MF o darowiznach przekazanych na cele kultu religijnego

Interpelacja nr 19360 do ministra finansów w sprawie wysokości odliczeń z tytułu ulgi podatkowej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Szanowny Panie Ministrze! Artykuł 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje możliwość odliczenia, przy ustalaniu podstawy obliczenia podatku, od dochodu podatnika kwot darowizn przekazanych przez podatnika na cele kultu religijnego w wysokości nie większej niż 6% dochodu.

Podatnicy zobowiązani są do przedstawienia w zeznaniu podatkowym: kwoty darowizny, kwoty dokonanego odliczenia oraz danych pozwalających na identyfikację obdarowanego w szczególności zaś jego nazwy i adresu. Dokumentami poświadczającymi dokonanie darowizny są jedynie: dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokument, z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu.

Pomijając już niedookreślenie znaczenia zwrotu ustawy „cele kultu religijnego”, w sytuacji, kiedy kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia rachunkowości podatkowej oraz przedstawiania urzędom skarbowym sprawozdań z wykorzystania kwot darowizn, takie brzmienie przepisu ustawy wręcz zachęca do wykorzystywania tej ulgi podatkowej do ukrywania przez podatników w porozumieniu z osobami zarządzającymi kościelnymi osobami prawnymi i w zamian za korzyści majątkowe na ich rzecz części dochodów. Proceder ten trwa od lat, a administracja skarbowa nie posiada wobec braku obowiązku prowadzenia rachunkowości podatkowej w większości kościelnych osób prawnych instrumentów pozwalających na wykrywanie i walkę z tym zjawiskiem.

W związku z powyższym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytanie: Jaka jest wysokość darowizn odliczonych od podstawy obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i o jaką kwotę zmniejszone zostały przychody skarbowe budżetu państwa w związku z tą ulgą podatkową? Proszę o przedstawienie wyżej wskazanych kwot w rozbiciu na lata od momentu wejścia ww. ulgi podatkowej do chwili obecnej.

Z poważaniem

Poseł Sławomir Kopyciński

Kielce, dnia 2 listopada 2010 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 19360 w sprawie wysokości odliczeń z tytułu ulgi podatkowej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Szanowny Panie Marszałku! W związku z przekazaną przy piśmie z dnia 23 listopada 2010 r. (nr SPS-023-19360/10) interpelacją posła Sławomira Kopycińskiego w sprawie wysokości odliczeń z tytułu ulgi wymienionej w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

W obecnym stanie prawnym przepis art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, dotyczy odliczenia darowizn przekazanych na cele kultu religijnego.

Możliwość odliczenia przedmiotowych kwot przy obliczaniu podatku funkcjonuje od początku obowiązywania przepisów ustawy, tj. od 1992 r., z tym że początkowo podstawę jej zastosowania stanowił art. 26 ust. 1 pkt 1 (lata 1992-1994), następnie art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. b (lata 1995-1996), a od roku 1997 art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy. Ponadto dopiero od roku 2004 przedmiotowy pkt 9 lit. b dotyczy wyłącznie darowizn przekazanych na cele kultu religijnego. Uprzednio obejmował swym zakresem również inne darowizny na tzw. szlachetne cele. Przykładowo w stanie prawnym obowiązującym w 1997 r. obok darowizn na cele kultu religijnego wymieniał darowizny przekazane na działalność charytatywno-opiekuńczą, na cele bezpieczeństwa publicznego, obrony narodowej, ochrony środowiska, dobroczynne, a także na cele związane z budownictwem mieszkaniowym dla samorządu terytorialnego i na budowę strażnic jednostek ochrony przeciwpożarowej, w rozumieniu przepisów o ochronie przeciwpożarowej, oraz ich wyposażenie i utrzymywanie.

Jednocześnie z uwagi na fakt, iż od początku obowiązywania przepisów ustawy łączne odliczenie z tytułu darowizn nie może przekroczyć określonej kwoty (w chwili obecnej limit odliczeń ze wszystkich tytułów wymienionych w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy wynosi 6% dochodu darczyńcy/podatnika), stąd kwoty darowizn, jakie podatnicy odliczają w zeznaniu rocznym, są przez nich wykazywane w jednej pozycji formularza podatkowego, tj. bez rozbicia na poszczególne cele, czyli niezależnie od tego, czy podstawę ich odliczenia w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy stanowi lit. a (darowizny na działalność społecznie użyteczną prowadzoną przez organizacje non profit), lit. b (darowizny na cele kultu religijnego) lub lit. c (darowizny krwi). Jedynie od 2005 r. formularze podatkowe przewidują odrębną pozycję dla darowizn odliczanych na podstawie odrębnych ustaw. Związane jest to z poglądem Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażonym w uchwale pełnego składu Izby Finansowej z dnia 14 marca 2005 r., sygn. akt FPS 5/04.

W związku z powyższym uprzejmie informuję, iż Ministerstwo Finansów dysponuje wyłącznie danymi liczbowymi o łącznej kwocie darowizn, jakie zostały odliczone na podstawie przepisów ustawy w podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym do 2004 r. z tytułu darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych. Nie posiada natomiast informacji o kwotach, które podatnicy uwzględnili przy ustalaniu podstawy opodatkowania w związ...