MSSF w zakładach ubezpieczeń

Interpelacja nr 19598 do ministra finansów w sprawie skutków podatkowych związanych z zastosowaniem Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przez zakłady ubezpieczeń

Szanowny Panie Ministrze!

Branża ubezpieczeniowa informuje nas, iż w przypadku zakładów ubezpieczeń, które planują zaprzestać sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych zgodnie z Polskimi Zasadami Rachunkowości (˝PZR˝) i zacząć je sporządzać zgodnie z MSSF, ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (˝u.p.d.o.p.˝) nie precyzuje, jak ta zmiana powinna wpłynąć na rozliczenia podatkowe zakładów ubezpieczeń.

W chwili obecnej większość zakładów ubezpieczeń sporządza jednostkowe sprawozdania finansowe zgodnie z PZR, czyli zasadniczo na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości oraz rozporządzenia ministra finansów z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. W takim przypadku przepisy u.p.d.o.p. są dość jasne i pozwalają na wyliczenie wyniku podatkowego z działalności ubezpieczeniowej w stosunkowo prosty sposób.

Niemniej jednak coraz więcej zakładów ubezpieczeniowych rozważa rozpoczęcie stosowania MSSF dla potrzeb jednostkowego sprawozdania finansowego, co jest podyktowane różnymi przesłankami (np. jednolita sprawozdawczość w grupach kapitałowych, większa przejrzystość sprawozdań dla odbiorców na rynku kapitałowym i międzynarodowym itp.). Możliwość stosowania MSSF pod określonymi warunkami przewidują przepisy prawa, np. art. 45 ust. 1a ustawy o rachunkowości. Jednakże przepisy podatkowe w obecnym brzmieniu nie zawierają regulacji wskazujących, jakie skutki podatkowe, jeśli w ogóle, może mieć zmiana standardów rachunkowości dla potrzeb sporządzania jednostkowego sprawozdania finansowego.

Należy nadmienić, iż z analogicznym problemem mieliśmy do czynienia kilka lat temu w branży bankowej, kiedy to wiele banków rozpoczęło stosowanie zasad MSSF. Wówczas w u.p.d.o.p. ustawodawca wprowadził odpowiednie przepisy (art. 38b i art. 38c u.p.d.o.p.), dzięki którym jasne było, w jaki sposób ująć w wyniku podatkowym moment przejścia na MSSF oraz w jaki sposób prowadzić rozliczenia podatkowe w kolejnych okresach. Zgodnie z wolą ustawodawcy, dzięki wprowadzeniu tych przepisów sytuacja podatkowa banków, które zdecydowały się na zastosowanie MSSF, nie uległa pogorszeniu. W efekcie rozpoczęcie stosowania MSSF było dla banków neutralne podatkowo i zachowały one prawo do niezmienionego podatkowego rozpoznawania kosztów działalności bankowej (w szczególności chodzi o rezerwy i odpisy aktualizujące na nieściągalne wierzytelności kredytowe).

W przypadku zastosowania MSSF w zakładach ubezpieczeniowych również nastąpi szereg zmian w ewidencji księgowej transakcji i zdarzeń gospodarczych, co potencjalnie może mieć negatywny wpływ na rozliczenia podatkowe zakładów ubezpieczeń wybierających takie zasady prowadzenia ksiąg. Dotyczy to w szczególności następujących kwestii:

1) zasad tworzenia i obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. Zgodnie z MSSF niektóre z tych rezerw nie będą tworzone, zmieni się także metodologia liczenia rezerw. Zagadnienie to jest o tyle istotne, że zmiana stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych stanowi przychód podatkowy lub koszt uzyskania przychodów odpowiednio na mocy art. 12 ust. 1 pkt 5 i art. 15 ust. 1b pkt 1 u.p.d.o.p.

A zatem przyjęcie MSSF może mieć wpływ na rozliczenia podatkowe zakładów ubezpieczeń zarówno zwiększający, jak i zmniejszający zobowiązanie podatkowe. Może to prowadzić do nierównego traktowania zakładów ubezpieczeń stosujących MSSF w stosunku do zakładów sporządzających sprawozdania jednostkowe według PZR (gdyż zakłady znajdujące się w identycznej sytuacji biznesowej i finansowej mogą mieć różne koszty/przychody podatkowe w zależności od stosowanych zasad rachunkowości), w zależności od występujących w nich poziomów rezerw;

2) ujmowania księgowych składek ubezpieczeniowych otrzymywanych od klientów na podstawie niektórych rodzajów ubezpieczeń. MSSF zawierają definicję kontraktu ubezpieczeniowego na potrzeby sporządzania sprawozdawczości finansowej opartą na przesłankach ekonomicznych i tzw. ryzyku ubezpieczeniowym. Definicja ta zawiera szereg kryteriów, których spełnienie jest warunkiem koniecznym dla uznania danej umowy za umowę ubezpieczenia dla celów MSSF (zarówno umowy będącej umową ubezpieczenia w rozumieniu przepisów prawa krajowego, jak i umowy, która zgodnie z tymi przepisami nie jest formalnie umową ubezpieczenia).

Należy tu wyróżnić niektóre umowy na życie i dożycie, które w myśl MSSF mogą nie spełniać definicji umowy ubezpieczenia, choć z prawnego i PZR punktu widzenia będą to nadal umowy ubezpieczenia. Zgodnie z MSSF ubezpieczenia te będą traktowane analogicznie jak depozyty bankowe (tj. otrzymane składki nie będą przychodem, a wypłacone świadczenia do wysokości otrzymanych składek nie będą kosztem zakładu ubezpieczeń, w rachunku wyników zakładu ubezpieczeń będą wykazywane przychody z odsetek od ulokowanej składki np. na rachunku bankowym i koszty z tytułu przyszłego świadczenia na rzecz ubezpieczoneg...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »