liczonego od momentu podjęcia uchwały o przyznaniu akcji.
• Nabycie/objęcie akcji imiennych przez uczestników Programu. Pomimo formalnego przeniesienia własności akcji Spółki (poprzez zapisanie ich na wyodrębnionym rachunku papierów wartościowych uczestnika Programu), akcje te nie mogą być przedmiotem sprzedaży (lub innej czynności ograniczającej ich własność) ani zamienione na akcje na okaziciela przez uczestnika Programu przed upływem tzw. „holding period” (w tłumaczeniu „okres wstrzymania”). Przy czym „holding period” wynosi nie mniej niż 2 lata (okres ten może zostać skrócony wyłącznie w przypadku inwalidztwa uczestnika nabywającego akcje, zgodnie z odrębnymi przepisami francuskiego prawa w zakresie ubezpieczeń społecznych) od momentu nieodpłatnego nabycia/objęcia akcji – z zastrzeżeniem możliwości przedłużenie tego okresu przez zarząd Spółki. Jednocześnie uczestnik Programu może wykonywać prawa przysługujące akcjonariuszom w związku z otrzymanymi nieodpłatnie akcjami (tj. może wykonywać prawo głosu oraz otrzymywać dywidendę, o ile zostanie ona wypłacona) na zasadach określonych w regulaminie Programu.

Dodatkowo, z uwagi na fakt że akcje Spółki są przedmiotem regulowanego obrotu giełdowego, po upływie „holding period” posiadacz akcji nie może dokonać ich sprzedaży;

• w okresie 10 dni notowań poprzedzających datę opublikowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki;
• przez okres trwający od daty powzięcia przez zarząd Spółki informacji, która po upublicznieniu mogłaby mieć znaczący wpływ na cenę jej akcji do momentu upływu okresu 10 dni notowań po dniu upublicznienia tejże informacji.

Wnioskodawca nabył akcje Spółki, które zostały mu przekazane w ramach Programu (poprzez zapisanie ich na wyodrębnionym rachunku papierów wartościowych) po uprzednim ich skupieniu przez Spółkę na rynku wtórnym w trakcie roku 2010.
Pismem z dnia 08.11.2011 r. nr IPPB2/415-751/11-2/MK1 wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez wskazanie:

• w którym roku zostały przekazane Wnioskodawcy nieodpłatnie akcje francuskiej Spółki,
• czy pracownicy Spółki w tym Wnioskodawca został upoważniony do otrzymania akcji na podstawie Uchwały Walnego Zgromadzenia Spółki...

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie (data wpływu uzupełnienia 24.11.2011 r.).
W nadesłanym uzupełnieniu wskazał, iż nieodpłatne przekazanie akcji francuskiej Spółki miało miejsce w 2010 roku i nastąpiło na podstawie Uchwały Walnego Zgromadzenia Spółki będącej francuską Spółką Matką polskiego pracodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jakim momencie powinien zostać rozpoznany przychód z tytułu nieodpłatnego nabycia akcji Spółki przez Wnioskodawcę...

• Jak powinien być kwalifikowany przychód uzyskany w związku z nieodpłatnym nabyciem akcji...

Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad 1.
Określenie momentu uzyskania przychodu
Podjęcie uchwały o przyznaniu Wnioskodawcy akcji przez zarząd Spółki jest dla Wnioskodawcy zdarzeniem neutralnym podatkowo, z uwagi na brak uzyskania przysporzenia majątkowego z tego tytułu - przyznanie akcji Spółki (na moment podjęcia uchwały przez zarząd Spółki) jest tylko swego rodzaju przyrzeczeniem, które nie ma wymiaru finansowego.
Zdaniem Wnioskodawcy, nie uzyskuje on również przysporzenia majątkowego w momencie formalnego przeniesienia własności akcji Spółki (poprzez zapisanie ich na wyodrębnionym rachunku Wnioskodawcy). Nieodpłatne otrzymanie akcji Spółki przez Wnioskodawcę można bowiem zakwalifikować jako otrzymanie innego nieodpłatnego świadczenia, ale nie oznacza to, że w tym zakresie znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010. Nr 51, poz. 307 ze zm.), dalej „PDFU” i powstanie przychód do opodatkowania z tego tytułu. W myśl tego artykułu wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

• jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
• jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
• jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku -według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu łub budynku;
• w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. Jak wynika z opisanego stanu faktycznego otrzymane nieodpłatnie przez Wnioskodawcę akcje, nie mogą być skutecznie zbyte ani zamienione na akcje na okaziciela, które mogłyby być przedmiotem obrotu giełdowego, przez okres dwóch lat od momentu ich zapisania na rachunku Wnioskodawcy, tj. w okresie „holding period”. Przy czym, zgodnie z postanowieniami regulaminu Programu okres ten może zostać przedłużony na podstawie stosownej uchwały zarządu Spółki. Jednocześnie po upływie tego okresu Wnioskodawca i tak jest objęty zakazem sprzedaży akcji w okresie 10 dni notowań poprzedzających datę opublikowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego przez Spółkę oraz przez okres trwający od daty powzięcia przez zarząd Spółki informacji, która po upublicznieniu mogłaby mieć znaczący wpływ na cenę jej akcji do momentu upływu okresu 10 dni notowań po dniu upublicznienia tejże informacji.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że wartość rynkowa nieodpłatnego świadczenia w postaci udostępnienia akcji mogłaby zostać ustalona wyłącznie zgodnie z zasadą wyrażoną w zacytowanym art. 11 ust. 2a pkt 4, tj. na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w momencie nabycia przez niego nieodpłatnych akcji Spółki, nie jest możliwe ustalenie ich wartości rynkowej, a co za tym idzie niemożliwe jest również ustalenie przychodu z tytułu otrzymania przez niego nieodpłatnego świadczenia, z uwagi na fakt, że akcje tego samego rodzaju w ogóle nie mogą być przedmiotem obrotu.
Należy podkreślić, że ustawodawca nie przewidział możliwości ustalenia wartości innych nieodpłatnych świadczeń w sposób inny niż określony w art. 11 PDFU. Inaczej mówiąc, jeśli nie jest możliwe obliczenie wartości świadczenia według metod określonych w przepisach PDFU nie można przypisać dochodu uzyskującemu świadczenie (powyższe zostało potwierdzone w wyroku WSA w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2008 r. (sygn. III SA/Wa 625/08)).
Zdaniem Wnioskodawcy nie sposób byłoby przyjąć, że wartością nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez Wnioskodawcę z tytułu nabycia akcji jest cena za jaką zostały skupione akcje przez Spółkę na rynku wtórnym w celu ich nieodpłatnego przekazania w ramach Programu. Skupione akcje były bowiem przedmiotem nieograniczonego wolnego obrotu giełdowego i nie miały do nich zastosowania ograniczenia wyk...