Stażyści są tylko tanią siłą roboczą

Interpelacja nr 20594 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie zatrudniania stażystów

Szanowna Pani Minister! Jako poseł na Sejm RP chciałbym zwrócić uwagę na niepokojącą sytuację absolwentów szkół wyższych. Wiele osób tuż po skończonych studiach ma problem ze znalezieniem pracy. Rejestrują się w urzędach pracy, licząc na pomoc z ich strony. Pomocą miały się okazać staże, które są formą aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy. Celem stażu jest nabycie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych, które są niezbędne do wykonywania pracy, bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Jest to wygodna dla pracodawców forma zatrudniania, ponieważ w okresie odbywania stażu bezrobotnemu przysługuje stypendium wypłacane przez urząd pracy. Dlatego też dla wielu pracodawców bezrobotni są tylko tanią siłą roboczą. Po skończonym stażu tylko połowa stażystów dostaje dalszą umowę o pracę. Niektóre powiatowe urzędy pracy samodzielnie dyscyplinują pracodawców poprzez wprowadzanie systemów punktowych. Wysoko są oceniane dobre programy stażowe, co zwiększa szanse na kolejnego stażystę. Szkoda tylko, że tak wiele osób kończących staż nadal pozostaje bez pracy. Ta forma zatrudnienia powinna ułatwić rozwój zawodowy i przyczynić się do rozpoczęcia ścieżki kariery.

W związku z powyższym zwracam się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy resort może wpłynąć w jakiś sposób na poprawę zaistniałej sytuacji i ułatwić młodym ludziom pomoc w znalezieniu pracy?

2. Jaki jest stosunek państwa do przedstawionego problemu?

Z poważaniem

Poseł Dariusz Seliga

Skierniewice, dnia 16 listopada 2010 r.

Odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej na interpelację nr 20594 w sprawie zatrudniania stażystów

W odpowiedzi na interpelację pana posła Dariusza Seligi, przekazaną pismem z dnia 17 lutego 2011 r. (SPS-023-20594/11), dotyczącą zatrudniania absolwentów szkół wyższych, którzy ukończyli staż oferowany przez urzędy pracy, przekazuję poniższą odpowiedź.

Osoby młode są jedną z grup, która szczególnie boleśnie odczuwa skutki kryzysu finansowego i gospodarczego na rynku pracy. Dlatego też istnieje uzasadniona potrzeba intensyfikowania działań ułatwiających młodym ludziom zaistnienie na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy.

Pod koniec 2010 r. stopa bezrobocia młodzieży do 25. roku życia w Polsce wyniosła 21,9% (wobec 16,1% w 2008 r. i 21,2% w 2009 r.). Stopa bezrobocia młodzieży pozostaje w Polsce wyższa niż średnia w UE (20,3%). W 2010 r. poziom bezrobocia rejestrowanego ludzi młodych wzrasta zdecydowanie wolniej niż ogółu bezrobotnych. W końcu 2010 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 428,3 tys. osób do 25. roku życia, tj. o 0,6% więcej niż przed rokiem, wobec wzrostu liczby bezrobotnych ogółem o 3,3%. W końcu 2010 r. młodzi stanowili 21,9% ogółu bezrobotnych (w końcu 2009 r. – 22,5%). W końcu 2010 r. zarejestrowanych było 122,6 tys. bezrobotnych absolwentów, tj. o 2,2 tys. (1,9%) więcej niż w analogicznym okresie 2009 r. Grupa ta stanowiła w końcu 2010 r. 6,3% ogółu bezrobotnych. W końcu 2010 r. w ewidencji urzędów pracy zarejestrowanych było 34,8 tys. bezrobotnych, którzy ukończyli szkołę wyższą do 27. roku życia (tj. 1,8% bezrobotnych ogółem). W porównaniu do 2009 r. liczba bezrobotnych w omawianej grupie wzrosła o 0,6 tys. osób, tj. o 1,9%, przy wzroście liczby bezrobotnych ogółem o 3,3%.

Szczególnie podkreślić należy, że zarówno napływ, jak i odpływ z bezrobocia osób młodych jest bardzo wysoki w stosunku do wielkości populacji bezrobotnych w tej grupie. Wybór kierunków kształcenia, w tym kierunków studiów, stanowi wypadkową wielu czynników, ale często jest niezależny od sytuacji na rynku pracy, a wiąże się np. z dostępnością oferty kształcenia i modą na pewne kierunki. Stąd wśród studentów największym zainteresowaniem cieszą się kierunki ekonomiczne, a w dalszej kolejności społeczne i pedagogiczne. Tymczasem w statystykach bezrobocia wielu jest bezrobotnych ekonomistów i pedagogów. Wynika z tego, że wybór kierunku studiów, jak również oferta kształcenia zgłaszana przez uczelnie nie idą w parze z faktycznym zapotrzebowaniem istniejącym na rynku pracy. Skutkiem tego jest wysokie bezrobocie młodzieży, szczególnie w dobie kryzysu, gdy sytuacja na rynku pracy pozostaje trudna, a ponadto pracodawcy z uzasadnionych ekonomicznie powodów preferują zatrudnianie doświadczonych pracowników.

Z uwagi na istotę problemu bezrobocia młodzieży osoby do 25. roku życia uznane zostały, zgodnie z art. 49 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), za będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy, a w związku z tym uprawnione do szczególnej pomocy.

Ustawowe działania urzędów pracy na rzecz bezrobotnej młodzieży.

Bezrobotna młodzież, w tym bezrobotni absolwenci, z...