Świadczenie pielęgnacyjne nie dla małżeństw

Interpelacja nr 20178 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych

Szanowna Pani Minister! Do mojego biura poselskiego napływają skargi osób, które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z ciężkiej i przewlekłej choroby współmałżonka wymagającego permanentnej opieki. Stan taki wymaga wydatkowania sporych kwot na leki i leczenie, poświęcenia całego posiadanego czasu na opiekę, jednocześnie nie pozwalając na kontynuowanie zatrudnienia. Niewielkim zasobem pomocowym dla takich osób może być zasiłek pielęgnacyjny. Wypłacanie tegoż jednak blokowane jest przez art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a: „świadczenia pielęgnacyjne nie przysługują, jeżeli: osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim” (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992). W praktyce oznacza to, iż aby uzyskać świadczenie pielęgnacyjne, należy rozwiązać małżeństwo.

Wobec powyższego proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy prawidłowa jest interpretacja wymienionego zapisu, według której świadczenie pielęgnacyjne nie należy się osobom pozostającym z związku małżeńskim?

2. Jakie działania podejmie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, by uregulować tak antyrodzinny zapis i pozwolić osobom pozostającym w związkach małżeńskich na uzyskiwanie świadczeń pielęgnacyjnych?

Z poważaniem

Poseł Jan Religa

Warszawa, dnia 10 stycznia 2011 r.

Odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej na interpelację nr 20178 w sprawie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych

Odpowiadając na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 28 stycznia 2011 r., dotyczące interpelacji posła Jana Religi w sprawie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych, uprzejmie informuję.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.), osoby zobowiązane do alimentacji na rzecz osoby niepełnosprawnej, tj. jej krewni w linii prostej oraz rodzeństwo, mogą ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się odpowiednim orzeczeniem potwierdzającym niepełnosprawność.

Istotne jest jednak, że zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ww. ustawy, świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim. Niezależnie od indywidualnych rozstrzygnięć sądów administracyjnych, przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych nie zawierają żadnych wyjątków pozwalających na wyłączenie stosowania powyższego zapisu, np. w sytuacji gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim i jej małżonek również jest osobą niepełnosprawną, a o świadczenie pielęgnacyjne ubiega się ich dziecko.

Powyższy zapis pozostaje niezmieniony od wejścia w życie ustawy o świadczeniach rodzinnych, tj. od 1 maja 2004 r., i nie został zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniach z dnia 18 lipca 2008 r. (sygn. akt P 27/07) oraz z dnia 22 lipca 2008 r. (sygn. akt P 41/07), w których Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że o świadczenie pielęgnacyjne, poza rodzicem lub opiekunem faktycznym niepełnosprawnego dziecka legitymującego się odpowiednim orzeczeniem, mają prawo ubiegać się także in...